Binh sĩ Ukraine ở Donetsk (Ảnh: Reuters).
Báo Le Monde dẫn nguồn tin cho biết, chính quyền Ukraine đồng ý với ý tưởng thiết lập một vùng đệm phi quân sự ở vùng Donbass, miền Đông Ukraine. Đây cũng là một trong những điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán với Mỹ.
Theo Kiev, khu vực phi quân sự này sẽ buộc Ukraine và Nga phải rút quân khỏi cả hai phía của chiến tuyến hiện tại ở Donbass. Khu vực chiến lược Donbass giàu tài nguyên mà Nga muốn kiểm soát hoàn toàn, có thể nằm dưới sự giám sát của các lực lượng quốc tế, bao gồm cả Mỹ, để ngăn chặn bất kỳ chiến dịch quân sự nào của Nga trong tương lai.
Nội dung này được cho là nằm trong bản kế hoạch hòa bình 20 điểm mới do Ukraine xây dựng với sự hỗ trợ của Anh, Pháp và Đức. Kiev gần đây đã trao kế hoạch này cho Mỹ.
“Một vùng phi quân sự phải tồn tại ở cả hai phía của chiến tuyến. Cần phải xác định, từ quan điểm logic và pháp lý, liệu tất cả các loại vũ khí, hay chỉ vũ khí hạng nặng ,cần phải được rút đi”, ông Mikhail Podolyak, cố vấn cho người đứng đầu văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nói với Le Monde.
Ông Podolyak cho biết vẫn chưa xác định được loại vũ khí nào sẽ được rút đi và các phái bộ giám sát quốc tế sẽ có những quyền hạn gì trên thực địa. Lý tưởng nhất, Ukraine muốn thấy sự tham gia của Mỹ để đảm bảo việc kiểm soát, thu thập thông tin tình báo và tuân thủ các thỏa thuận.
Trong cuộc trao đổi với Le Monde, ông Podolyak thừa nhận một phần lãnh thổ được đề cập sẽ vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Nga.
“Đây là hình thức tự nhiên để chấm dứt xung đột, vì một phần lãnh thổ sẽ vẫn nằm dưới sự kiểm soát trên thực tế của Nga, và đường phân giới sẽ được thiết lập trong mọi trường hợp”, quan chức Ukraine nói thêm.
Vị trí vùng Donbass (Ảnh: BBC).
Theo hãng tin Politico, các nhà lãnh đạo châu Âu đang xem xét việc thiết lập một vùng đệm rộng 40km giữa chiến tuyến của Nga và Ukraine như một phần của thỏa thuận hòa bình.
Cụ thể, theo ý tưởng của châu Âu, sau khi thiết lập khu vực phi quân sự, họ muốn cử lực lượng gìn giữ hòa bình đến đây để giám sát việc tuân thủ lệnh ngừng bắn. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ cần gửi bao nhiêu binh sĩ thuộc lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 11/12 xác nhận Kiev đã chuyển cho Mỹ kế hoạch hòa bình cập nhật, sau khi tham vấn các đối tác châu Âu.
Dù vậy, tranh luận về lãnh thổ vẫn là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất trong các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine do Mỹ làm trung gian. Ông Zelensky cho biết còn quá sớm để biết “các tài liệu cuối cùng sẽ như thế nào”.
Theo ông Zelensky, Nga muốn “kiểm soát toàn bộ vùng Donbass”, gồm tỉnh Donetsk và Lugansk, điều mà Ukraine “không thể chấp nhận”. Ông tuyên bố bất kỳ giải pháp lãnh thổ nào nhằm chấm dứt cuộc chiến cũng phải do người dân Ukraine quyết định, thông qua bầu cử hoặc trưng cầu dân ý.
Tổng thống Zelensky cho biết Mỹ đã đề nghị Ukraine rút quân khỏi các vùng lãnh thổ mà Kiev còn kiểm soát ở Donbass để thiết lập “vùng kinh tế tự do” tại khu vực này. Phía Nga gọi đây là vùng “phi quân sự” và lực lượng Nga sẽ không tiến vào đó.
Tổng thống Ukraine mô tả ý tưởng này như một phần trong nỗ lực liên tục của Mỹ nhằm tìm ra một khuôn khổ được cả Kiev lẫn Moscow chấp nhận.
Moscow đã yêu cầu Ukraine rút lực lượng khỏi vùng Donbass ở miền Đông, bao gồm các phần còn lại của tỉnh Donetsk và Lugansk mà Ukraine vẫn còn kiểm soát.
Tỉnh Lugansk gần như hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của Nga, trong khi lực lượng Ukraine đang giữ khoảng 6.600km² tại tỉnh Donetsk, bao gồm các thành phố then chốt Sloviansk và Kramatorsk. Giao tranh vẫn đang diễn ra quanh thành trì Pokrovsk.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/bao-phap-ukraine-san-sang-lap-vung-phi-quan-su-o-donbass-20251212170320816.htm
