Tín hiệu vui và điều nuối tiếc từ 278 tấm huy chương tại SEA Games 33

Sau nửa tháng tranh tài, SEA Games 33 đã chính thức khép lại với vị trí số 1 trên bảng tổng sắp, thể hiện sự vượt trội của chủ nhà Thái Lan với 233 huy chương vàng (HCV), phá sâu kỷ lục của đoàn Thể thao Việt Nam từng lập nên tại SEA Games 31 năm 2022 (205 HCV). Vị trí thứ 2 thuộc về Indonesia với 91 HCV. Trong khi ấy, đoàn Thể thao Việt Nam hoàn thành mục tiêu “top 3” với 87 HCV, 81 huy chương bạc và 110 huy chương đồng (chưa tính 5 HCV ở các môn biểu diễn). Bên cạnh đó, các vận động viên (VĐV) của chúng ta cũng phá 6 kỷ lục Đại hội ở các môn bắn súng (4) và điền kinh (2).

Tấm huy chương vàng cuối cùng (HCV thứ 87) ở nội dung bơi tiếp sức trên mặt nước mở (bơi đường dài trên biển) vào đúng ngày diễn ra lễ bế mạc (20/12) – ngày mà chỉ còn rất ít nội dung thi đấu và cũng ít người chú ý – đã cho thấy quyết tâm của các VĐV Việt Nam lớn thế nào.

Mặc dù không thể vượt qua Indonesia để đứng thứ 2 như kỳ vọng, nhưng vị trí thứ 3 trong bảng tổng sắp huy chương cùng hàng loạt dấu ấn tại kỳ Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần này đã khẳng định một SEA Games thành công với thể thao Việt Nam.

Đại diện Đoàn Thể thao Việt Nam tham dự lễ bế mạc (Ảnh: An An).

Nhiều tín hiệu vui ở nhóm môn Olympic và Asiad

Đoàn Thể thao Việt Nam xếp thứ 3 về thành tích với 841 VĐV tham dự, đứng thứ 6 về số lượng VĐV tham dự SEA Games lần này sau Thái Lan (đông gần gấp đôi so với đoàn Việt Nam), Indonesia, Philippines, Malaysia và Singapore. Về số môn và phân môn tham dự, đoàn Thể thao Việt Nam cũng chỉ xếp thứ 6 (sau 5 đoàn kể trên).

Từ góc độ này, có thể nói đoàn quân thể thao Việt Nam tham dự kỳ này “tinh” hơn so với các quốc gia cạnh tranh trong khu vực. Đặc biệt, nếu nhìn sâu hơn vào chương trình thi đấu, những người am hiểu đều có thể nhận thấy thể thao Việt Nam gặp bất lợi nhiều hơn so với Thái Lan, Indonesia, Singapore hay Malaysia vì có nhiều môn và nội dung thế mạnh bị cắt bỏ hơn.

Khi đánh giá về kết quả thi đấu của đoàn thể thao quốc gia, người ta cũng sẽ không chỉ nhìn vào số lượng mà cả tính chất hay chất lượng của những tấm huy chương đã giành được. Từ góc nhìn thể thao thành tích cao, giới chuyên môn sẽ quan tâm nhiều hơn tới số HCV trong nhóm môn thuộc chương trình của Olympic (tức Thế vận hội – sân chơi thể thao lớn nhất thế giới tổ chức định kỳ 4 năm/lần) và Asiad (Á vận hội, cũng tổ chức 4 năm/lần).

Theo đó, trong số 87 HCV mà đoàn Thể thao Việt Nam giành được ở SEA Games này, khoảng 70% nằm trong nhóm các môn có trong chương trình thi đấu tại Olympic (Thế vận hội) và Asiad (Á vận hội). Đây là con số rất đáng ghi nhận, cho thấy phần nào chất lượng thể thao thành tích cao của Việt Nam khi đã và đang có sự chuyển hướng trọng tâm đầu tư, để mỗi kỳ SEA Games cũng chính là dịp chúng ta có sự chuẩn bị tốt hơn cho các đấu trường lớn hơn như Asiad hay Olympic.

