Vụ cán bộ VPCP nhận tiền giúp doanh nghiệp: Đưa hối lộ thành “dịch vụ ngầm”

Trong vụ án xảy ra tại Công ty Khoa học TSL, Công ty Khoa học công nghệ Avatek cùng các tổ chức, cá nhân có liên quan, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã chỉ ra những bất cập dẫn đến hành vi Đưa hối lộ và Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi.

Các khoản tiền “bồi dưỡng” thực chất là tiền hối lộ

Theo kết luận điều tra, quá trình làm rõ vụ án, Bộ Công an xác định hiện nay nổi lên tình trạng một số đối tượng là giám đốc doanh nghiệp và cá nhân môi giới đã chủ động tiếp cận người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan Nhà nước ở Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ…

Mục đích của các đối tượng là “móc nối”, thỏa thuận lợi ích để được cơ quan trên tạo điều kiện cấp phép hoạt động dịch vụ kiểm nghiệm và quyết định chỉ định kiểm nghiệm phục vụ quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực.

Các khoản tiền “bồi dưỡng”, “cảm ơn”, hoặc “chi phí thủ tục”, theo cơ quan điều tra, thực chất là tiền hối lộ, được chuyển dưới nhiều hình thức tinh vi nhằm che giấu bản chất pháp lý của hành vi.

Công ty Avatek (Ảnh: A.V.).

“Hành vi của họ không chỉ nhằm trục lợi cá nhân mà còn trực tiếp làm suy giảm hiệu lực quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực kiểm nghiệm – một lĩnh vực liên quan đến sức khỏe, an toàn cộng đồng”, cơ quan điều tra đánh giá.

Bên cạnh đó, theo kết luận điều tra, vụ án xuất hiện đối tượng đóng vai trò trung gian, hoạt động như “cầu nối”, nắm bắt nhu cầu của doanh nghiệp và khả năng thỏa thuận của cán bộ có chức vụ.

Theo Điều 366 Bộ luật Hình sự năm 2015, hành vi lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi được xác định khi đối tượng lợi dụng mối quan hệ, quen biết với những người có chức vụ, quyền hạn trong các cơ quan Nhà nước, từ đó mưu cầu những lợi ích của cá nhân hoặc cho người khác không đúng quy định của pháp luật.

Các đối tượng này thường lợi dụng quan hệ xã hội, mối quen biết, hoặc danh nghĩa “chuyên viên tư vấn thủ tục”, “cò giấy tờ” để tạo vỏ bọc hợp pháp hóa hoạt động phạm tội.

Điểm đáng chú ý, hành vi đưa hối lộ gắn với lĩnh vực cấp phép kiểm nghiệm không chỉ diễn ra trong từng vụ việc riêng lẻ mà có dấu hiệu trở thành một dạng “dịch vụ ngầm”, tồn tại dai dẳng do sự thiếu minh bạch trong quy trình thẩm định, cấp phép và kiểm tra sau cấp phép.