Lệnh cấm động cơ đốt trong được đề xuất hủy bỏ, nhiều hãng đồng loạt hủy kế hoạch làm xe điện

Các quan chức Liên minh châu Âu vừa đưa ra một đề xuất nhằm sửa đổi lệnh cấm sản xuất ô tô chạy bằng xăng và dầu diesel trên diện rộng vào năm 2035. Động thái diễn ra sau những nỗ lực vận động hành lang mạnh mẽ từ ngành công nghiệp ô tô châu Âu vốn đang phải đối mặt với doanh số sụt giảm tại Trung Quốc và tình trạng mất việc làm.

Thay vì yêu cầu các nhà sản xuất châu Âu sản xuất ô tô không phát thải carbon vào năm 2035, đề xuất mới sẽ yêu cầu giảm 90% lượng khí thải. Nếu được thông qua, kế hoạch đồng nghĩa với việc xe hybrid và xe sử dụng động cơ đốt trong vẫn có thể được sản xuất sau thời hạn đó.

Thủ tướng Đức, Friedrich Merz, đang dẫn đầu chiến dịch nới lỏng các quy định đối với xe ô tô động cơ đốt trong, vốn thải ra khí carbon. Ý, Ba Lan, Cộng hòa Séc, Hungary, Slovakia và Bulgaria cũng đã thúc đẩy việc sửa đổi các quy định này.

Theo Matthias Schmidt, một nhà phân tích ngành công nghiệp ô tô châu Âu, các nhà sản xuất ô tô cao cấp như Porsche, Mercedes và BMW có thể sẽ hưởng lợi nhiều nhất.

“Họ đã gặp khó khăn trong quá trình chuyển đổi sang phương tiện giao thông điện,” ông nói. “Họ không thể đánh giá cao xe điện của mình như đối với xe sử dụng động cơ đốt trong.”

Xe điện từ các thương hiệu hàng đầu đã thu hút được một số người mua. Nhưng theo ông Schmidt, nhóm khách hàng của họ quan tâm nhiều hơn đến cơ cấu vận hành truyền thống của xe, cũng giống như những người đam mê đồng hồ Thụy Sĩ cao cấp bị thu hút bởi các mẫu đồng hồ cơ chứ không phải đồng hồ kỹ thuật số. Với những chiếc xe cao cấp, động cơ đốt trong mới là thứ có sức hấp dẫn riêng.

Ông Schmidt cho biết, các nhà sản xuất ô tô đại chúng như Volkswagen và Stellantis có thể chuyển hướng sang xe điện nhanh hơn, một phần là do sự cạnh tranh từ các thương hiệu Trung Quốc.

Đề xuất từ Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành của Liên minh châu Âu, yêu cầu bù đắp lượng khí thải thông qua việc sử dụng thép carbon thấp được sản xuất trong khối hoặc từ nhiên liệu điện tử và nhiên liệu sinh học. Đề xuất này cũng bao gồm các ưu đãi mới cho các loại xe điện nhỏ gọn sản xuất tại châu Âu.

Ủy ban cho biết họ cũng sẽ cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà để tiết kiệm cho ngành công nghiệp ô tô 706 triệu euro (833 triệu đô la) mỗi năm.

Việc sửa đổi này là một phần của quá trình đảo ngược rộng hơn các quy định và chính sách nhằm làm chậm lại tác động của sự nóng lên toàn cầu. Phần lớn sự đảo ngược này được dẫn đầu bởi Tổng thống Donald Trump, người đã gọi biến đổi khí hậu là một “trò lừa bịp” và ủng hộ mạnh mẽ ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch.

Vào tháng 10, chính quyền ông Trump đã bãi bỏ các khoản tín dụng thuế cho xe điện. Và tháng này, họ nới lỏng các yêu cầu về hiệu quả nhiên liệu với hàng chục triệu xe ô tô và xe tải nhẹ mới.

Hôm thứ Hai, Ford tuyên bố hủy bỏ kế hoạch sản xuất xe điện và giảm dự báo lợi nhuận 19,5 tỷ đô la để bù đắp cho sự thay đổi này. General Motors và Stellantis gần đây cũng đã chuyển trọng tâm từ xe điện sang động cơ đốt trong và xe hybrid.

Liên minh châu Âu từ lâu đã đi đầu trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh. Lệnh cấm năm 2035, được thông qua 2 năm trước đó, được coi là trụ cột trong kế hoạch của khối nhằm đạt được mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Tuy nhiên, các quan chức ở châu Âu cũng ngày càng lo ngại về khả năng cạnh tranh của khu vực và đã tìm cách giảm bớt hoặc nới lỏng nhiều quy định.

Sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc kết hợp với thuế quan cao của Mỹ đã giáng một đòn mạnh vào ngành công nghiệp ô tô châu Âu. Hiệp hội Công nghiệp Ô tô Đức cho biết 70% việc làm trong ngành công nghiệp ô tô của nước này có liên quan đến xuất khẩu.

Ông Wopke Hoekstra, Ủy viên phụ trách khí hậu của EU, cho biết hôm thứ Ba: “Trung Quốc đang cạnh tranh mạnh mẽ trong các công nghệ then chốt, bao gồm xe điện và pin, trong khi Mỹ tiếp tục vượt trội hơn chúng ta về năng suất và đổi mới trong ít nhất một số lĩnh vực.”

Các công ty Trung Quốc như BYD đang xây dựng nhà máy ở Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi các nhà sản xuất pin Trung Quốc đang đặt nhà máy ở Morocco để cung cấp cho các nhà sản xuất ô tô châu Âu và tránh thuế quan.

Ông Hoekstra nói thêm rằng ngành công nghiệp ô tô châu Âu đang “đấu tranh để tồn tại” và “chúng tôi đang can thiệp để đảm bảo một tương lai sạch và thành công cho ngành công nghiệp này”.

Các nhà sản xuất ô tô cũng lập luận rằng công chúng vẫn chưa hoàn toàn chấp nhận việc chuyển sang sử dụng xe điện và chính phủ chậm trễ trong việc cung cấp đủ trạm sạc.

Ở chiều ngược lại, các nhà phê bình đã chỉ trích mạnh mẽ việc rút lui khỏi các mục tiêu về khí hậu. Ông William Todts, giám đốc điều hành của tổ chức Transport & Environment, một nhóm vận động chính sách, cho biết: “Mỗi euro được chuyển hướng sang xe hybrid cắm điện là một euro không được chi cho xe điện trong khi Trung Quốc đang dẫn đầu xa hơn. Việc bám víu vào động cơ đốt trong sẽ không giúp các nhà sản xuất ô tô châu Âu trở nên vĩ đại trở lại.”

Ngành giao thông vận tải vẫn chiếm hơn 25% tổng lượng khí thải nhà kính của Liên minh châu Âu. Con số này vẫn không thay đổi trong 30 năm qua.

Các công ty khác liên quan đến ngành công nghiệp xe điện hiện cũng phản đối những thay đổi trong luật. Mùa thu năm nay, hơn 150 giám đốc điều hành từ các công ty bao gồm Volvo và Polestar đã gửi một bức thư tới Ủy ban châu Âu, tái khẳng định sự ủng hộ của họ đối với lệnh cấm cũ vào năm 2035. Chính phủ Tây Ban Nha và Pháp cũng đồng tình.

Được biết, quyết định thay đổi cuối cùng sẽ cần sự chấp thuận của 27 quốc gia thành viên của khối và Nghị viện châu Âu. Tương lai xe điện và xe hybrid ra sao, thời gian sẽ trả lời.

Theo: The NY Times, Reuters