Lính cứu hỏa chữa cháy ở Malibu, California, Mỹ – Ảnh: REUTERS
Được công bố trên tạp chí Environmental Science & Technology Letters, đây là công trình nghiên cứu đầu tiên tại Mỹ điều tra và ghi lại việc sử dụng các chất chống cháy gốc brom (brominated flame retardants) trong “bộ đồ turnout” – đồ bảo hộ tiêu chuẩn gồm ba lớp mà lính cứu hỏa mặc khi làm nhiệm vụ.
Các lớp này, bao gồm lớp vỏ chống lửa, lớp rào cản độ ẩm và lớp lót nhiệt, thường được xử lý hóa học để đáp ứng những tiêu chuẩn an toàn khắt khe.
Trong những năm gần đây, mối quan tâm về sức khỏe của lính cứu hỏa chủ yếu tập trung vào PFAS – nhóm “hóa chất vĩnh cửu” giúp chống thấm nước và dầu nhưng có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm ung thư.
Trước áp lực từ các nghiên cứu khoa học và luật pháp tại nhiều bang của Mỹ cấm mua đồ bảo hộ chứa PFAS bắt đầu từ năm 2027, các nhà sản xuất đã bắt đầu loại bỏ chất này. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là họ đang sử dụng chất gì để thay thế.
Giáo sư Heather Stapleton từ Đại học Duke (Mỹ), tác giả chính của nghiên cứu, đã tiến hành thử nghiệm sau khi xuất hiện tin đồn rằng các chất chống cháy gốc brom đang được sử dụng trong các loại vải không chứa PFAS.
Nhóm hóa chất này vốn được thêm vào vật liệu để giảm khả năng bắt lửa, nhưng việc tiếp xúc với chúng có liên quan đến các tác động tiêu cực như ung thư, bệnh tuyến giáp và các vấn đề phát triển thần kinh.
Nhóm nghiên cứu đã thu thập và phân tích các bộ đồ bảo hộ được sản xuất từ năm 2013 đến 2020, cùng các bộ mới sản xuất năm 2024 được quảng cáo là “không chứa PFAS”. Kết quả cho thấy đúng như cam kết, các bộ đồ năm 2024 có nồng độ PFAS rất thấp hoặc không phát hiện được.
Tuy nhiên, chúng lại chứa hàm lượng đáng kể các chất chống cháy gốc brom, đặc biệt là ở lớp rào cản độ ẩm. Nồng độ này thậm chí còn cao hơn mức PFAS từng được đo lường trước đây.
Hóa chất phổ biến nhất được tìm thấy là decabromodiphenyl ethane (DBDPE). Giáo sư Stapleton bày tỏ sự ngạc nhiên khi các nhà sản xuất sử dụng DBDPE, bởi nó có tính chất tương tự như một hóa chất độc hại khác đã bị loại bỏ trên toàn cầu.
Dù chưa có nhiều nghiên cứu về tác động của DBDPE tại Mỹ, một nghiên cứu năm 2019 trên công nhân nhà máy hóa chất ở Trung Quốc đã tìm thấy mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với chất này và các dấu hiệu tổn thương tuyến giáp.
Theo các nhà nghiên cứu, dường như các nhà sản xuất đã cố tình thêm chất chống cháy gốc brom để đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn về khả năng chịu lửa khi không còn sử dụng PFAS.
Ngoài ra, nghiên cứu cũng ghi nhận sự tích tụ hóa chất từ khói và bồ hóng trên lớp vỏ ngoài của các bộ đồ cũ, nhưng sự hiện diện của chúng ở các lớp bên trong của những bộ đồ mới chứng tỏ chúng được đưa vào ngay từ quá trình sản xuất.
Phát hiện này cung cấp dữ liệu quan trọng cho các sở cứu hỏa khi cân nhắc mua sắm trang thiết bị, trong bối cảnh một bộ đồ bảo hộ có giá lên tới hàng nghìn USD. Các chuyên gia kêu gọi sự minh bạch hơn từ phía nhà sản xuất về các thành phần hóa học được sử dụng.
Lính cứu hỏa vốn đã phải đối mặt với vô vàn rủi ro từ khói bụi và nhiệt độ cao trong khi làm nhiệm vụ, do đó họ không nên phải chịu thêm gánh nặng lo lắng về việc bị phơi nhiễm hóa chất độc hại từ chính bộ đồ bảo vệ mình.
Đọc tiếp
Về trang Chủ đề
Nguồn: https://tuoitre.vn/phat-hien-soc-do-bao-ho-cuu-hoa-chua-chat-gay-ung-thu-20251217081539006.htm
