Cuộc chiến của ngành y tế giữa tâm lũ

CUỘC ĐUA VỚI LŨ

Chiều 19.11, sản phụ L.T.L (37 tuổi, ở xã Phú Hòa 1, Đắk Lắk; trước đây thuộc H.Phú Hòa, Phú Yên) nhập Bệnh viện (BV) Sản nhi Đắk Lắk (ở P.Tuy Hòa, Đắk Lắk; thuộc TP.Tuy Hòa, Phú Yên cũ) để chuẩn bị mổ lấy thai lần 3. Ca mổ được ấn định ngày 21.11, nhưng mưa lũ ập xuống khiến BV ngập sâu, đường vào bị cô lập, điện lưới bị mất, máy phát điện không thể hoạt động.

Trong tình thế không còn lựa chọn, trưa 21.11, BV Sản nhi Đắk Lắk chuyển sản phụ vượt mưa lũ sang BV Đa khoa Phú Yên. Sau ca phẫu thuật, sản phụ khó thở, mệt, diễn tiến nhanh. Dù được hồi sức tích cực, chị không qua khỏi. Các bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân tử vong là thuyên tắc mạch ối – tai biến nguy hiểm hàng đầu của sản khoa. y tế. 

Ông Nay Phi La, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk, cho biết thuyên tắc ối là “thảm họa y khoa” với tỷ lệ cứu sống rất thấp. “Ngay cả khi được theo dõi đầy đủ từ thai kỳ, sàng lọc tốt và mổ trong điều kiện đầy đủ trang thiết bị, tai biến này vẫn cực kỳ khó xử lý. Trong tình huống khẩn cấp của mưa lũ, việc chuyển sang BV Đa khoa Phú Yên là phương án tốt nhất có thể”, ông Nay Phi La nói.

Theo lãnh đạo BV Sản nhi Đắk Lắk, từ tối 19.11, khi bị ngập lụt và mất điện, BV đã kích hoạt phương án “4 tại chỗ”, bố trí lực lượng trực túc trực 24/24, bệnh nhân (BN) nặng cần thở máy được chuyển sang BV Đa khoa Phú Yên… Trong 3 ngày 19 – 21.11, dù bị cô lập, BV vẫn thực hiện nhiều ca phẫu thuật và sinh thường an toàn.

KHÔNG ĐỂ HOẠT ĐỘNG Y TẾ GIÁN ĐOẠN KHI NGẬP LŨ

Tại Gia Lai, từ đêm 18.11, nước lũ dâng cao khiến 3 BV và 10 trạm y tế bị cô lập. Trong đó, BV Y học cổ truyền và phục hồi chức năng Quy Nhơn phải chuyển 249 BN và 150 người nhà lên tầng cao, đồng thời di dời hồ sơ bệnh án, vật tư và thiết bị điều trị. BV Tâm thần Quy Nhơn ngập sâu hơn 2 m, 139 BN được đưa lên tầng 2 và dồn phòng để đảm bảo chỗ nằm, thuốc men.

Tại BV Lao và bệnh phổi Quy Nhơn, 94 BN cùng khoảng 50 người nhà phải trú nhiều ngày trong mưa lũ, song nhờ máy phát điện đặt trên cao, BV vẫn duy trì ô xy và một phần hoạt động điều trị. Trong những ngày ngập lụt, đồ ăn, nước uống tại các BV được lực lượng quân đội, công an và các nhà hảo tâm vận chuyển đến hỗ trợ.

Khánh Hòa là địa phương thiệt hại nặng nhất đối với hệ thống tiêm chủng. Trung tâm y tế khu vực Diên Khánh và 7 trạm y tế bị ngập sâu, khiến toàn bộ vắc xin tiêm chủng mở rộng tháng 11 – 12 như BCG, viêm gan B, DPT-VGB-Hib, OPV, IPV, sởi, sởi – rubella… hư hỏng nặng. Hệ thống dây chuyền lạnh gồm tủ lạnh chuyên dụng, thiết bị theo dõi nhiệt độ cùng hàng ngàn bơm kim tiêm và hộp an toàn phục vụ tiêm chủng cũng hư hại nặng.