Ở môn thể thao vua – bóng đá, các đội tuyển của chúng ta đã tạo nên dấu ấn sâu đậm nhất khi có 2 HCV (U22 nam và futsal nữ) và một tấm “huy chương bạc mà quý như vàng” của bóng đá nữ. Ở chiều ngược lại, đoàn thể thao chủ nhà Thái Lan – dù lập kỷ lục về số HCV giành được – nhưng phải chịu sự chỉ trích rất lớn từ chính công luận và người hâm mộ khi không giành được tấm HCV bóng đá nào (dù trước đó, Madam Pang – nữ tỷ phú, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Thái Lan – từng mạnh miệng tuyên bố sẽ giành cả 4 HCV gồm bóng đá nam, nữ và futsal nam, nữ).

Kế đến phải kể tới điền kinh, được ví như “môn thể thao nữ hoàng” và luôn là tâm điểm chú ý. Mặc dù mới phải chia tay một số VĐV trụ cột vì nhiều lý do, nhưng đội tuyển điền kinh Việt Nam không những hoàn thành chỉ tiêu giành 12 HCV mà còn phá 2 kỷ lục Đại hội. Càng đáng mừng hơn khi ngay tại SEA Games này đã có hàng loạt gương mặt trẻ đạt thành tích rất tốt như Bùi Thị Kim Anh (HCV nhảy cao) đạt thông số tương đương HCV Asiad 19 (1m86); Trần Thị Loan (nhảy xa) đạt thành tích mấp mé HCV Asiad 18 của đàn chị Bùi Thị Thu Thảo (6m53 so với 6m55); Lê Thị Tú Anh (HCB 200m nữ, phá sâu kỷ lục quốc gia đã tồn tại suốt 15 năm của Vũ Thị Hương)… Rồi Tạ Ngọc Tưởng, Lê Ngọc Phúc – các chàng trai đều mới tuổi đôi mươi – đã góp công vào tấm HCV 400m hỗn hợp và kỷ lục mới của Đại hội.

Ở môn bơi, các VĐV Việt Nam cũng đã thi đấu thành công khi giành được 7 HCV, trong đó có 6 HCV đến từ dàn VĐV nam trẻ trung và ổn định: Phạm Thanh Bảo (2 HCV cá nhân), Trần Hưng Nguyên, Nguyễn Huy Hoàng, Nguyễn Quang Thuấn, Trần Văn Nguyễn Quốc. Thú vị nhất là tấm HCV cuối cùng ở nội dung bơi mặt nước mở 4×1.500m tiếp sức hỗn hợp (bơi đường dài trên biển) – một nội dung cực kỳ thử thách. Đội bơi Việt Nam đã giành tấm HCV trong đúng ngày thi đấu cuối cùng, cũng là ngày diễn ra lễ bế mạc Đại hội.

Môn bắn súng cũng thành công rực rỡ khi các xạ thủ Việt Nam đem về tới 8 HCV (dẫn đầu toàn đoàn). Nổi bật nhất là Trịnh Thu Vinh khi cô giành 4 HCV và 3 kỷ lục SEA Games ở các nội dung 10m súng ngắn hơi và 25m súng ngắn thể thao. Sát cánh với Vinh là Nguyễn Thùy Trang, nữ xạ thủ mới 21 tuổi nhưng đã thể hiện bản lĩnh thi đấu rất đáng gờm (so kè khá sít sao với Vinh). Các xạ thủ Việt Nam có một kỳ SEA Games xuất sắc đến mức vượt qua cả con số 7 HCV khi chúng ta là chủ nhà của SEA Games 31.

Bên cạnh đó, cần ghi nhận màn thể hiện “độc bá” ở môn vật khi các VĐV Việt Nam giành tới 10 HCV, 1 HCB và 1 HCĐ trong 12 nội dung tham dự. Môn karate – từng được đưa vào chương trình Olympic tại Tokyo 2020 – cũng rất thành công với 6 HCV. Các đội tuyển khác như thể dục dụng cụ, taekwondo, đua thuyền truyền thống, rowing, canoeing… đều thi đấu thành công.

