Phát ngôn ấn tượng tại Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 do báo Dân trí tổ chức

Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 với chủ đề “Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững” được báo Dân trí tổ chức thành công tại Hà Nội vào chiều 22/12. Sự kiện có sự tham gia của đội ngũ diễn giả là lãnh đạo cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp, chuyên gia hàng đầu và có tầm ảnh hưởng ở lĩnh vực ESG trong nước và quốc tế. 

Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 và Vietnam ESG Awards 2025 được nhiều chuyên gia, doanh nghiệp đánh giá là cầu nối giúp hiểu đúng, làm thật ESG. Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp thông tin, báo Dân trí còn chủ động tổ chức các diễn đàn, tạo không gian mở để doanh nghiệp gặp gỡ, trao đổi và học hỏi lẫn nhau. Những hoạt động này giúp doanh nghiệp tiếp cận ESG theo chiều sâu, đi sát chuỗi ngành và lĩnh vực hoạt động của mình, thay vì chỉ dừng ở khái niệm chung.

TS Trần Văn Khải – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và Môi trường của Quốc hội – cho biết Việt Nam đang đứng trước yêu cầu phát triển mới, đòi hỏi sự bứt phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với phát triển bền vững.

Ông khẳng định Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị ra đời đã xác lập nền tảng chính trị quan trọng cho công cuộc này. Diễn đàn ESG Việt Nam do báo Dân trí khởi xướng từ năm 2024 đã trở thành nền tảng kết nối cộng đồng doanh nghiệp thực thi ESG và uy tín.

TS Trần Văn Khải cho rằng ESG không còn là lựa chọn mà đã trở thành “tấm hộ chiếu” giúp doanh nghiệp hội nhập, thu hút vốn và nâng cao năng lực cạnh tranh, song chỉ phát huy giá trị khi được thực hành thực chất, tránh “tẩy xanh”.

Ông Nguyễn Hưng – Tổng giám đốc TPBank – nêu đặc thù ngân hàng là ngành nắm giữ rất nhiều tiền của trong xã hội, đòi hỏi con số phải rất chính xác, đi kèm rất nhiều loại giấy tờ, hồ sơ, bằng chứng để đối chiếu, khớp đúng về tài chính, về dòng tiền giữa ngân hàng với nhau và giữa ngân hàng với khách hàng.

“Mục tiêu cuối cùng là làm sao khách hàng có thể tin tưởng gửi tiền vào ngân hàng, vay vốn ở ngân hàng và không bao giờ phải lo rằng đồng tiền đó một ngày nào đó bị sai số hay thất thoát”, ông nói.

Với đặc thù là ngành kinh doanh rủi ro, ông Hưng cho biết ngân hàng phải xây dựng rất nhiều chốt kiểm soát để phòng ngừa rủi ro. Nhưng đi cùng với đó là thời gian kéo dài, quy trình phức tạp, giấy tờ nhiều và tiêu tốn rất nhiều nguồn lực.

Trước đây, chỉ riêng việc đi lại giữa các chi nhánh, điểm giao dịch cũng tốn kém rất nhiều thời gian và chi phí. Khi có ESG, ngân hàng ứng dụng công nghệ mạnh hơn, các quy trình được số hóa, theo dõi tiến độ rõ ràng hơn, thời gian xử lý nhanh lên, giảm đáng kể những phần việc thủ công.

Ông Võ Đình Trung – Phó tổng giám đốc Trung tâm Cải tiến đổi mới và Bền vững, Công ty cổ phần Sản xuất Nhựa Duy Tân, Tập đoàn SCG – cho rằng công nghệ chính là yếu tố giúp các cam kết phát triển bền vững được hiện thực hóa trong bối cảnh ESG ngày càng trở thành yêu cầu bắt buộc của thị trường và chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo ông Trung, hiện nay, không ít doanh nghiệp đã xây dựng chiến lược và tuyên bố mục tiêu ESG, song thách thức lớn nhất nằm ở khâu triển khai. Khoảng cách giữa cam kết và hành động chỉ có thể được thu hẹp khi doanh nghiệp có công cụ để đo lường, theo dõi, điều chỉnh liên tục. Công nghệ, từ dữ liệu số, IoT đến các nền tảng phân tích, chính là “cầu nối” giúp ESG đi vào vận hành thực tế.

Ông David Falcon Adasme – Giám đốc ESG, VinFast – nhìn nhận thẳng thắn rằng trong bối cảnh hiện tại, ESG không còn là điều “nên làm”, mà là điều “phải làm”, ở Việt Nam cũng như trên thế giới.

