Diễn biến kịch tính cuộc gặp Trump-Zelensky tại Nhà Trắng

Ngày 28-2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có mặt tại Nhà Trắng để thảo luận về một thỏa thuận cho phép Mỹ tiếp cận khoáng sản đất hiếm của Ukraine, đồng thời thúc đẩy các cam kết an ninh từ Washington.

Tuy nhiên, khi cả hai bước vào cuộc họp báo tại Phòng Bầu dục, bầu không khí nhanh chóng trở nên căng thẳng khi Tổng thống Mỹ Donald Trump lớn tiếng với ông Zelensky, yêu cầu ông “biết ơn” sự hỗ trợ của Mỹ.

Căng thẳng trên diễn ra chỉ hơn một tuần sau vụ ông Trump gọi ông Zelensky là “nhà độc tài” vì không tổ chức bầu cử thời chiến.

Dưới đây là những điểm chính từ cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky, theo kênh Al-Jazeera.

Căng ngay từ đầu

Ngay từ khi ông Zelensky đặt chân đến Nhà Trắng, đã có dấu hiệu cho thấy cuộc gặp sẽ không suôn sẻ.

Tổng thống Mỹ chào đón nhà lãnh đạo Ukraine tại đường lái xe Nhà Trắng bằng một cái bắt tay kèm theo lời nhận xét về trang phục của ông Zelensky – một phiên bản màu đen của bộ quân phục thường thấy, biểu tượng cho vị thế của ông với tư cách một tổng thống thời chiến.

“Hôm nay ông ăn mặc bảnh bao đấy” – ông Trump nói lớn, chỉ vào trang phục của ông Zelensky.

Khi hai nhà lãnh đạo ổn định chỗ ngồi tại Phòng Bầu dục, ông Trump nhanh chóng đưa ra những luận điểm quen thuộc, nhấn mạnh về thỏa thuận khai thác khoáng sản của Ukraine.

“Chúng ta sẽ ký thỏa thuận tại hội nghị ở Cánh Đông ngay sau bữa trưa. Chúng ta có một thỏa thuận rất công bằng, và chúng tôi mong chờ được làm việc để khai thác một số khoáng sản đất hiếm” – ông Trump nhấn mạnh.

Tuy nhiên, rất nhanh chóng, sự khác biệt giữa hai bên về thỏa thuận khoáng sản trở nên rõ ràng.

Ông Zelensky lưu ý rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần bao gồm những cam kết an ninh thực sự cho Ukraine điều mà chính quyền ông Trump cho đến nay vẫn chưa đưa ra.

“Tôi hy vọng văn kiện này, văn kiện đầu tiên, sẽ là bước đầu tiên hướng tới những đảm bảo an ninh thực sự cho Ukraine. Người dân chúng tôi, trẻ em của chúng tôi, thực sự đang trông chờ vào điều đó” – theo Tổng thống Zelensky.

Đối đầu về quan hệ với Tổng thống Putin

Ông Trump cũng nhanh chóng nhắc đến các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa Nga với Mỹ, nói rằng hai bên đã có “những cuộc thảo luận rất tốt” và sẽ sớm kết thúc chiến tranh.

Trước đó, Tổng thống Mỹ từng cho rằng khả năng Ukraine khôi phục biên giới trước năm 2014 là “khó xảy ra”. Ông Trump cũng khẳng định rằng nỗ lực của Ukraine trong việc gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) là điều “không thể bàn đến”.

Trong cuộc gặp ngày 28-2, ông Zelensky nhấn mạnh rằng sự ủng hộ của ông Trump có vai trò “then chốt” trong việc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

“Tôi thực sự trông đợi vào lập trường mạnh mẽ của ngài để ngăn chặn [Tổng thống Nga Vladimir] Putin” – ông Zelensky nói.

“Tôi hy vọng rằng cùng nhau, chúng ta có thể ngăn chặn ông ta. Với chúng tôi, điều quan trọng nhất là bảo vệ đất nước, giá trị, tự do và nền dân chủ. Và tất nhiên, không có bất kỳ thỏa hiệp nào với người đã chiếm lãnh thổ của chúng tôi” – nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh.

Về phần mình, ông Trump đổ lỗi cho thái độ thù địch của ông Zelensky đối với ông Putin, cho rằng đó là nguyên nhân cản trở các cuộc đàm phán hòa bình. Đồng thời, tổng thống Mỹ tự nhận mình là một “trọng tài” và “người kiến tạo hòa bình” giữa hai bên.

“Các bạn thấy ông ấy căm ghét ông Putin như thế nào chứ? Rất khó để đạt được thỏa thuận khi có quá nhiều thù hận như vậy” – ông Trump nói với các phóng viên, đồng thời chỉ tay về phía ông Zelensky.

Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh quan điểm rằng Ukraine sẽ phải nhượng bộ nếu muốn đạt được hòa bình với Nga.

“Tôi nghĩ luôn luôn phải có sự thỏa hiệp. Không có thỏa thuận nào mà không có sự nhượng bộ” – ông Trump nói.

Tuy nhiên, ông Zelensky lập tức phản bác, khẳng định rằng cuộc chiến này không phải là mâu thuẫn cá nhân, mà là một sự vi phạm chủ quyền của Ukraine.