Điểm tựa hướng tới những tầm cao mới

Có thể nói SEA Games 33 như một “bài kiểm tra” quan trọng dành cho các VĐV của chúng ta, đặc biệt là các VĐV đang đồng thời chuẩn bị cho Asiad 20 vào tháng 9/2026 tại Nhật Bản. Công luận những ngày qua đã nói về khó khăn từ công tác trọng tài, từ điều kiện di chuyển vất vả, áp lực từ sân của đối phương… Nhưng chẳng phải đó cũng chính là sự thử thách quý giá đối với bản lĩnh của các tuyển thủ thể thao hay sao. Trong mọi hoàn cảnh, họ cần có đủ nghị lực và ý chí để thích nghi, chống chịu sức ép và vượt lên để có thể thành công.

Tại SEA Games này, một số môn thi đấu vẫn chưa đạt chỉ tiêu hay kỳ vọng như cầu lông, judo, jujitsu, cử tạ hay xe đạp, trong đó có cả một số VĐV chủ lực từng được gửi gắm hy vọng giành HCV nhưng không thể thành công. Nhưng dù vì lý do chủ quan hay khách quan thì thất bại có thể giúp các VĐV này rút ra những bài học quý giá để trưởng thành, mạnh mẽ, bản lĩnh hơn trước khi bước vào các đấu trường lớn khác trong năm tới. Như Hồng Sơn – nhà vô địch thế giới jujitsu – chấp nhận thử thách ở các nội dung và hạng cân không sở trường để trui rèn bản lĩnh. Như Thúy Vy – “cô gái vàng wushu” – đã chấp nhận không có huy chương SEA Games khi giữ nguyên độ khó các bài thi, chỉ để duy trì cảm giác thi đấu tốt nhất cho Asiad vào năm tới. Tôi cũng cho rằng với những VĐV trẻ nhiều triển vọng như Trần Minh Trí (cử tạ) – người từng giành HCV SEA Games 32 ở tuổi 20 nhưng lại thất bại ở SEA Games này bởi không vượt qua áp lực tâm lý – mọi thứ vẫn còn ở phía trước.

Với “đường đua xanh”, các tuyển thủ bơi của chúng ta đã có một kỳ SEA Games thành công, nhưng nếu nhìn sâu hơn về thông số của những tấm HCV ấy thì có lẽ chính họ cũng chưa thể hài lòng. Bởi mục tiêu cao nhất ở các môn thể thao cơ bản như thế này chính là nâng cao hơn thành tích cá nhân, vượt lên chính mình. Tôi trộm nghĩ, nếu như với Huy Hoàng, Hưng Nguyên hay Thanh Bảo, SEA Games cũng chỉ như một đợt kiểm tra trong quá trình rèn luyện, hướng “điểm rơi phong độ” cao nhất vào Asiad 20 (tháng 9–10/2026) thì tuyệt vời quá.

So với bơi, điền kinh tạo nên những tấm HCV chất lượng hơn nếu nhìn vào mặt bằng châu lục, đặc biệt ở các nội dung nhảy cao (Bùi Thị Kim Anh), nhảy xa (Trần Thị Loan và Hà Thị Thúy Hằng) hay 200m (Lê Thị Cẩm Tú)… Vấn đề nằm ở chỗ trong 9 tháng tới, các VĐV trẻ và rất tài năng ấy sẽ tiếp tục được rèn luyện trong môi trường như thế nào để duy trì phong độ và phát triển thành tích ở đấu trường khó khăn hơn rất nhiều là Asiad? Đó là chưa kể tới mục tiêu giành vé tham dự Olympic 2028 cũng đầy thử thách không kém.

Trong thể thao thành tích cao, ranh giới giữa thành công và thất bại nhiều khi rất mong manh, có thể bị tác động bởi nhiều yếu tố. Việc học được gì, rút ra bài học kinh nghiệm gì từ chính sự thành – bại ấy cũng là điều quan trọng, qua đó giúp họ có thể nâng cao trình độ, bản lĩnh của mình và hướng đến những thành công mới trong tương lai!

Chuyên mục TÂM ĐIỂM mong nhận được ý kiến của bạn đọc về nội dung bài viết. Hãy vào phần Bình luận và chia sẻ suy nghĩ của mình. Xin cảm ơn!