Sau nhiều thập kỷ giảng dạy, nghiên cứu tại các đại học danh tiếng như Harvard, MIT hay làm việc cho Boeing, 5 học giả hàng đầu vừa trở về Trung Quốc giữ các vị trí then chốt.
Theo dữ liệu từ Proceedings of the National Academy of Sciences, từ năm 2010 đến nay, hơn 20.000 nhà khoa học gốc Hoa đã rời Mỹ. Xu hướng này được tiếp nối mạnh mẽ, với sự trở về của những tên tuổi hàng đầu trong năm nay.
1. Nhà Toán học Chen Min
Tháng 4, giáo sư Chen Min rời khoa Toán của Đại học Purdue, Mỹ, để làm giảng viên toàn thời gian ở Viện Công nghệ Đông phương, Ninh Ba.
Thời trẻ, Chen có bằng thạc sĩ từ cả Đại học Bắc Kinh và Đại học Princeton. Bà nhận bằng tiến sĩ Toán học ứng dụng tại Đại học Indiana Bloomington năm 1991, nghiên cứu về sóng phi tuyến, phân tích số và động lực học chất lỏng tính toán.
Chen được bổ nhiệm giáo sư Toán học vào năm 2008 và đã được Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ vinh danh với hơn 2.000 trích dẫn.
2. Nhà khoa học thống kê Liu Jun
Hồi tháng 9, Liu Jun xác nhận sẽ về giảng dạy tại Đại học Thanh Hoa – nơi ông sinh ra và lớn lên ngay trong khuôn viên 63 năm trước.
Trước đó, ông là giáo sư tại Đại học Harvard hơn 30 năm và là thành viên Viện Hàn lâm khoa học quốc gia và Hiệp hội thống kê Mỹ. Ông có những đóng góp tiên phong trong suy luận Bayes (một phương pháp suy luận thống kê), sinh học tính toán và tin sinh học.
Liu lấy bằng cử nhân ở Đại học Bắc Kinh, sau đó tốt nghiệp tiến sĩ ở Đại học Chicago năm 1991.
Đến nay, ông đã hướng dẫn hơn 40 tiến sĩ và hơn 30 nghiên cứu sinh sau tiến sĩ. Hầu hết đang làm việc tại các đại học hàng đầu, hoặc tại Phố Wall, Google, Microsoft.
Từ trái qua: Liu Jun, Hu Yijuan, Zhou Ming . Ảnh: Jun S Liu, BiCMR và LinkedIn
3. Kỹ sư Zhou Ming
Zhou Ming, bộ óc đằng sau các phần mềm công nghiệp quan trọng trong các máy bay như Boeing 787 và Airbus A380, đã rời vị trí lãnh đạo tại tập đoàn kỹ thuật toàn cầu Altair của Mỹ. Ông là người tiên phong trong lĩnh vực tối ưu hóa cấu trúc liên kết, một lĩnh vực toán học nhằm mục đích tối đa hóa bố cục thiết kế.
Tháng 6, ông bắt đầu làm giáo sư chủ nhiệm và trưởng khoa đầu tiên của Trường Kỹ thuật, Viện Công nghệ phía Đông.
Sự nghiệp của Zhou bắt đầu bằng 10 năm học tập tại Đại học Beihang, cơ sở hàng đầu Trung Quốc về nghiên cứu hàng không vũ trụ. Năm 1988, ông chuyển đến Đại học Duisburg-Essen ở Đức, nơi ông lấy bằng tiến sĩ và nghiên cứu sau tiến sĩ tập trung vào cơ học kết cấu và tối ưu hóa.
Zhou đã giúp thiết kế từ mô phỏng phổ biến hơn, tạo nền tảng cho các giải pháp giảm trọng lượng mang tính then chốt trong ngành hàng không và ô tô hiện đại. Phần mềm công nghiệp mà ông đã tham gia phát triển cũng được sử dụng trong các lĩnh vực quan trọng khác, bao gồm nhà máy điện và siêu máy tính.
4. Nhà khoa học máy tính Chen Jing
Hồi tháng 1, báo chí Trung Quốc đưa tin Chen Jing, nhà nghiên cứu blockchain, đã rời Mỹ để trở thành giáo sư toàn thời gian ở Đại học Thanh Hoa.
Chen tốt nghiệp cử nhân và thạc sĩ ngành khoa học máy tính tại Đại học Thanh Hoa lần lượt vào năm 2004 và 2007. Cô hoàn thành luận án tiến sĩ tại Viện Công nghệ Massachusetts năm 2012.
Cô tập trung nghiên cứu, thiết kế và phân tích các hệ thống máy tính hiện đại để tối ưu hóa hiệu quả, tính bảo mật, khả năng chống chịu các cuộc tấn công mạng hoặc xâm nhập trái phép.
Theo thông cáo của Đại học Thanh Hoa, mục tiêu của Chen là giải quyết những thiếu sót trong nghiên cứu, phát triển các lý thuyết tiên tiến để cải thiện công nghệ blockchain của Trung Quốc.
5. Nhà Toán học – Sinh học Hu Yijuan
Sau gần hai thập kỷ ở Mỹ, tháng 7, Hu Yijuan bắt đầu dạy toàn thời gian tại Trung tâm Nghiên cứu Toán học quốc tế Bắc Kinh thuộc Đại học Bắc Kinh.
Trước đó, bà là giáo sư về thống kê sinh học tại Đại học Emory, Mỹ, từng giữ chức phó giám đốc bộ phận ở Trung tâm nghiên cứu AIDS của trường này.
Hu tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh năm 2005, rồi lấy bằng tiến sĩ tại Đại học Bắc Carolina ở Chapel Hill. Trọng tâm nghiên cứu của bà là phát triển các mô hình thống kê và phần mềm để phân tích dữ liệu hệ vi sinh vật và dữ liệu di truyền.
Thống kê trong 5 năm, tính đến cuối năm ngoái, của Global Times cho biết số lượng nhà khoa học hàng đầu tại Trung Quốc đã tăng từ khoảng 18.800 lên hơn 32.500 người. Trong đó, tỷ lệ học giả quốc tế tăng từ 16,9% lên 27,9%.
Các học giả danh tiếng hồi hương không chỉ mang theo kiến thức chuyên môn mà còn cả mạng lưới kết nối quốc tế, từ đó tạo ra cú hích lớn cho giáo dục và công nghệ Trung Quốc trong cuộc đua toàn cầu.
Khánh Linh (Theo SCMP, Tsinghua University, CNA)
Nguồn: https://vnexpress.net/5-hoc-gia-danh-tieng-goc-hoa-ve-nuoc-4998643.html

