27 năm gian khổ tìm công lý cho em trai 9 tuổi bị sát hại

Ngày 23/12, Lý Hải Ngọc nhận được phán quyết sơ thẩm sau thời gian dài chờ đợi khi TAND trung cấp thành phố Trạm Giang (tỉnh Quảng Đông) tuyên tử hình Dịch Hoa, hoãn thi hành án hai năm vì tội Cố ý giết người.

Tòa án kết luận, sáng 22/12/1992, Hoa cãi nhau với Lý Tường, bố của nạn nhân Lý Hoán Bình (9 tuổi), về vấn đề tiền lương. Chiều hôm đó, Hoa đến trường tiểu học của Bình, đưa cậu bé đến một ruộng mía ở thị trấn Bắc Hòa, thành phố Lôi Châu, đâm chết rồi bỏ trốn.

Tòa án nhận định thủ đoạn gây án của Hoa rất tàn nhẫn, hậu quả và tính chất của tội ác rất nghiêm trọng; phải bị trừng phạt nghiêm khắc theo pháp luật. Tuy nhiên, bên công tố không cung cấp được các bằng chứng như biên bản điều tra hiện trường và báo cáo khám nghiệm tử thi nên bằng chứng để kết án có thiếu sót. Vì vậy, tòa tuyên án tử hình nhưng không lập tức thi hành.

Sau khi bản án được tuyên, Ngọc cho biết sẽ kháng cáo, đề nghị Hoa phải bị kết án tử hình và lập tức thi hành.

27 năm truy tìm thủ phạm

Ngày 22/12/1992, tại Trạm Giang, cậu bé 9 tuổi Lý Hoán Bình bị Dịch Thanh (sau đổi tên là Dịch Hoa), người làm thuê tại vườn cây ăn quả của bố, lừa ra khỏi trường học với lý do mẹ ốm nặng, từ đó “mất tích”.

Hai tháng sau, một thi thể cùng con dao nhỏ được tìm thấy trong cánh đồng mía. Thi thể được ông Tường nhận dạng là con trai mình qua quần áo và đặc điểm bàn tay có 6 ngón. Lo lắng vợ con không chịu nổi đau thương, ông Tường giấu kín sự thật con trai đã bị sát hại, chôn thi thể dưới gốc cây to gần hiện trường.

Sự biến mất của em trai trở thành nỗi ám ảnh suốt đời với Lý Hải Ngọc. Hai chị em chênh nhau 6 tuổi, chơi thân từ bé.

Từ năm 1997, Ngọc bắt đầu hành trình gian khổ tìm em. Cô đã đi đến nhiều tỉnh thành, bị lừa gạt, suýt bị bọn buôn người bán… Đến năm 2015, Ngọc phát hiện tung tích của Thanh, hắn đã đổi tên là Dịch Hoa, lập gia đình và làm kinh doanh. Cô mất hơn ba năm để tìm cách kết bạn, vờ yêu đương qua mạng với hắn để xác minh danh tính, hẹn gặp rồi cung cấp manh mối cho cảnh sát.

Tháng 5/2020, Hoa bị bắt và khai nhận tội ác. Lúc này, Ngọc mới biết em trai đã không còn trên đời từ lâu.

Hoa thú nhận sau khi phạm tội, hắn không rời khỏi Trạm Giang ngay lập tức mà làm việc dưới tên giả tại một số ruộng mía ở Lôi Châu. “Mỗi khi nghe thấy tiếng còi cảnh sát, tôi đều sợ hãi bỏ chạy, tiền công cũng không nhận”, Hoa kể.

Sau khi trốn khỏi Lôi Châu, Hoa đến các vùng núi ở Vân Nam, Quý Châu và Tứ Xuyên sống lang thang, nhặt thức ăn trong thùng rác và ngủ trên núi. Hắn sống như vậy trong 7-8 năm rồi trở về Hồ Nam để kết hôn và sinh con, mở xưởng mộc.

Dẫu có lời thú tội, do hồ sơ vụ án năm đó bị thất lạc và vị trí chôn cất thi thể Bình không thể xác định sau nhiều năm, Hoa một lần nữa được tự do.

Không chấp nhận “quyết định không khởi tố” của VKS thành phố Trạm Giang, Ngọc tiếp tục hành trình tìm công lý cho em. Cô kiên trì kháng cáo, liên tục trả lời phỏng vấn truyền thông, tìm kiếm sự giúp đỡ, làm tất cả với hy vọng thúc đẩy vụ án và khiến thủ phạm phải đền tội.

Vụ án không có tiến triển đáng kể cho đến tháng 11/2022. Sau khi tiếp nhận đơn kháng cáo của Ngọc, VKSND tỉnh Quảng Đông cho rằng một số bằng chứng mới đã được bổ sung trong quá trình xem xét lại vụ án, và các bằng chứng hiện có đủ để chứng minh Hoa phạm tội giết Bình.

