Lực lượng chức năng tại Trạm biên phòng cửa khẩu quốc tế Hữu nghị (Lạng Sơn) điều tiết, hướng dẫn xe nhập khẩu từ Trung Quốc – Ảnh: HÀ QUÂN
Để đáp ứng nhu cầu tăng tốc thông thương hàng hóa, giảm chi phí logistics, ông Vũ Quang Khánh, Phó trưởng Ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn, cho biết đề án thí điểm mô hình cửa khẩu thông minh tại cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam) – Hữu Nghị Quan (Trung Quốc) đang được “thúc” tiến độ, dự kiến khai thác quý 3-2026.
Mở rộng hạ tầng, thử nghiệm xe tự hành
Theo ông Khánh, cửa khẩu thông minh là dự án trọng điểm, mới, đồng bộ cả về hạ tầng và cơ sở dữ liệu giữa hai nước. Trong đó có nhiều hạng mục quan trọng như bến bãi, đường chuyên dụng xuất nhập khẩu hàng hóa độc lập, khép kín tách biệt với đường vận chuyển hàng hóa được địa phương quan tâm, chỉ đạo hoàn thành.
Về lâu dài, hàng hóa qua lại biên giới Việt – Trung sẽ do phương tiện thông minh không người lái vận hành trên nền tảng 5G và định vị vệ tinh, giúp giao nhận hoàn toàn không tiếp xúc, không gián đoạn, đặc biệt hữu ích khi xảy ra dịch bệnh, thiên tai hay các tình huống khẩn cấp. Hai nhóm hàng thí điểm là nông sản và linh kiện điện tử.
“Cửa khẩu thông minh được kỳ vọng sẽ đẩy nhanh việc chuyển đổi phương thức sản xuất và xuất khẩu của doanh nghiệp theo hướng chính ngạch và chuyên nghiệp, tiết giảm chi phí logistics, đồng thời giảm thiểu các rủi ro về kinh tế khi giao thương theo hình thức tiểu ngạch.
Mục tiêu đến năm 2027, năng lực thông quan qua cửa khẩu thông minh tăng gấp 2 – 3 lần và đến năm 2030 tăng 4 – 5 lần hiện nay”, ông Khánh cho hay.
Ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn cho biết đã cùng các sở ngành báo cáo UBND tỉnh, thống nhất với thị Bằng Tường (Quảng Tây, Trung Quốc) thử nghiệm xe tự hành chở hàng hóa vào ban đêm (từ 18h – 20h hằng ngày) từ ngày 10-11-2025 tại đường chuyên dụng mốc 1088/2-1089.
Sau khi hạ tầng hai bên hoàn thiện, cặp cửa khẩu thông minh Hữu Nghị (Việt Nam) – Hữu Nghị Quan (Trung Quốc) sẽ thử nghiệm xe tự hành tự động hoàn toàn. Tháng 11-2025, hai bên Việt Nam – Trung Quốc đã khánh thành đường chuyên dụng vận chuyển mở rộng tại khu vực mốc 1119 – 1120 thuộc đề án cửa khẩu thông minh.
Kỳ vọng rút ngắn thời gian thông quan
Ông Đào Văn Thuấn, Phó giám đốc phụ trách xuất khẩu Công viên logistics Viettel Lạng Sơn, nhận định cửa khẩu thông minh giúp tăng năng lực thông quan, khai thác dịch vụ, giảm chi phí logistics…
Khi số làn xe tăng và thời gian xử lý kéo dài 24/7, lượng phương tiện và hàng hóa đổ về các khu logistics sẽ lớn hơn, kéo theo năng lực thông quan của Lạng Sơn có thể đạt 3.000 xe/ngày.
Trong đó, công viên trên sẽ phát huy tốt mô hình toàn trình “làm thủ tục – lưu kho – trung chuyển – xử lý giá trị gia tăng”, thay vì dồn áp lực ra khu vực cửa biên.
“Công viên đã đầu tư hệ thống tự động nhận diện phương tiện, điều tiết dòng xe với nguyên tắc “đến trước, đi trước” cùng giám sát kho bãi thông minh gắn với hạ tầng cửa khẩu, đảm bảo kết nối dữ liệu liền mạch, giảm thời gian chờ đợi và nâng cao hiệu quả vận chuyển”, ông Thuấn cho biết.
