Lạ lẫm dòng tranh ‘gắn kết tự nhiên’

Thương hiệu tranh “cô gái tóc xù”

Sinh ra ở miền núi Hòa Bắc (H.Hòa Vang, Đà Nẵng cũ) với phong cảnh hữu tình, từ nhỏ, chị Trần Thị Mỹ Hạnh đã sớm hòa mình vào đời sống thiên nhiên. Có lẽ bởi mong muốn ghi lại những hình ảnh ấy qua nét vẽ, chị đã không theo nghề sư phạm hay kế toán như cha mẹ kỳ vọng mà kiên định theo đuổi hội họa đã được nuôi dưỡng từ tuổi thơ. Hơn 15 năm vẽ tranh sơn dầu ở TP.HCM giúp tay nghề chị dày dặn, đủ cho chị trở lại quê hương để theo đuổi dòng tranh cho riêng mình.

Ngày đưa gia đình nhỏ trở về Đà Nẵng, chị bất ngờ nhận ra kho nguyên liệu khổng lồ ngay trong khu vườn và bãi biển gần nhà với hàng trăm loại vỏ sò, vỏ ốc sau mỗi đợt thủy triều. Những viên sỏi mát rượi từ con suối quê mẹ, quả thông khô, cành cây gãy sau mỗi mùa mưa gió…, tất cả đều trở thành vật liệu để chị thỏa sức sáng tạo. “Không giống những dòng tranh chất liệu đơn giản, để làm sạch và giữ được màu tự nhiên, vỏ ốc phải trải qua quy trình cực kỳ công phu. Vỏ ốc lớn được ngâm muối qua đêm. Ốc nhỏ thì phải chôn trong cát cả tháng để kiến và côn trùng làm sạch toàn bộ phần ruột. Sau đó, tôi rửa lại, ngâm qua dung dịch tẩy loãng để vỏ trắng và lên màu tươi hơn. Mỗi mẻ nguyên liệu mất hàng tuần, thậm chí hàng tháng trời”, chị Hạnh kể.

Những bức tranh đầu tiên chỉ là hoa lá, nhà cửa, con vật từ sỏi. Nhưng rồi một lần tình cờ thử nghiệm, chị dùng các loại vỏ ốc, quả thông để tạo mái tóc xoăn rực rỡ cho một thiếu nữ. Màu sắc tự nhiên của hạt cà phê, ánh bóng của vỏ ốc, những đường xoắn mềm từ quả thông khiến bức tranh hiện lên sống động đến kỳ lạ. Bức tranh “cô gái tóc xù” trở thành dấu ấn đặc biệt của chị. Đó là một kiểu chân dung mang đậm cá tính hội họa và tinh thần tự do sáng tạo mà chị theo đuổi.

Những năm đầu làm tranh, chị thường đợi đến khi con ngủ mới hí hoáy đến 2 giờ sáng. Có những bức tranh sỏi chị làm suốt 6 tháng. Nhiều lúc chông chênh, chị tự hỏi liệu mình đang làm thứ gì mọi người có thích không. Nhưng rồi khi chia sẻ những bức tranh đầu tiên lên mạng xã hội, chị vô cùng bất ngờ vì được đón nhận nồng nhiệt, có khách đặt hàng từ Hàn Quốc, Đức, Mỹ… “Lúc đó mình thật sự phấn khởi, cảm giác như đi đúng hướng và được sống với nghề mình yêu thích từ nhỏ”, chị nói.

Lan tỏa lối sống xanh

Kể về quy trình “vẽ” tranh, chị Trần Thị Mỹ Hạnh cho biết mỗi nguyên liệu trước khi đưa vào tác phẩm đều phải xử lý cẩn thận: quả thông được phơi khô rồi cưa đôi, cành cây chà nhám cho mịn, hạt cà phê rang mộc để giữ mùi thơm tự nhiên… Sau đó, tranh được vẽ tay trên nền bố thô, gắn chất liệu bằng keo chuyên dụng và cuối cùng phủ một lớp bảo vệ. Tùy độ phức tạp, mỗi bức tranh có thể mất từ vài ngày đến vài tháng để hoàn thiện. Từ những bức đầu tiên mang tính thử nghiệm, đến nay chị Hạnh đã thực hiện hàng trăm tác phẩm độc bản. Mỗi bức là một câu chuyện nhỏ, hình thành từ sự kết hợp của sỏi, vỏ ốc, quả thông cùng nhiều vật liệu nhặt từ thiên nhiên, như gỗ vụn, dây thừng, cành cây…

Không chỉ sáng tác, chị còn muốn mở lớp dạy vẽ và làm đồ thủ công cho những bạn trẻ yêu vật liệu tự nhiên, mong muốn theo đuổi dòng tranh gắn kết với môi trường. Xa hơn, chị mơ về một “làng nghề nhỏ” mang tinh thần xanh – nơi người dân có thể gom nhặt những vật liệu bỏ đi để làm ra sản phẩm mỹ thuật. “Xu hướng dùng vật liệu tái chế, vật liệu tự nhiên được nhiều bạn trẻ quan tâm. Nếu mình góp phần giảm rác thải ra môi trường thì đó cũng là niềm vui lớn”, chị chia sẻ.

Tranh làm từ sỏi, vỏ ốc và quả thông của Trần Thị Mỹ Hạnh tạo nên dấu ấn riêng nhờ sự tỉ mỉ và cách khai thác trực tiếp chất liệu từ thiên nhiên. Mỗi tác phẩm đều là bản gốc, không lặp lại, bởi hình dáng của từng viên sỏi hay chiếc vỏ ốc đều do tự nhiên định hình. Chị Hạnh bảo, phần việc của chị là lựa chọn, sắp đặt và gắn kết chúng thành một bố cục mang câu chuyện riêng. Thông qua mạng xã hội, chị Hạnh dần thu hút cộng đồng yêu nghệ thuật thủ công và lối sống gần gũi với môi trường. “Nghệ thuật đôi khi nằm ngay trong những thứ tưởng như rất bình thường. Chỉ cần quan sát kỹ và trân trọng chúng, ai cũng có thể tạo ra thứ gì đó có ý nghĩa. Và nếu làm được như vậy, mình cũng góp phần hạn chế rác thải”, chị Hạnh trải lòng.