“Ông Putin sẽ không bao giờ dừng lại. Ông ta sẽ tiến xa hơn nữa” – ông Zelensky nói khi bầu không khí trong phòng ngày càng căng thẳng.

Cuộc gặp nhanh chóng trở thành một cuộc tranh cãi gay gắt, với những cái chỉ tay và giọng nói ngày càng lớn. Ông Trump bắt đầu công kích cả ông Zelensky lẫn các phóng viên chất vấn ông về việc liệu ông có tin tưởng ông Putin sẽ tuân thủ một thỏa thuận ngừng bắn hay không.

“Thì sao nào? Nếu một quả bom rơi ngay vào đầu ông thì sao?” – ông Trump gay gắt đáp lại một phóng viên.

Ông Trump nhắc đến cuộc điều tra liên bang về chiến dịch tranh cử của ông vào năm 2016, trong đó có cáo buộc Nga can thiệp để giúp ông giành chiến thắng.

“Ông Putin đã phải chịu đựng rất nhiều vì tôi. Ông ấy đã phải trải qua một cuộc săn phù thủy giả tạo, nơi họ lôi ông ấy vào cuộc và cứ Nga, Nga, Nga, Nga. Các bạn đã từng nghe về chuyện đó chưa?” – ông Trump nói tiếp.

Cáo buộc về sự thiếu tôn trọng

Phía ông Trump cũng lặp lại những cáo buộc rằng chính quyền người tiền nhiệm Joe Biden phải chịu trách nhiệm vì đã để chiến sự Ukraine nổ ra.

Khi căng thẳng leo thang, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance lên tiếng chỉ trích ông Biden, cho rằng ông Biden “khoe khoang” về việc sẽ chấm dứt chiến sự. Ông Vance nhấn mạnh rằng chính quyền Trump tập trung vào con đường ngoại giao.

Ông Zelensky phản đối đánh giá đó, đặt câu hỏi liệu có thể có bất kỳ hình thức ngoại giao nào với ông Putin hay không và cáo buộc nhà lãnh đạo Nga đã từng vi phạm thỏa thuận năm 2014 về việc chấm dứt giao tranh ở Donetsk và Luhansk.

Đến lúc này, các công kích cá nhân bắt đầu nổ ra.

“Tôi đang nói về loại ngoại giao sẽ chấm dứt sự tàn phá đất nước của ông. Tôi nghĩ thật thiếu tôn trọng khi ông đến Phòng Bầu dục và cố gắng tranh luận chuyện này trước truyền thông Mỹ” – Phó Tổng thống Mỹ đáp lại.

Khi ông Zelensky chỉ ra rằng ông Vance chưa từng đến Ukraine và chưa cảm nhận trực tiếp tác động của cuộc chiến, ông Trump lập tức cắt ngang.

“Đừng nói với chúng tôi là chúng tôi sẽ cảm thấy thế nào. Chúng tôi đang cố gắng giải quyết một vấn đề” – ông Trump phản bác.

“Ông đang đánh cược với sinh mạng của hàng triệu người. Ông đang đánh cược với Thế chiến III và những gì ông làm là rất thiếu tôn trọng đối với đất nước này” – ông Trump nói thêm.

“Ông phải biết ơn. Ông không có lá bài nào trong tay cả. Ông đang bị vùi lấp ở đó. Người dân của ông đang chết dần. Ông sắp cạn kiệt binh lính. Tôi đã trao cho ông sức mạnh để trở thành một người cứng rắn, và tôi không nghĩ rằng ông có thể cứng rắn nếu không có nước Mỹ” – tổng thống Mỹ bày tỏ.

Chỉ trong vài phút, cuộc gặp tại Phòng Bầu dục kết thúc.

Một tương lai bất định

Không có thỏa thuận nào về khoáng sản được ký kết vào buổi chiều hôm đó. Một cuộc họp báo chung, dự kiến diễn ra sau đó trong ngày, cũng bị hủy bỏ.

Ngay sau đó, ông Zelensky rời Nhà Trắng trên một chiếc xe tối màu, trong khi một hàng dài đại diện phái đoàn Ukraine lặng lẽ bước ra khỏi tòa nhà.

Cuộc chiến ngôn từ nhanh chóng chuyển sang không gian mạng, khi mỗi nhà lãnh đạo đưa ra tuyên bố về những gì đã diễn ra trong Phòng Bầu dục.

“Có những điều chỉ có thể thấu hiểu khi đối mặt trực tiếp trong tình huống căng thẳng như vậy” – ông Trump viết trên nền tảng Truth Social.

Trong khi đó, ông Zelensky đưa ra một tuyên bố ngắn gọn: “Cảm ơn nước Mỹ, cảm ơn sự ủng hộ của các bạn, cảm ơn chuyến thăm này. Cảm ơn tổng thống, quốc hội và nhân dân Mỹ”.

“Ukraine cần một nền hòa bình công bằng và bền vững, và chúng tôi đang nỗ lực hướng đến điều đó” – tổng thống Ukraine viết trên mạng xã hội X.

Giờ đây, ông Zelensky đang trên đường tới Anh để gặp gỡ các nhà lãnh đạo châu Âu khi số phận của liên minh Mỹ-Ukraine vẫn còn bỏ ngỏ.