Theo ông David, một doanh nghiệp vận hành mà thiếu ESG sẽ rất khó đi xa trên thị trường quốc tế. “Một doanh nghiệp không có ESG thì sẽ khó xây dựng được niềm tin với các đối tác, nhà đầu tư và xã hội. Với chúng tôi, ESG chính là năng lực cạnh tranh”, Giám đốc ESG VinFast nhấn mạnh.

Năm 2024 là thời điểm VinFast thể hiện rõ hơn các nỗ lực thực thi ESG ra cộng đồng quốc tế và điều đó đã tạo ra những phản hồi tích cực. “Có những đối tác thực sự ngạc nhiên khi thấy một doanh nghiệp Việt Nam lại có nền tảng ESG như vậy”, ông chia sẻ.

Ông Nguyễn Công Minh Bảo – Giám đốc quốc gia GRI và The ESG Institute tại Việt Nam, Đồng Chủ tịch – ESG Task Force của Phòng Thương Mại Pháp tại Việt Nam (CCIFV) cho biết hiện có khoảng 77% trong số 250 doanh nghiệp lớn nhất thế giới thực hiện báo cáo theo tiêu chuẩn GRI; hệ thống này đã được sử dụng tại 128 quốc gia. Riêng tại Việt Nam, đã có khoảng 96 doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn GRI để thực hiện báo cáo.

Theo ông Bảo, GRI được xây dựng trên nền tảng lợi ích công chúng với sự tham gia của nhiều bên liên quan như nhà đầu tư, tổ chức xã hội, tổ chức trung gian…, nhằm bảo đảm tính tin cậy, minh bạch và khả năng so sánh.

“Hệ thống tiêu chuẩn GRI có cấu trúc linh hoạt, cho phép doanh nghiệp áp dụng phù hợp với đặc thù ngành nghề và quy mô khác nhau. Ví dụ, khi đánh giá phát thải CO2, GRI không chỉ xem xét lượng phát thải mà còn đánh giá khả năng thích ứng, quản trị rủi ro và tác động tổng thể”, ông nói.

Bà Nguyễn Thị Hải Bình – Tổng giám đốc STP Group – cho rằng đối với doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, quá trình thực thi ESG đặt ra một gánh nặng không nhỏ do sự chênh lệch rõ rệt về trình độ và năng lực giữa các nhóm nhân sự. Từ đội ngũ quản lý, kỹ thuật cho tới lực lượng lao động trực tiếp, mức độ tiếp cận và hiểu biết về ESG là rất khác nhau, khiến việc triển khai đồng bộ gặp nhiều khó khăn.

Theo bà Bình mọi hành động trong thực thi ESG đều cần được đo lường và tính toán cụ thể. Sau 4 năm triển khai ESG, doanh nghiệp nhận ra chi phí dành cho ESG không phải là gánh nặng mà mang lại hiệu quả thực chất nếu được làm đúng cách.

Bà Bình cho rằng, đầu tư ESG gắn với công nghệ không nên bị nhìn nhận như một câu chuyện quá cao siêu. Điều quan trọng là doanh nghiệp cần nhìn vào “sức khỏe” hiện tại của mình để lựa chọn giải pháp công nghệ phù hợp, từ đó tạo ra hiệu quả trước mắt và lâu dài.

“Chúng tôi rất mong các doanh nghiệp khi làm ESG phải xuất phát từ sự chân thành. ESG là một con đường hạnh phúc, chứ không phải là gánh nặng, nên phải nỗ lực để “đóng gói” ESG thành văn hóa bên trong doanh nghiệp”, bà chia sẻ.

Bà Trần Thị Thu Trang – Chủ tịch Hiệp hội Sản xuất công nghiệp tỉnh Bắc Ninh – cho rằng việc thực thi ESG cần được nhìn nhận khác nhau giữa các nhóm doanh nghiệp, thay vì áp dụng một cách tiếp cận cứng nhắc và đồng loạt.

Với nhóm doanh nghiệp lớn, bà Trang cho rằng việc chủ động triển khai ESG là yêu cầu tất yếu. Đây là lực lượng phải tham gia vào “sân chơi lớn” và tuân thủ các chuẩn mực quốc tế nếu muốn hội nhập sâu vào thị trường toàn cầu. Trong quá trình đó, các doanh nghiệp lớn không chỉ thực hiện ESG cho riêng mình mà còn cần đóng vai trò dẫn dắt, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ hơn trong chuỗi liên kết.

