Ý nghĩa lễ cúng Giao thừa trong nhà
Cúng đêm Giao thừa là một phong tục rất quan trọng vào ngày Tết cổ truyền của người Việt. Cúng Giao thừa hay còn gọi là lễ Trừ tịch (Trừ: trao lại chức quan, Tịch: ban đêm) đánh dấu thời khắc thiêng liêng tiễn đưa năm cũ và đón chào năm mới may mắn, bình an và thuận lợi hơn. Bên cạnh đó, cúng đêm Giao thừa còn là dịp để cháu con thể hiện đức hiếu sinh vẹn toàn, tưởng nhớ công ơn của cha ông và ngưỡng vọng mời gọi Gia tiên cùng ngự về nhà ăn Tết.
Lễ Trừ Tịch bắt đầu được thực hiện vào giờ Tý, đặc biệt là thực hiện lễ cúng vào thời điểm chính Tý (0 giờ) – thời khắc chuyển mình giữa năm cũ và năm mới. Khung giờ này là lúc trời đất, âm dương giao hoà, vạn vật cựa mình đâm chồi nảy lộc, bừng lên sức sống mới.
Cúng đêm Giao thừa là lời chào tạm biệt cho năm cũ đã qua, những nỗi buồn hay nuối tiếc sẽ nằm lại và cầu mong năm mới có nhiều may mắn, tích cực, thuận lợi hơn.
Vào giờ chính Tý, nếu mâm cúng Giao thừa ngoài trời để tiễn vị quan Hành khiển năm cũ và đón vị thần thời gian của năm mới thì lễ cúng Giao thừa trong nhà để bày tỏ tấm lòng với Gia thần, Gia tiên, mời các cụ linh hưởng lễ vật cùng con cháu, phù hộ độ trì cho toàn gia khang an, thái kiện trong một năm mới sung túc, đủ đầy.
Lễ vật cúng Giao thừa trong nhà
Mâm cúng dù đơn giản hay cầu kì vẫn phải đủ đầy các lễ vật sau:
– Hoa quả, trầu cau, rượu trà, tiền mã, đèn nến.
– Cỗ mặn: Gà trống thiến hoa mơ cùng các món như rau xào, canh mọc, giò, bánh chưng, xôi gấc…
Tất cả lễ vật dâng cúng được bày lên mâm cẩn thận, chu đáo, sẵn sàng trước giờ chính Tý (0 giờ).
Văn khấn
VĂN KHẤN CÚNG GIAO THỪA TRONG NHÀ
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy 9 phương trời, 10 chư Phật, chư Phật 10 phương,
Con kính lạy Đức Đương Lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật,
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần,
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy các cụ tổ tiên nội – ngoại chư vị Tiên linh
Nay phút Giao thừa năm……………….
Chúng con là:………………..
Ngụ tại:…………………..
Phút giao thừa vừa tới, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán.
Chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án.
Dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con xin kính mời:
Ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại vương,
Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần,
Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần,
Các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này.
Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Con lại kính mời, các cụ tiên linh, gia tiên nội ngoại dòng họ…. giáng phó linh sàng hâm hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo thụ mộc ở trong đất này,
Nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho chúng con, minh niên khang thái, trú dạ cát tường,
Thời thời được chữ bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Phục duy cẩn cáo.
Ý nghĩa lễ cúng Giao thừa ngoài trời
Lễ cúng Giao thừa ngoài trời nhằm “nghênh tân, tiễn cựu”, tiễn vị thần của năm cũ, đón vị thần của năm mới. Tục xưa tin rằng, có 12 vị thần thời gian tương đương với 12 con giáp. Mỗi năm sẽ có một vị Hành khiển trông coi việc nhân gian, được gọi là Đương niên Chi thần. Mỗi vị lại có một phụ tá là Phán quan.
12 vị Hành khiển thời gian luân phiên từ năm Tý đến năm Hợi, hết vòng 12 con giáp sẽ quay trở lại. Vương hiệu của vị Hành khiển trong năm Ất Tỵ 2025 là Ngô Vương Hành khiển, Thiên Hao hành binh chi thần, Hứa Tào phán quan.
Khi dâng cúng Giao thừa ngoài trời cần khấn danh vị của quan Hành khiển và Phán quan của năm đương cai.
Lễ vật cúng Giao thừa ngoài trời
Mâm cúng ngoài trời dù đơn giản hay cầu kì vẫn phải đủ đầy các lễ vật sau:
– Một chiếc mũ cánh chuồn
– Hoa quả, trầu cau, rượu trà, tiền mã, đèn nến.
– Cỗ mặn: Gà trống thiến hoa mơ cùng các món như rau xào, canh mọc, giò, bánh chưng,…
Tất cả lễ vật dâng cúng được bày lên mâm cẩn thận, chu đáo, sẵn sàng trước giờ chính Tý (0 giờ).
Văn khấn
Thời điểm Giao thừa (giờ chính Tý), gia chủ thắp hương và bắt đầu khấn (đọc bài cúng). Nếu không thuộc bài khấn, gia chủ có thể dùng sách, phương tiện có màn hình kích thước lớn hoặc chu đáo thì viết tay, khấn xong thì hoá cùng đồ mã.
VĂN KHẤN LỄ CÚNG GIAO THỪA NGOÀI TRỜI
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy 9 phương trời, 10 phương Phật,
Con lạy Chư Phật 10 phương.
Kính lạy Đức Đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật,
Kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Kính lạy Ngài Cựu niên Đương cai Hành khiển.
Kính lạy Đương niên Thiên quan: Ngô Vương Hành khiển, Thiên Hao hành binh chi thần, Hứa Tào phán quan, năm Ất Tỵ.
Kính lạy các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần.
Nay là phút Giao thừa năm…….
Chúng con là…………………. (đọc tên các thành viên trong gia đình)
Ngụ tại…………….
Phút thiêng Giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón chào năm mới, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân. Vâng lệnh bề trên, nay ngài Thái Tuế tôn thần giám sát vạn dân, bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều để khuyết, lưu phúc giữ ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân ngày tân xuân, tín chủ chúng con kính tâm lòng thành, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
– Ngài Cựu niên đương cai Sở vương Hành khiển, Hỏa tinh hành binh chi thần, Biểu tào Phán quan,
– Ngài Tân niên đương cai Ngô Vương Hành khiển, Thiên Hao hành binh chi thần, Hứa Tào phán quan,
– Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương,
– Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa, Phúc đức chính thần,
– Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, bản gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này.
Cúi xin giáng linh trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường, thời thời được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi chuyện hanh thông, sở nguyện tòng tâm, vạn sự như ý. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Giãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
Con nguyện Nam mô A Di Đà Phật!
(Thông tin mang tính chiêm nghiệm)
Nguồn: https://afamily.vn/van-khan-cung-giao-thua-nam-at-ty-2025-20250128173423254.chn