Tháng 2/2024, Hoa bị bắt và bị truy tố.

Ngày 1/11/2024, vụ án được đưa ra xét xử sơ thẩm tại TAND trung cấp Trạm Giang. Hoa rút lại lời thú tội tại tòa, khẳng định vụ việc là một tai nạn. Hoa nói khi đó đang đi ngang qua một con mương, lúc Bình nhảy qua mương thì bị trượt ngã trúng con dao của anh ta.

Thái độ không hối cải của Hoa khiến Ngọc phẫn nộ. Cô nói: “Chính tôi đã tự tay bắt anh”. Hoa không đáp lại.

Gánh bi kịch gia đình

Trước khi đến Trạm Giang tham gia phiên tòa xét xử tháng 11/2024, Ngọc cạo trọc đầu. Ở tuổi 47, cô đã có khá nhiều tóc bạc và không muốn người khác nhìn thấy. Ngọc cũng thề rằng: “Chưa trả được thù cho gia đình thì sẽ không để tóc dài”. Yêu cầu của cô là Hoa phải bị kết án tử hình, lập tức thi hành.

Theo Ngọc, số phận cả gia đình cô đã thay đổi sau cái chết của Bình. Bố mẹ cô luôn buồn bã, 5 đứa trẻ còn lại mất đi bầu không khí ấm áp của gia đình từ thuở nhỏ. Cho đến khi bố cô qua đời, họ chưa từng có một bữa cơm sum họp.

Tháng 11/2014, khi ông Tường qua đời, chỉ có Ngọc ở bên. Ông để lại di thư dặn dò con gái: “Bằng bất cứ giá nào cũng phải tìm ra Dịch Thanh, nhất định phải đưa hắn ra trước công lý”.

Sau khi ly hôn, Ngọc và mẹ sống dựa vào nhau. Sức khỏe mẹ cô ngày càng suy yếu do nhớ thương con trai và nhiều lý do khác, sau này bà mắc bệnh Alzheimer. Họ sống trong căn nhà hai tầng xây dang dở ở quê từ toàn bộ số tiền tiết kiệm của Ngọc. Cô nói căn nhà vốn được xây “để khi em trai trở về sẽ có chỗ ở”. Lúc đó, cô chưa biết em đã bị sát hại.

Năm 2024, mẹ Ngọc vô tình nhìn thấy giấy chứng tử của Bình, biết con trai duy nhất đã qua đời. Từ đó, sức khỏe bà dần suy kiệt, nhiều lần lâm bệnh nặng phải nhập viện.

Tối 15/10/2025, mẹ Ngọc qua đời tại nhà. Trước khi mất, bà dặn dò Ngọc nhất định phải đòi công lý cho em.

Ngọc tiết lộ rằng mẹ chưa bao giờ tha thứ cho bố cô, bà tin rằng nếu năm đó ông không đưa con trai đến Quảng Đông thì đã không gặp chuyện.

Những năm gần đây, Ngọc sống ở quê, nuôi gà vịt, cuộc sống khá khó khăn. Nhiều người khuyên cô cũng nên chăm lo cho bản thân. Ngọc nhiều lần khẳng định rằng việc truy bắt hung thủ là ưu tiên hàng đầu, không thể nghĩ đến bất cứ điều gì khác cho đến khi việc này được giải quyết.

Ngọc nói khao khát được sống bình yên và hạnh phúc như bao phụ nữ khác. Sau khi mọi chuyện xong xuôi, cô sẽ thực hiện tâm nguyện cuối cùng của bố mẹ là mang thi hài em về nhà, dù chỉ là một nắm đất, và chôn cất bên cạnh mộ bố mẹ.

Dù tuổi tác đã cao, Ngọc vẫn muốn có con, đứa trẻ sẽ mang họ Lý để kế thừa hương hỏa.

Tuy nhiên, sau khi nghe tuyên án ngày 23/12, Ngọc liên tục bật khóc. Cô nói vốn nghĩ Hoa sẽ bị kết án tử hình, như vậy cô có thể thực hiện tâm nguyện cuối cùng của bố mẹ, nhưng những điều đó hiện tại không thể thực hiện được.

Chiều 23/12, Ngọc đến khu vực chôn cất em, cách thành phố hơn 100 km, tế bái rồi đọc bản án cho em nghe. “Chị thay bố mẹ đến thăm em đây. Cả nhà đều yêu em. Lần này không thể đưa em về nhà được rồi”, Ngọc vừa khóc vừa nói.

Tuệ Anh (theo China Newsweek, The Paper)