Không có chuyện Thượng viện Mỹ thông qua ‘Đạo luật sinh ra tại Mỹ’

Ngày 25-11, bài đăng của tài khoản “The U.S. Report” trên Facebook tuyên bố việc thay đổi quy định về quyền công dân theo nơi sinh đối với các quan chức liên bang đã “gây hậu quả ngay lập tức” là tước bỏ chức vụ của những người là công dân nhập tịch và có hai quốc tịch.

Tin đồn lan truyền những gì?

Thông tin nói trên lan truyền vài ngày sau khi Hãng AP đưa tin rằng Tòa án Tối cao Mỹ đã họp để thảo luận về việc xem xét một vụ kiện liên quan đến sắc lệnh về quyền công dân theo nơi sinh của Tổng thống Donald Trump.

Bài đăng tuyên bố Thượng viện Mỹ đã thông qua “Đạo luật sinh ra tại Mỹ” của ông Kennedy, trong đó nêu rõ “mọi quan chức liên bang phải là công dân sinh ra tại Mỹ và chưa từng có quốc tịch kép”.

Theo bài đăng, 14 thành viên Hạ viện, ba thượng nghị sĩ và hai bộ trưởng “bị cảnh sát Điện Capitol dẫn ra khỏi văn phòng vì là công dân nhập tịch”.

Theo nội dung được chia sẻ, dự luật được thông qua với tỉ lệ sít sao 51 – 49 phiếu, nhờ lá phiếu quyết định của Phó tổng thống Mỹ.

Luật được cho là có hiệu lực từ nửa đêm, tước bỏ chức vụ của các công dân nhập tịch và cấm vĩnh viễn người có quốc tịch kép đảm nhận chức vụ trong Quốc hội, nội các, tòa án liên bang hoặc thanh tra bưu chính.

Nhiều phiên bản khác nhau của bài đăng nói trên được lan truyền trên các mạng xã hội, chủ yếu là Facebook và Instagram. Lượt tìm kiếm từ khóa “Kennedy” và “Đạo luật sinh ra tại Mỹ” trên Google cũng tăng vọt sau khi thông tin nói trên lan truyền.

Câu chuyện bịa đặt, không nhất quán

Các chuyên gia trang Snopes nhận định thông tin đang lan truyền là một câu chuyện bịa đặt, có nhiều điểm không nhất quán.

Snopes không tìm thấy dự luật mang tên “Đạo luật sinh ra tại Mỹ” trên trang Congress.gov, nơi lưu trữ hồ sơ tất cả dự luật được trình lên Hạ viện và Thượng viện Mỹ.

Snopes cũng tìm kiếm đạo luật này trên Google song không thấy bất kỳ bản tin chính thống nào liên quan.

Ngoài ra, việc các nghị sĩ và bộ trưởng bị cảnh sát dẫn ra khỏi văn phòng là một sự kiện đáng chú ý. Nếu xảy ra thật, các báo đài chắc chắn phải đưa tin.

Ngày 26-11, một ngày sau bài đăng nói trên, tài khoản “The U.S. Report” đã đăng một phiên bản khác của câu chuyện, lần này đến lượt “Thượng nghị sĩ Marco Rubio” đề xuất “Đạo luật sinh ra tại Mỹ”. Ông Rubio hiện là Ngoại trưởng Mỹ.

Hơn nữa, nếu lá phiếu của Phó tổng thống mang tính quyết định thì kết quả không thể là 51 – 49 phiếu, mà phải là 51 – 50 hoặc 50 – 49 phiếu.

Tin đồn cũng cho rằng ông Kennedy đã trình dự luật và được Thượng viện thông qua. Tuy nhiên, tin đồn không đề cập đến việc dự luật đã được Hạ viện thông qua và có chữ ký của tổng thống Mỹ – hai điều kiện bắt buộc trước khi luật có thể “gây ra hậu quả ngay lập tức”.

Hơn nữa, rất có thể cần phải sửa đổi Hiến pháp để cấm công dân nhập tịch vào làm trong Quốc hội. Việc sửa đổi Hiến pháp chắc chắn sẽ mất nhiều thời gian.