Ngay sau lũ, Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa rà soát thiệt hại, điều chuyển thiết bị còn hoạt động từ các đơn vị khác và đề nghị Bộ Y tế, Viện Pasteur hỗ trợ khẩn cấp. Nhờ phối hợp nhanh, hoạt động tiêm chủng và khám chữa bệnh được khôi phục sau thời gian ngắn.

Trước đó, Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa đã kích hoạt phương án ứng phó thiên tai, yêu cầu toàn ngành trực 24/24, bảo đảm điện, ô xy, thuốc men và xe cấp cứu; các BV tuyến tỉnh tăng cường hội chẩn từ xa, cử kíp cấp cứu hỗ trợ các điểm ngập sâu… Trong đợt lũ, toàn tỉnh tiếp nhận, xử trí 576 BN liên quan mưa lũ, chủ yếu chấn thương do ngã, gãy xương, đa chấn thương.

Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa Trịnh Ngọc Hiệp cho biết dù ngập lụt, các cơ sở y tế vẫn duy trì khám bệnh, bảo đảm cơ số thuốc và nhân lực, sẵn sàng tiếp nhận BN. Nhiều đơn vị còn chia sẻ khẩu phần thực phẩm, chỗ ở cho người dân vùng ngập nặng tìm đến trú tránh.

“PHÁO ĐÀI TRẮNG” GIỮA CƠN ĐẠI HỒNG THỦY Ở HUẾ

Từ ngày 27.10 – 3.11, TP.Huế hứng chịu 3 đợt mưa lũ liên tiếp với quy mô đặc biệt lớn. BV T.Ư Huế nằm bên bờ sông Hương, dù có địa hình cao nhưng vẫn trở thành điểm ngập nặng.

GS-TS Phạm Như Hiệp, Giám đốc BV T.Ư Huế, cho biết ngay khi mực nước dâng cao, BV lập tức kích hoạt phương án phòng chống thiên tai ở cấp độ khẩn cấp và triển khai phương châm “4 tại chỗ”. Với hơn 4.600 BN nội trú và người nhà ở cả 2 cơ sở, trong nhiều ngày bị cô lập, toàn bộ đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên và nhân viên hậu cần đã túc trực 24/24 để duy trì hoạt động khám chữa bệnh, không để bất kỳ ca cấp cứu nào gián đoạn.

Chiều 27.10, khi nước bắt đầu tràn vào tầng trệt, BV tổ chức di dời khẩn cấp BN và thiết bị, hồ sơ bệnh án, thuốc men, máy móc… lên cao. Đội kỹ thuật liên tục gia cố hệ thống điện, ô xy trung tâm và nước sinh hoạt – những yếu tố quyết định sự sống của nhiều BN nặng.

Hàng trăm cán bộ, nhân viên y tế chia thành nhiều tổ: di dời BN, trực cấp cứu, vận hành hệ thống kỹ thuật, hậu cần, cấp phát thuốc và lương thực. Tất cả làm việc xuyên đêm trong điều kiện ngập sâu, thiếu điện và áp lực lớn về số lượng BN. Cùng thời điểm, lực lượng công an, quân đội và chính quyền TP.Huế nhanh chóng vào cuộc, hỗ trợ vận chuyển vật tư, thuốc men và đảm bảo an ninh, giúp BV duy trì hoạt động liên tục.

Từ 27.10 – 3.11, hai cơ sở BV T.Ư Huế tiếp nhận và điều trị 9.449 BN; 3.206 người phải nhập viện; thực hiện 757 ca phẫu thuật; 292 ca sinh (trong đó 167 ca mổ đẻ) và 1.879 lượt chạy thận nhân tạo. Song song với công tác chuyên môn, hàng nghìn suất ăn miễn phí được BV và các nhóm thiện nguyện cung cấp cho BN nghèo, người nhà và nhân viên y tế bám trụ nhiều ngày trong lũ. “Dù đối mặt nước lũ lớn chưa từng có, BV vẫn duy trì điều trị an toàn, không gián đoạn bất cứ hoạt động nào”, GS Hiệp khẳng định. (còn tiếp)