62% doanh nghiệp bán lẻ châu Á sẽ ứng dụng AI quản lý cửa hàng

Theo nghiên cứu thường niên về mua sắm toàn cầu lần thứ 18 của Zebra Technologies, doanh nghiệp bán lẻ châu Á – Thái Bình Dương đang lên kế hoạch ứng dụng trí tuệ nhân tạo sinh (GenAI) vào quản lý tồn kho, trong 5 năm tới, cao hơn đáng kể so với trung bình toàn cầu. Báo cáo cho thấy GenAI và giải pháp tự động hóa dần trở thành công cụ thiết yếu trong vận hành ngành bán lẻ. Trên phạm vi toàn cầu, 87% lãnh đạo doanh nghiệp bán lẻ khẳng định công nghệ này giữ vai trò quan trọng trong nỗ lực ngăn ngừa thất thoát hàng hóa và tối ưu hoạt động cửa hàng.

Theo ông Christanto Suryadarma, Phó chủ tịch phụ trách kinh doanh khu vực Đông Nam Á, Hàn Quốc của Zebra Technologies, tốc độ ứng dụng AI nhanh tại châu Á – Thái Bình Dương xuất phát từ đặc điểm của người tiêu dùng trong khu vực. “Người mua sắm ở đây có mức độ tiếp cận công nghệ rất cao. Trước khi đến cửa hàng, họ đã tìm kiếm thông tin, so sánh giá và đọc đánh giá về sản phẩm”, ông nhận định.

Đặc điểm này tạo ra áp lực lớn với các nhà bán lẻ, buộc họ phải hiểu khách hàng sâu hơn và phản ứng nhanh hơn. “AI giúp doanh nghiệp dự đoán nhu cầu và đảm bảo sản phẩm phù hợp luôn sẵn có. Nếu làm tốt, khả năng khách hàng quay lại sẽ cao hơn”, ông cho biết, đồng thời nhấn mạnh AI không chỉ dừng ở chatbot mà có thể ứng dụng trên nhiều khâu vận hành.

Ông George Pepes, Giám đốc Giải pháp ngành dọc khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Zebra Technologies, cho rằng GenAI đóng vai trò như “trợ lý” cho người bán hàng. “Gen AI giúp tra cứu nhanh các tính năng chính, kiểm tra hàng hóa tại các cửa hàng khác và đề xuất phương án giao hàng phù hợp”, ông Pepes nói.

Nghiên cứu cũng chỉ ra phần lớn người được khảo sát tin công cụ số giúp công việc của họ ít căng thẳng hơn và hiệu quả hơn. Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp bán lẻ sẽ tăng cường ứng dụng công nghệ tiên tiến như giám sát bằng hình ảnh (computer vision), RFID và đặc biệt là GenAI. Những giải pháp này giúp tăng khả năng quan sát hàng tồn kho theo thời gian thực, giảm thất thoát trong chuỗi cung ứng.

Bên cạnh yếu tố công nghệ, sự thay đổi về nhân khẩu học cũng thúc đẩy quá trình chuyển đổi. Thế hệ Gen Z, nhóm khách hàng ngày càng chiếm tỷ trọng lớn tại nhiều thị trường châu Á, có hành vi mua sắm khác biệt so với thế hệ trước. Họ chịu ảnh hưởng mạnh từ thương mại xã hội, ưu tiên tốc độ, sự tiện lợi và trải nghiệm liền mạch, đồng thời không muốn chờ đợi hay xếp hàng.

“Chân dung người mua sắm tại châu Á – Thái Bình Dương đang thay đổi nhanh chóng. Với dân số trẻ và mức độ số hóa cao, nhiều nhà bán lẻ nhận ra câu hỏi không còn là có nên ứng dụng AI hay không, mà là triển khai nhanh đến mức nào để duy trì năng lực cạnh tranh”, ông Christanto nhận định.

Tại Việt Nam, nghiên cứu của Amazon Web Services (AWS) đầu tháng 9 cũng cho thấy, khoảng 18% doanh nghiệp đã triển khai AI, tương đương 170.000 đơn vị, tăng 39% so với năm trước. Riêng năm 2024, trung bình mỗi giờ có thêm năm doanh nghiệp Việt Nam bắt đầu ứng dụng công nghệ AI. Dù vậy, phần lớn dừng ở việc dùng AI cho tác vụ cơ bản như tối ưu vận hành, tinh giản quy trình.

Trước đó, tại diễn đàn AI do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức tháng 8, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết trong hai năm qua, chi phí sử dụng AI đã giảm 99%, giúp AI phổ cập nhanh hơn bất kỳ công nghệ nào, và “càng phổ cập càng rẻ”.

Báo cáo Gartner 2025 cũng dự báo, 37% lực lượng lao động thế giới sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ GenAI trong 2-5 năm tới, buộc các doanh nghiệp phải tái thiết kế công việc và nâng cao kỹ năng cho nhân viên.

Trọng Đạt