Nhà vô địch nữ Valencia Marathon bị nghi sử dụng doping máu

Kỷ lục marathon Bắc Âu của Kristiansen, 2 giờ 21 phút 6 giây, lập tại London Marathon 1985, tồn tại gần 40 năm trước khi bị phá tại Valencia Marathon 2025. Chân chạy Phần Lan Alisa Vainio về thứ tư với thành tích 2 giờ 20 phút 48 giây, thiết lập cột mốc mới.

Alisa Vainio phá kỷ lục marathon Bắc Âu

Khi được đài truyền hình quốc gia Phần Lan YLE phỏng vấn, Kristiansen chúc mừng Vainio phá kỷ lục Bắc Âu, đồng thời bày tỏ nghi ngờ về thành tích nhanh nhất ở cự ly marathon nữ. “Nhìn thấy kết quả 2 giờ 13 phút hay 2 giờ 14 phút, tôi luôn tin chắc rằng có liên quan đến doping máu”, bà bày tỏ.

Phát biểu này được cho là nhắm vào Joyciline Jepkosgei – VĐV Kenya vô địch Valencia Marathon với 2 giờ 14 phút, thành tích tốt nhất của nữ trong năm 2025. “Nếu loại bỏ doping máu, Vainio hoàn toàn có thể vô địch”, Kristiansen nhận định.

Doping máu là phương pháp gian lận giúp tăng cường hiệu suất thể thao bằng cách làm tăng số lượng hồng cầu trong cơ thể. Hồng cầu đóng vai trò vận chuyển oxy từ phổi đến cơ bắp, vì vậy càng nhiều hồng cầu, cơ bắp càng nhận được nhiều oxy, sức bền và tốc độ chạy sẽ được cải thiện đáng kể. Các VĐV có thể thực hiện doping máu bằng cách truyền máu, sử dụng hormone EPO hoặc các loại thuốc tăng hồng cầu khác. Tuy nhiên, đây là hành vi bị cấm trong thể thao chuyên nghiệp và tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, như tắc mạch máu, đột quỵ hay thậm chí tử vong.

Ingrid Kristiansen, cựu VĐV Na Uy, được xem là biểu tượng của sự bền bỉ và tốc độ trong lịch sử chạy cự ly dài nữ. Bà từng giữ kỷ lục thế giới ở cả 5.000 m, 10.000 m và marathon, đồng thời là VĐV đầu tiên giành chức vô địch thế giới trên đường piste (trong SVĐ), đường phố và địa hình cross-country. Kỷ lục 10.000m của Kristiansen lập năm 1986 tồn tại 5 năm, còn kỷ lục marathon lập tại London Marathon 1985 với thời gian 2 giờ 21 phút 6 giây, tồn tại 13 năm.

Jepkosgei chưa phản hồi về cáo buộc của Kristiansen. Nhưng runner Kenya ra mắt marathon với 2 giờ 22 phút 38 giây tại New York Marathon 2019. Kể từ đó, cô 4 lần lên bục nhận huy chương tại London Marathon trong 5 năm gần nhất.

Những phát biểu của Kristiansen được đưa ra trong bối cảnh tranh cãi về hiệu quả kiểm soát doping của Cơ quan Liêm chính Điền kinh (AIU). Tuần trước, tại Hội nghị Thế giới về Doping trong Thể thao ở Busan, Hàn Quốc, Chủ tịch AIU David Howman thừa nhận tổ chức này vẫn chưa đủ hiệu quả trong việc phát hiện gian lận.

Năm 2024, AIU đã đình chỉ 305 VĐV, tăng hơn 50% so với 185 trường hợp của năm 2023. Howman cho rằng các VĐV dùng doping có chủ ý ở cấp cao thường có đội ngũ hỗ trợ tinh vi giúp tránh bị phát hiện. Trước khi làm chủ tịch AIU, Howman từng 13 năm giữ chức Tổng giám đốc Tổ chức Chống Doping Thế giới (WADA).

Hồng Duy (theo Canadian Running Magazine)