Cũng theo ông Thuấn, khi cao tốc kết nối Hà Nội và cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị hoàn thành, thời gian di chuyển rút ngắn sẽ tạo nền tảng cho hoạt động cửa khẩu thông minh.
Hiện Công viên logistics Viettel Lạng Sơn giai đoạn 1 có thể tiếp nhận 1.500 xe/ngày và đặt mục tiêu đóng góp khoảng 50% thị phần tăng trưởng xuất nhập khẩu của tỉnh thời gian tới. Với vai trò điều tiết hàng hóa, đến tháng 11-2025, tại khu vực cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, hàng hóa xuất khẩu qua công viên này chiếm 50 – 60% thị phần, còn nhập khẩu khoảng 20 – 25%.
Ông Hoàng Minh Nghĩa, đại diện doanh nghiệp dịch vụ quá cảnh xuất nhập khẩu tại Lạng Sơn, kỳ vọng sau khi cửa khẩu thông minh hoàn thiện và cơ quan chức năng bố trí tập trung khu vực làm thủ tục tại Công viên logistics Viettel Lạng Sơn, thời gian xử lý sẽ rút ngắn, giúp doanh nghiệp giảm khoảng 50% thời gian thông quan.
“Chúng tôi mong cửa khẩu thông minh thực sự “thông minh”, giảm thủ tục giấy tờ, số hóa các khâu mất nhiều thời gian đi lại bởi công ty đang xử lý khoảng 600 – 700 xe xuất khẩu/tháng, cao điểm hơn 1.000 xe/tháng, trong đó có nhiều hàng nông sản như thanh long, mít…”, chị Hoàng Thị Lê, đại diện một công ty xuất nhập khẩu tại Lạng Sơn, nói.
Cảnh báo nguy cơ ùn tắc cuối năm
Theo ông Vũ Quang Khánh, trong những ngày cuối năm 2025, đặc biệt cao điểm giáp Tết Nguyên đán 2026, lượng hàng xuất nhập khẩu qua Lạng Sơn tiếp tục tăng mạnh.
Do đó các doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ trước khi đưa hàng lên cửa khẩu, tuân thủ nghiêm quy định của nước nhập khẩu, tránh việc không đạt yêu cầu, bị trả lại, thiệt hại về kinh tế.
“Chúng tôi luôn tạo điều kiện xuất nhập khẩu thuận lợi nhất. Khi có biến động, cơ quan chức năng sẽ thông báo tới cơ quan chuyên môn ở các địa phương để khuyến cáo kịp thời cho người dân, doanh nghiệp”, ông Khánh cho hay.
Trung tá Trịnh Văn Linh, đồn phó Đồn biên phòng cửa khẩu Chi Ma (Lạng Sơn), cũng dự báo lượng hàng hóa qua cửa khẩu tăng mạnh cuối năm 2025 do nhu cầu phục vụ Tết, nên đã có các phương án điều tiết, phân luồng, khuyến cáo cụ thể.
Lực lượng chức năng còn áp dụng kiểm soát thông minh qua mã QR cho người và phương tiện khi vào khu vực cửa khẩu cùng cổng tự động nhận dạng người thông hành tại Ái Điểm (Trung Quốc).
Thiếu tá Tô Đức Long, Phó trạm trưởng Trạm biên phòng cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, cũng cho hay lực lượng bộ đội biên phòng và các lực lượng chức năng ở khu vực cửa khẩu đã có các phương án, kế hoạch điều tiết, phân luồng phương tiện vào các khu vực trung chuyển, cảnh báo ùn ứ từ sớm từ xa từ nay đến Tết Nguyên đán 2026, đồng thời phân chia hợp lý con người làm tốt nhiệm vụ bảo vệ biên giới.
Đọc tiếp
Về trang Chủ đề
Nguồn: https://tuoitre.vn/cua-khau-thong-minh-o-bien-gioi-viet-trung-20251216075300431.htm
