Tổng Bí thư Tô Lâm: Sẽ nghiên cứu mô hình chính quyền quốc gia 4 cấp hay 3 cấp

Sáng 13-2, Quốc hội thảo luận tại tổ về vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước và việc sửa các luật tổ chức Chính phủ và chính quyền địa phương.

Tổng Bí thư Tô Lâm đã dành khoảng 40 phút để phát biểu về những trăn trở của ông trước những vấn đề lớn trong phát triển đất nước, tăng cường tiềm lực của quốc gia, nâng cao đời sống, sự thụ hưởng của nhân dân, đặc biệt là việc nghiên cứu mô hình chính quyền quốc gia 3 cấp hay 4 cấp.

Không cải cách sẽ tụt hậu

Tổng Bí thư Tô Lâm cho hay thời gian qua vấn đề tinh gọn, sắp xếp bộ máy được nhân dân, các cơ quan, Quốc hội đồng tình ủng hộ, điều này cho thấy đây là chủ trương rất đúng, được bà con nhân dân mong đợi từ lâu.

“Tinh gọn bộ máy để tiết kiệm chi phí là một phần, mục tiêu chính của tinh gọn, sắp xếp bộ máy là nâng hiệu lực, hiệu quả, đưa đất nước phát triển bền vững” – Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Theo Tổng Bí thư, thước đo của sự phát triển đó là đời sống của nhân dân phải được nâng lên, các mặt y tế, văn hoá, giáo dục… đều được đảm bảo.

Muốn làm được điều này thì mô hình tổ chức bộ máy và hệ thống quy định pháp luật phải được hoàn thiện, huy động được sức mạnh của toàn xã hội, đồng thời bố trí đội ngũ cán bộ có năng lực, hết lòng hết sức phục vụ người dân.

Tổng Bí thư Tô Lâm cũng phân tích, Nghị quyết của Trung ương nhiều khóa đã đánh giá bộ máy cồng kềnh, hoạt động kém hiệu quả. Khóa XIII tiếp tục tổng kết, triển khai, bởi bây giờ là thời cơ vàng, chuẩn bị cho Đại hội XIV.

Trong quá trình trên đều có nghiên cứu rất kỹ từ thực tiễn trong nước cũng như kinh nghiệm các nước và thấy rằng các nước đều tính đến hiệu quả bộ máy, sự hài lòng của nhân dân, có tiêu chí đánh giá hiệu lực, hiệu năng của bộ máy. Đồng thời, quan tâm đến khả năng lãnh đạo, tầm nhìn dài hạn, khả năng thích ứng và đổi mới của chính quyền.

“Để phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN thì bộ máy, chính sách pháp luật phải đảm bảo mục tiêu đó. Hoàn thiện khuôn khổ pháp luật, toàn dân phải thực hiện chứ không phải chỉ cho Quốc hội, Chính phủ, bộ này bộ kia”- Tổng Bí thư lưu ý.

Theo Tổng Bí thư, cùng với đó cũng phải nâng cao khả năng phối hợp, năng lực thực thi chính sách và chất lượng hiệu quả; tính đến khả năng quản lý về ngân sách; nâng cao năng lực cạnh tranh của thị trường…

Tổng Bí thư lưu ý năng lực cạnh tranh quốc gia của nước ta hiện nay còn thấp, sự phát triển chậm hơn so với nhiều nước trong khu vực như Singapore, Hàn Quốc, Trung Quốc…

“Như Singapore, xưa họ nói được sang Bệnh viện Chợ Rẫy chữa bệnh là mơ ước. 50 -60 năm nhìn lại giờ mình lại mơ sang họ khám bệnh. Trung Quốc khi mở cửa có trình độ tương đồng, bây giờ thu nhập đầu người 12.000-15.000 USD, còn ta chưa được 5.000 USD.

Hay lãnh đạo Malaysia từng nói với tôi rằng “nếu đi kiểu các ông không bao giờ đuổi kịp chúng tôi. Nếu các ông đổi mới, tính toán lại thì lợi thế hơn chúng tôi rất nhiều” – Tổng Bí thư nói và cho hay thực tế này chính là biểu hiện của nguy cơ tụt hậu đã được Đảng ta nhìn nhận ngay từ Đại hội VI…

Nghiên cứu mô hình chính quyền quốc gia

Nêu câu hỏi muốn đạt mục tiêu thì phải phát triển rất cao và nhanh nhưng với bộ máy nặng nề có phát huy được hết tiềm lực hay không? Tổng Bí thư cho biết bây giờ mới chỉ là sắp xếp bước đầu, còn lại vẫn tiếp tục nghiên cứu, đánh giá về bộ máy chính quyền hiệu năng, hiệu quả thế nào.

“Huyện Đông Anh thu gần 30.000 tỉ, quận Hoàn Kiếm khoảng hai mấy nghìn tỷ, gấp nhiều lần nhiều tỉnh là điều rất đáng suy nghĩ. Quy mô dân số, đất đai hạn chế sao quận, huyện làm được mà cả tỉnh lại không làm được? Phải mang sách đến mà học chứ”- Tổng Bí thư nêu thực tế và cho rằng phải có đánh giá, rút ra bài học.

Nhấn mạnh cải cách để tăng trưởng, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết chỉ tăng trưởng mới có tiền thực thi các chính sách, mới bỏ được nguy cơ tụt hậu, mới bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

“Không có cách nào khác. Phát huy năng lực phát triển của toàn xã hội thì bộ máy phải phục vụ xã hội, động viên nhân dân. Những gì cản trở ta phát triển, cái gì là điểm nghẽn thì phải giải quyết. Cả xã hội chuyển mình, ai cũng phải nghĩ để thực hiện” – Tổng Bí thư Tô Lâm nói.

Đề cập vấn đề chính quyền quốc gia nên 3 cấp hay 4 cấp, Tổng Bí thư cho biết 80% các nước có chính quyền 3 cấp. Ở ta, công an nghiên cứu thí điểm trước việc bỏ công an cấp huyện.

Tổng Bí thư cho biết vừa qua triển khai công an chính quy về xã thì người dân mừng vì nhiều việc như đăng ký hộ khẩu, đăng ký ô tô, xe máy, thậm chí điều tra… đều được xử lý ngay ở xã, rất thuận tiện cho bà con nhân dân.

“Có ý kiến còn bảo Trung Quốc diện tích lớn, dân đông thế mà số tỉnh, thành ít hơn ta. Cũng phải tính toán. Có tỉnh tách ra rất phát triển, song có tỉnh nói hết dư địa rồi, chỉ kết hợp vào vùng thôi, chính vì vậy mới có hội đồng vùng, do đó đòi hỏi tiếp tục nghiên cứu. Thấy được thì phải làm, phải bám sát vào mục tiêu phát triển đất nước, phục vụ nhân dân tốt hơn” – Tổng Bí thư Tô Lâm nói.