Cần có chiến lược chặn bệnh từ xa, giảm số mắc ung thư

Con số này khiến ung thư trở thành nguyên nhân tử vong sớm đứng thứ 2 sau bệnh tim mạch. 

Hầu hết bệnh viện quá tải

Riêng tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, trong năm 2025, bệnh viện dự kiến tiếp nhận hơn 1,08 triệu lượt khám, tăng 22% so với năm 2024. Số ca chẩn đoán ung thư mới ước đạt 42.156 trường hợp. Trong đó ung thư tuyến giáp chiếm tỉ lệ cao nhất (23,2%), tiếp theo là ung thư vú (18,1%).

Ông Tuấn lý giải số ca ung thư tuyến giáp chiếm tỉ lệ cao nhất do người dân đi tầm soát nhiều hơn, siêu âm tuyến giáp dễ thực hiện và chi phí thấp. Các thiết bị hiện đại có thể phát hiện tổn thương rất nhỏ dưới 10mm, khiến số ca được ghi nhận tăng hơn. 

Tuy nhiên sự gia tăng lượt khám tại bệnh viện cũng phản ánh nhu cầu chăm sóc ung bướu của người dân ngày một lớn, đặc biệt khi bệnh viện liên tục mở rộng phòng khám, cải tiến quy trình và truyền thông mạnh, thu hút nhiều bệnh nhân từ các tỉnh.

Ở góc độ toàn ngành, ông Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), cho biết hầu hết các bệnh viện ung bướu trên cả nước đang đối mặt quá tải, chủ yếu do số ca ung thư tăng liên tục và xu hướng này sẽ còn kéo dài trong nhiều năm tới. \

Dù Việt Nam đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị, khoảng cách với các nước phát triển vẫn còn lớn, đòi hỏi sự đầu tư bài bản và dài hạn.

Sàng lọc càng sớm càng tốt

Bác sĩ Võ Đức Hiếu, Phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, cho rằng để ứng phó với dự báo số ca ung thư mới và tử vong tăng nhanh (khoảng 45% và gần 50% đến năm 2045), hệ thống y tế Việt Nam cần phải có sự chuẩn bị đồng bộ, toàn diện và quyết liệt ngay từ bây giờ.

Một trong những chiến lược then chốt là tăng cường khám và tầm soát ung thư và các chiến lược y tế cộng đồng để giảm gánh nặng ung thư. Trong đó cần thực hiện các công tác làm giảm yếu tố nguy cơ như thông qua truyền thông về lối sống lành mạnh (chế độ ăn, tập thể dục, không hút thuốc, hạn chế rượu bia) và kiểm soát các yếu tố môi trường gây ung thư.

Đặc biệt chú trọng tăng cường năng lực tuyến y tế cơ sở (trạm y tế xã, phòng khám khu vực) trong việc tư vấn, sàng lọc ban đầu và chuyển tuyến kịp thời. 

Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực thông qua cơ chế hợp tác viện – trường, thúc đẩy mô hình điều trị đa mô thức… qua đó tạo nhiều cơ hội cho bệnh nhân được nhận chiến lược điều trị tối ưu mà không cần phải đi xa, giúp giảm tải lên các bệnh viện chuyên khoa ung thư tuyến cuối.

Theo ông Đức, để giảm bớt áp lực từ xu hướng ca bệnh gia tăng, cần tập trung nhiều hơn vào phòng bệnh và sàng lọc ung thư giai đoạn sớm, bởi phát hiện sớm giúp cải thiện kết quả điều trị và giảm chi phí y tế. 

Bộ Y tế hiện đang xây dựng quy hoạch mạng lưới ung bướu dựa trên dự báo nhu cầu trong tương lai nhằm bảo đảm hệ thống y tế có đủ năng lực tiếp nhận và điều trị số ca ngày càng tăng.