Nợ xấu hạ nhiệt nhưng rủi ro vẫn “ẩn mình” ở năng lượng và vay mua nhà

Là ngành bệ đỡ của nền kinh tế, ngân hàng năm 2025 phát huy mạnh mẽ vai trò này trong bối cảnh nhiều thử thách, biến động, thông qua điều tiết nguồn vốn cho tiêu dùng và kinh doanh.

Trên thị trường chứng khoán, nhóm ngân hàng cũng một năm được ví von là “cổ phiếu vua thức giấc”. Với động lực từ câu chuyện tăng vốn, thu nhập ngoài lãi tăng, xử lý mạnh nợ xấu song song cải thiện chất lượng tài sản, chia cổ tức quy mô lớn… cổ phiếu ngân hàng năm qua chứng kiến sự sôi động, nhiều mã tăng bằng lần, thanh khoản dồi dào.

Bức tranh chung khả quan

Trong báo cáo phân tích mới công bố, VIS Rating đánh giá năng lực tín nhiệm ngành ngân hàng Việt Nam đang phục hồi nhẹ khi bước vào quý cuối năm 2025, nhờ ba yếu tố: Chất lượng tài sản cải thiện, lợi nhuận ổn định và môi trường chính sách thuận lợi hơn.

Dữ liệu 9 tháng đầu năm cũng phản ánh rõ, tỷ lệ nợ có vấn đề duy trì ở mức 2,3%, trong khi tốc độ hình thành nợ xấu mới giảm 30 điểm cơ bản so với quý trước. Theo VIS Rating, xu hướng giảm này đến từ khả năng trả nợ tốt hơn của khách hàng cá nhân và sự phục hồi cục bộ ở một số phân khúc doanh nghiệp.

Trong đó, nhóm ngân hàng lớn tiếp tục đóng vai trò trụ cột. BIDV, VietinBank, ACB và Techcombank ghi nhận mức giảm khoảng 20 điểm cơ bản ở tỷ lệ nợ xấu, nhờ thu hồi nợ mạnh và duy trì danh mục tín dụng thận trọng. Tại ACB, chất lượng khoản vay nhà ở cá nhân cải thiện rõ rệt – một tín hiệu cho thấy sức chống chịu của phân khúc bán lẻ vẫn ổn định.

Những áp lực âm thầm

Dù vậy, nhiều cái tên lớn vẫn còn đối mặt với rủi ro nợ xấu, đây là thử thách chung của ngành theo VIS Rating: Rủi ro tín dụng có xu hướng “tập trung tại các ngân hàng có cấu trúc dư nợ dễ biến động”.

VIS Rating cho biết áp lực nợ quá hạn tập trung vào các ngân hàng có cơ cấu dư nợ nhạy cảm hơn. Trong đó, Ngân hàng Quân đội (MB) đang chịu ảnh hưởng từ nhóm doanh nghiệp năng lượng tái tạo; còn Sacombank (mã chứng khoán: STB) thì chịu tác động từ các doanh nghiệp vừa và nhỏ chuyên lĩnh vực xuất nhập khẩu, doanh nghiệp hàng không…

Tại Ngân hàng Tiên Phong (mã chứng khoán: TPB) và HDBank (mã chứng khoán: HDB), hai nhà băng này ghi nhận nợ quá hạn tăng ở nhóm vay mua nhà.

Dự báo chung cho quý cuối năm, VIS Rating vẫn đánh giá tỷ lệ nợ xấu toàn ngành có thể giảm thêm 10-20 điểm cơ bản, nhờ tiến độ xóa nợ được đẩy nhanh và hiệu lực của Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi, vốn được kỳ vọng cải thiện minh bạch và tốc độ thu hồi nợ. Đây là nền hỗ trợ quan trọng cho đà phục hồi tín nhiệm ngành trong giai đoạn còn lại của năm. 

Những áp lực theo đối tượng khách hàng của các ngân hàng (Ảnh: Chụp màn hình từ báo cáo VIS Rating).