Suy tim – ‘chiến trường cuối cùng’ của các bệnh lý tim mạch

PGS.TS.BS Đỗ Doãn Lợi, Chủ tịch Phân hội Suy tim Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, tại hội nghị khoa học toàn quốc về suy tim ngày 13/12, cho biết suy tim từ lâu được ví như “chiến trường cuối cùng” của mọi bệnh lý tim mạch. Lý do là tỷ lệ mắc và tử vong cao, chi phí điều trị lớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của người bệnh.

Suy tim ảnh hưởng khoảng 1-2% dân số thế giới. Tại Việt Nam chưa có số liệu chính thức, nhưng Bộ Y tế ước tính khoảng 1,6 triệu người mắc. Bệnh tim mạch hiện chiếm gần một phần ba số ca tử vong cả nước. Với suy tim, chi phí mỗi đợt điều trị nội trú trung bình khoảng 7,5 triệu đồng, trong khi người bệnh thường nhập viện nhiều lần mỗi năm. Hơn một nửa bệnh nhân tử vong trong 5 năm sau chẩn đoán. Tỷ lệ tử vong sau một năm ở Việt Nam trên 25%, tương đương mức trung bình thế giới. Công tác theo dõi người bệnh sau xuất viện còn hạn chế, thiếu sự kết nối giữa các cơ sở, gây khó khăn cho quản lý, tái khám và điều trị lâu dài.

Trước gánh nặng này, quản lý và điều trị suy tim đang chuyển từ cách tiếp cận “đồng loạt” sang y học chính xác, cá thể hóa. Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và các thiết bị theo dõi từ xa giúp theo dõi người bệnh liên tục, phát hiện sớm các đợt cấp và giảm tái nhập viện. Nhiều bệnh viện Việt Nam đã tham gia các chương trình quản lý suy tim của Hội Tim mạch châu Âu, được công nhận là Trung tâm Chất lượng Chuẩn về Suy tim, từng bước tiệm cận chuẩn quốc tế.

Tuy nhiên, dữ liệu suy tim tại Việt Nam hiện còn rời rạc, thiếu hệ thống. Các chuyên gia đề xuất sớm xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về suy tim nhằm thu thập, chuẩn hóa thông tin từ nhiều cơ sở y tế, đánh giá chất lượng điều trị đến từng bệnh viện, từng bác sĩ, đồng thời làm nền tảng xây dựng hệ thống chứng nhận chất lượng điều trị theo các mức Vàng, Bạc và Đồng.

Phát biểu tại hội nghị, PGS.TS.BS Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết Bộ đang triển khai xây dựng 12 cơ sở dữ liệu chuyên ngành y tế. Khi các hệ thống này hoàn thiện, ngành y tế có thể theo dõi chi tiết số lượng bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính như suy tim, tăng huyết áp cũng như tình trạng sử dụng thuốc, qua đó hỗ trợ hiệu quả cho công tác hoạch định chính sách, phân bổ nguồn lực và đào tạo nhân lực.

Thứ trưởng nhấn mạnh hai trụ cột hiện nay là cá thể hóa điều trị và chuyển đổi số, đồng thời đề nghị Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo phối hợp xây dựng cơ sở dữ liệu tim mạch, trước mắt tập trung vào suy tim. Ông cũng lưu ý vai trò then chốt của y tế cơ sở, đặc biệt là đội ngũ bác sĩ trạm y tế, trong quản lý bệnh mạn tính và chăm sóc ban đầu, nhằm triển khai hiệu quả mô hình quản lý suy tim toàn diện.

Lê Phương