Campuchia tiếp tục chỉ trích Thái Lan sử dụng F-16 trong giao tranh

Bộ Nội vụ Campuchia ngày 26/12 cho biết tiêm kích F-16 của không quân Thái Lan hôm qua đã tấn công mục tiêu ở khu vực sâu trong lãnh thổ Campuchia, cách biên giới 170 km, khiến 9 dân thường thiệt mạng.

Ủy ban Nhân quyền Campuchia tuyên bố sẽ đệ trình kiến nghị lên Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc và các bên liên quan để đề nghị lên án, gây áp lực và có biện pháp ngăn chặn các hành động quân sự của Thái Lan trên lãnh thổ Campuchia, trong đó có việc sử dụng tiêm kích F-16 hay máy bay huấn luyện T-50 tấn công khu vực dân cư.

Ủy ban này cho rằng việc sử dụng vũ khí hạng nặng như F-16 đến không kích sâu trong lãnh thổ Campuchia “vượt xa vấn đề tranh chấp biên giới”, cấu thành hành vi vi phạm luật quốc tế.

Quân đội Thái Lan chưa bình luận về cáo buộc này, nhưng xác nhận đã triển khai tiêm kích F-16 tiến hành nhiều đợt không kích mục tiêu trên lãnh thổ Campuchia, trong đó có ném bom xuống cầu O Chik hôm 19/12, cắt đứt tuyến tiếp tế huyết mạch từ tỉnh Siem Reap tới tỉnh biên giới Oddar Meanchey của Campuchia.

Phnom Penh nhiều lần chỉ trích việc Bangkok triển khai tiêm kích F-16 trong vùng trời Campuchia là hành động “sử dụng vũ lực không tương xứng và phi lý”, đồng thời kêu gọi đối phương lập tức chấm dứt “mọi cuộc ném bom và các hoạt động quân sự gây nguy hiểm cho dân thường”.

Trong khi đó, Thái Lan khẳng định tất cả hành động tập kích của họ đều mang tính phòng thủ và nhằm đáp trả những cuộc tấn công của Campuchia.

Không quân Thái Lan hiện sở hữu khoảng 46 chiếc F-16A và biến thể hai chỗ ngồi F-16B, đều là những chiếc đời cũ có tuổi đời hàng chục năm. Lô tiêm kích F-16 đầu tiên được Thái Lan mua vào đầu thập niên 1990, vốn là những phi cơ được không quân Mỹ niêm cất sau Chiến tranh Lạnh. Tới năm 2005, Thái Lan tiếp nhận 7 chiếc F-16 được Singapore chuyển giao để đổi lấy quyền sử dụng căn cứ Udorn phục vụ huấn luyện.

Ít nhất 18 chiếc đã trải qua đợt nâng cấp lớn giữa vòng đời vào thập niên 2010, tích hợp thêm máy tính hiện đại để hỗ trợ cảm biến tầm xa, cũng như cho phép sử dụng vũ khí và hệ thống phòng thủ hiện đại hơn.

Nhiều máy bay F-16 Thái Lan vẫn bị đánh giá là rất dễ tổn thương trong xung đột hiện đại, do thiếu những hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến và chỉ sử dụng radar lỗi thời. Tuy nhiên, chúng vẫn chiếm ưu thế trên không trong xung đột với Campuchia hiện nay, do Phnom Penh không có tiêm kích hay hệ thống phòng không tầm xa để đối phó.

Không quân Campuchia từng sở hữu một số tiêm kích MiG-21bis, song chúng chưa bao giờ triển khai trong chiến đấu trước khi bị loại biên toàn bộ từ năm 2010. Nòng cốt của không quân Campuchia hiện nay là các trực thăng do Liên Xô, Trung Quốc, Pháp và Italy chế tạo, cùng vận tải cơ mua từ Trung Quốc, Pháp và Anh, theo dữ liệu của Bộ Quốc phòng Campuchia.

Quân đội Campuchia cũng không có tên lửa phòng không tầm xa. Vũ khí uy lực nhất của họ là 4 tổ hợp tên lửa tầm trung KS-1C, biến thể xuất khẩu của dòng HQ-12 do Trung Quốc phát triển, với tầm bắn tối đa khoảng 50 km, cùng tên lửa vác vai và pháo phòng không.

Tuy nhiên, do số lượng bệ phóng KS-1C cùng thiết bị hỗ trợ hạn chế, Campuchia chủ yếu triển khai chúng để bảo vệ thủ đô Phnom Penh, khó lòng triển khai ở khu vực biên giới dài 800 km giáp Thái Lan.

Giao tranh giữa Campuchia và Thái Lan vẫn diễn ra dữ dội bất chấp Ban Thư ký Ủy ban Biên giới chung hai nước đang họp tại cửa khẩu Prom-Pak Kard để thảo luận về biện pháp chấm dứt xung đột. Các cuộc họp diễn ra căng thẳng và đến nay chưa đạt được bước đột phá nào.

Chính quyền Thái Lan ngày 25/12 cáo buộc Campuchia tiếp tục sử dụng vũ khí hạng nặng để bắn phá các khu vực dân sự. Đại tá Kannanat Pornnipatkul, trợ lý phát ngôn viên quân đội Thái Lan, cho biết Campuchia đã bắn khoảng 40 rocket BM-21 vào làng Ban Klong Pang ở tỉnh Sa Kaeo vào sáng sớm cùng ngày.

Ông Kannanat thêm rằng Campuchia đã tập kích ít nhất 150 khu dân cư của Thái Lan bằng rocket và đạn pháo kể từ khi xung đột tái bùng phát. Các cuộc tấn công đã khiến 190 ngôi nhà, một bệnh viện, hai trường học và nhiều công trình bị hư hại.

Nguyễn Tiến (Theo Military Watch, War Zone, Aviationist)