Hoàn thiện dự thảo sửa đổi Thông tư 98: Loạt đề xuất từ các công ty quản lý quỹ

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước – Bộ Tài chính vừa qua đã tổ chức lấy ý kiến, đối với hồ sơ dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 98 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn hoạt động và quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.

Theo đó, cơ quan này cho biết đã gửi xin ý kiến 98 tổ chức, đơn vị. Tổng số ý kiến nhận được (bằng văn bản, qua thư điện tử) là 32 trong đó có 6 tổ chức nhất trí, không có ý kiến khác đối với dự thảo Thông tư và 26 tổ chức có ý kiến tham gia vào nội dung dự thảo Thông tư.

Trong đó, một số công ty quản lý quỹ của Vietcombank, Vietinbank, PVI, SCB, VinaCapital có góp ý liên quan nội dung về xếp hạng tín nhiệm.

Cụ thể theo đại diện các công ty này, hiện nay chưa có doanh nghiệp/trái phiếu nào ở Việt Nam đạt mức xếp hạng tín nhiệm từ rất tốt trở lên của các tổ chức xếp hạng quốc tế (Moody’s, Fitch Ratings hoặc S&P).

Vì vậy, phía các công ty quản lý quỹ đề nghị xem xét mức xếp hạng cần đạt được của các trái phiếu/tổ chức phát hành bởi tổ chức xếp hạng quốc tế, trong nước.

Đồng thời, trường hợp từ 2 mức xếp hạng tín nhiệm trở lên của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm độc lập khác nhau đối với cùng 1 trái phiếu hoặc cùng 1 tổ chức phát hành thì chỉ cần một trong các mức xếp hạng tín nhiệm đạt mức quy định ở Phụ lục XXIX.

Các công ty quản lý quỹ cũng đề nghị làm rõ trái phiếu không có xếp hạng tín nhiệm hoặc chưa được xếp hạng có bị giới hạn trong hạn mức 20% hay thuộc nhóm bị hạn chế khác.

Dự thảo Thông tư quy định trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ phải đạt mức xếp hạng tín nhiệm tại báo cáo kết quả xếp hạng tín nhiệm gần nhất nhưng không quá 1 năm tính đến thời điểm quỹ thực hiện đầu tư.

Đề nghị quy định theo hướng xếp hạng tín nhiệm được thực hiện trong vòng 1 năm tính đến thời điểm phát hành trái phiếu, do một số tổ chức phát hành không thực hiện xếp hạng định kỳ hàng năm, chỉ thực hiện xếp hạng tín nhiệm tại thời điểm phát hành và không tiếp tục cập nhật hàng năm. Quỹ thường chỉ mua lại trái phiếu trên thị trường thứ cấp nên khi đó đã có đánh giá nội bộ của quỹ

Bộ Tài chính cho biết đã tiếp thu, chỉnh sửa theo hướng trái phiếu/tổ chức phát hành phải được các tổ chức xếp hạng quốc tế gồm S&P, Fitch Ratings xếp hạng tín nhiệm từ mức BB+ và được Moody’s xếp hạng tín nhiệm từ mức Ba1 tại Phụ lục XXIX ban hành kèm theo Thông tư (mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia). 

Từ các mức xếp hạng này trở lên, trái phiếu/tổ chức phát hành được đánh giá là thuộc nhóm Đầu tư (investment grade).

Ngoài ra, Bộ Tài chính làm rõ như sau: Phụ lục XXIX đã quy định mức xếp hạng tín nhiệm cần đạt được của trái phiếu/tổ chức phát hành bởi tổ chức xếp hạng tín nhiệm trong nước và quốc tế.

Trường hợp có từ 2 mức xếp hạng tín nhiệm trở lên của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm độc lập khác nhau đối với cùng 1 trái phiếu hoặc cùng 1 tổ chức phát hành, các mức xếp hạng tín nhiệm của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm có thể khác nhau nhưng đều phải đạt mức xếp hạng quy định tại Phụ lục XXIX, đảm bảo chất lượng của trái phiếu/tổ chức phát hành.

Các loại trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nằm trong hạn mức đầu tư 20% của quỹ mở đã được quy định tại khoản 2 Điều 18 dự thảo Thông tư (sửa đổi, bổ sung điểm đ khoản 2 Điều 35 Thông tư số 98/2020/TTBTC). Quy định này theo Bộ Tài chính, nhằm đảm bảo thanh khoản cho tài sản của quỹ mở.

Ngoài ra, đơn vị soạn thảo cũng cho biết dự thảo Thông tư giới hạn thời gian 1 năm từ lúc có kết quả xếp hạng tín nhiệm đến thời điểm quỹ thực hiện đầu tư để đảm bảo tính cập nhật về năng lực tài chính và mức độ uy tín của tổ chức phát hành trái phiếu.

Một công ty quản lý quỹ khác cũng đề nghị không yêu cầu phải có hợp đồng xếp hạng tín nhiệm vì tổ chức phát hành có thể không công bố hợp đồng xếp hạng tín nhiệm.

Trước phản hồi nêu trên, Bộ Tài chính tiếp thu, chỉnh sửa như sau: Đối với trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ bởi tổ chức niêm yết, trong đó trái phiếu hoặc tổ chức phát hành được xếp hạng tín nhiệm thì phải có báo cáo kết quả xếp hạng tín nhiệm gần nhất, báo cáo kết quả xếp hạng tín nhiệm cập nhật, tài liệu về thời hạn thực hiện hợp đồng xếp hạng tín nhiệm và bậc xếp hạng tín nhiệm của tổ chức xếp hạng tín nhiệm. 

Tổ chức xếp hạng tín nhiệm không phải là người có liên quan của tổ chức phát hành, công ty quản lý quỹ và ngân hàng giám sát”.

Bảng giải trình tiếp thu ý kiến cũng cho biết, phía Vinacapital đề nghị cho phép quỹ đầu tư vào tiền gửi của các tổ chức tín dụng vì ngoài ngân hàng thương mại còn có các tổ chức tín dụng khác được phép nhận tiền gửi và cung ứng dịch vụ tài chính.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính làm rõ như sau: Theo quy định hiện hành, tổng hạn mức đầu tư của quỹ vào tiền gửi và công cụ thị trường tiền tệ khá cao (tối đa 49% tổng giá trị tài sản của quỹ).

Việc cho phép đầu tư vào tiền gửi với hạn mức cao là một trong những biện pháp giúp quỹ quản lý thanh khoản, quỹ có thể kịp thời rút tiền gửi để đáp ứng yêu cầu bán lại chứng chỉ quỹ của nhà đầu tư. Xét về thanh khoản và tính an toàn, tiền gửi tại ngân hàng thương mại cao hơn so với tiền gửi tại các loại hình tổ chức tín dụng khác như công ty tài chính, tổ chức tài chính vi mô, quỹ tín dụng nhân dân, theo Bộ Tài chính.