Đối với nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa, bà Trang khuyến nghị cần lựa chọn những nội dung ESG mang lại hiệu quả rõ ràng nhất, phù hợp quy mô và điều kiện thực tế của từng đơn vị. Việc lựa chọn hướng đi là yếu tố đặc biệt quan trọng, bởi không phải giải pháp nào cũng thực sự bền vững. Theo bà, ESG không nên làm theo phong trào mà cần cân nhắc kỹ lưỡng tác động dài hạn.

TS Lê Thái Hà – Giám đốc Điều hành Quỹ VinFuture, Quỹ Vì Tương lai xanh – cho rằng công nghệ trong ESG vừa có thể là chi phí, vừa là cơ hội. Sự khác biệt nằm ở tư duy lãnh đạo, cách thiết kế chiến lược và mức độ dám làm thật của doanh nghiệp; ESG không phải để “làm cho ai xem” mà để phục vụ chính mình, hướng tới phát triển bền vững.

Theo bà, nhiều doanh nghiệp hiện vẫn tiếp cận ESG như một bài toán chi phí, từ đầu tư hệ thống, phần mềm đo lường, báo cáo với khoản chi nhìn thấy ngay, trong khi giá trị mang lại chưa xuất hiện tức thì hoặc cần thời gian dài mới phát huy hiệu quả.

GS.TS Mạc Quốc Anh – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội, Viện trưởng Viện Kinh tế và Phát triển doanh nghiệp – nhận định nhận thức của doanh nghiệp đã thay đổi sau 2 năm báo Dân trí tổ chức Diễn đàn ESG Việt Nam.

Chia sẻ thêm về giải pháp, ông Quốc Anh nêu hai kiến nghị: một là các cấp ngành nên lập hệ thống dữ liệu dùng chung để các doanh nghiệp nhỏ và vừa tìm hiểu thông tin, học hỏi kinh nghiệm và từng bước thực thi ESG; hai là phát huy vai trò của các hiệp hội doanh nghiệp ở mỗi tỉnh thành. Ông khẳng định, khi có một cộng đồng hỗ trợ đủ lớn, doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ tham gia ngày càng nhiều hơn vào hệ sinh thái ESG.

Ông Phạm Tuấn Anh – Tổng biên tập báo Dân trí, Trưởng Ban tổ chức Diễn đàn ESG Việt Nam – phát biểu bế mạc Diễn đàn ESG Việt Nam 2025. Ông cho biết, với sáng kiến xây dựng một nền tảng và sân chơi chung về ESG, báo Dân trí tự hào khi Diễn đàn trong 2 năm qua đã trở thành nơi lan tỏa những tri thức quý báu.

Thành công đó được tạo nên từ sự tham gia nhiệt tình, trách nhiệm và đầy tâm huyết của các chuyên gia, doanh nghiệp, với những đóng góp giàu hàm lượng khoa học, tri thức, cùng tinh thần đam mê và nhiệt huyết dành cho phát triển bền vững. Trưởng Ban tổ chức cũng gửi lời cảm ơn tới các đơn vị, các doanh nghiệp, các đại diện đã có mặt và cùng nhau tạo nên một chương trình có chiều sâu, nhiều thông tin thiết thực.

“Có thể nói, trong hơn 2 năm vừa qua, chúng ta đã theo đuổi câu chuyện này với một quyết tâm rõ ràng và hôm nay, những nội dung được trình bày đã phần nào khẳng định hướng đi đó là đúng, là cần thiết”, Nhà báo Phạm Tuấn Anh chia sẻ.

Ông đồng tình với việc nhắc tới Nghị quyết 57 như một nền tảng định hướng lớn và vấn đề là chúng ta đưa tinh thần đó vào thực tiễn, vào cách làm của từng cơ quan, từng địa phương, từng doanh nghiệp ra sao để khoa học công nghệ thực sự trở thành động lực tăng trưởng.

“Tôi cũng đồng tình với mối liên kết mà nhiều đại biểu đã đề cập, đó là sự kết nối giữa nhà quản lý, nhà hoạch định chính sách, giới chuyên gia, các trường đại học, viện nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp. Chúng ta cần những nền tảng kết nối thực chất như vậy để doanh nghiệp có thể giảm rủi ro, nâng cao năng lực, có thêm công cụ để đo lường, triển khai”, ông Phạm Tuấn Anh nêu.