Dấu mốc mới trong quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam-Kyrgyzstan

Chuyến thăm ghi dấu mốc quan trọng trong quan hệ hai nước, tạo xung lực để Việt Nam và Kyrgyzstan làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác cùng có lợi trong các lĩnh vực hai nước có tiềm năng và thế mạnh.

Nằm ở Trung Á – nơi thuận lợi trong kết nối châu Á và châu Âu, Kyrgyzstan có mối quan hệ tốt đẹp với Nga, Trung Quốc; coi trọng thúc đẩy hợp tác với Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Anh, Thổ Nhĩ Kỳ…, cũng như quan tâm hợp tác với Ðông Á, Ðông Nam Á. Quốc gia này sở hữu nhiều tài nguyên, khoáng sản như than, vàng, uranium và các kim loại hiếm khác; đồng thời có tiềm năng lớn về thủy điện nhờ nguồn tài nguyên nước và địa hình đồi núi.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Kyrgyzstan diễn ra trong bối cảnh quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước tiếp tục phát triển tốt đẹp. Trong hơn 30 năm kể từ khi chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, mối quan hệ giữa Việt Nam và Kyrgyzstan chứng kiến nhiều bước tiến tích cực. Với nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống, được kế thừa từ thời Liên Xô (trước đây), hai nước đã phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương, trong đó có Liên hợp quốc.

Kyrgyzstan là một trong những nước đầu tiên ở Trung Á ủng hộ Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và trở thành Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc các nhiệm kỳ 2008-2009 và 2020-2021. Gần đây nhất, Kyrgyzstan ủng hộ ứng cử của Việt Nam vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025 và Hội đồng Khai thác bưu chính thuộc Liên minh Bưu chính thế giới (UPU) nhiệm kỳ 2022-2025.

Trong khi đó, Việt Nam ủng hộ Kyrgyzstan ứng cử vào Hội đồng Kinh tế-Xã hội Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2013-2015. Mối quan hệ chính trị tốt đẹp được đánh dấu bởi các cuộc trao đổi đoàn và tiếp xúc song phương bên lề, nổi bật là chuyến thăm Kyrgyzstan vào tháng 9/2023 của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Ðịnh.

Hợp tác kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Kyrgyzstan thời gian qua có bước phát triển đáng kể. Giai đoạn 2017-2021, trao đổi thương mại giữa hai bên chỉ đạt mức trung bình là 1,36 triệu USD/năm. Tuy nhiên, năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu song phương đạt 13,5 triệu USD. Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang Kyrgyzstan hạt tiêu, chè, hạt điều, máy tính, sản phẩm điện tử, linh kiện… và nhập khẩu máy móc, thiết bị, phụ tùng, các sản phẩm thuốc lá, tơ tằm, rượu…

Tính đến ngày 31/10/2024, Kyrgyzstan có một dự án đầu tư vào tỉnh Khánh Hòa trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh rượu công nghiệp, đồ uống có cồn, đồ uống khác với tổng vốn đăng ký là 5 triệu USD, đứng thứ 83/148 quốc gia, vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Việc Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) ký Hiệp định Thương mại tự do đã mở rộng cánh cửa hợp tác phát triển kinh tế-thương mại giữa Việt Nam với các nước EAEU nói chung và với Kyrgyzstan nói riêng.

Kyrgyzstan là một trong số ít quốc gia trong Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) và trên thế giới hiện đơn phương miễn thị thực cho công dân Việt Nam với thời hạn 60 ngày. Về cộng đồng người Việt Nam ở Kyrgyzstan, hiện có khoảng 100 người, trong đó có ba gia đình định cư lâu dài, có quốc tịch Kyrgyzstan, còn lại là cư trú ngắn hạn, làm ăn tự do hoặc công nhân may theo hợp đồng lao động tại các xưởng may của người Việt.

Ðón tiếp Thủ tướng Kyrgyzstan thăm chính thức, Việt Nam tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và có hiệu quả. Chuyến thăm cũng khẳng định chủ trương nhất quán của Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn củng cố quan hệ với các nước bạn bè truyền thống, trong đó có Kyrgyzstan; thể hiện quyết tâm cùng Kyrgyzstan thúc đẩy quan hệ hai nước đi vào chiều sâu, hiệu quả, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực chính trị-ngoại giao, kinh tế-thương mại-đầu tư, mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực giàu tiềm năng khác như giao thông vận tải, nông nghiệp, văn hóa, giáo dục, du lịch, hợp tác địa phương và giao lưu nhân dân, hướng tới việc nâng tầm quan hệ song phương vào thời điểm thích hợp, phù hợp tình hình mới.