Năm qua khép lại để lại một dư vị vừa ngọt ngào vừa đắng chát cho giới đầu tư. Ngọt ngào vì lợi nhuận chưa từng có khi dòng tiền tổ chức đổ bộ; đắng chát vì những bài học quản trị rủi ro trị giá hàng tỷ USD.
Thị trường tiền số (crypto) năm qua đã rũ bỏ lớp áo đầu cơ may rủi để khoác lên mình tấm áo tài chính cấu trúc. Không còn là những lời hứa hẹn, crypto năm 2025 đã len lỏi vào ngân khố quốc gia và hệ thống thanh toán ngân hàng.
Dưới đây là 5 câu chuyện kinh tế – tài chính nổi bật nhất, định hình nên diện mạo mới của dòng tiền thế giới.
Năm 2025 chứng kiến bitcoin lập đỉnh 126.000 USD, đánh dấu kỷ nguyên tài sản số chính thức được dòng tiền tổ chức và Chính phủ Mỹ công nhận (Ảnh: LastestLY).
Bitcoin 126.000 USD: Khi các tiểu bang Mỹ đi “gom hàng”
Sự kiện chấn động nhất năm chính là việc bitcoin xác lập đỉnh lịch sử 126.000 USD vào tháng 10. Nhưng khác với cơn sốt 2021, động lực tăng giá năm qua không đến từ những nhà đầu tư cá nhân F0 mà đến từ sự đói khát tài sản của giới chức và các định chế tài chính khổng lồ.
Các quỹ ETF bitcoin giao ngay đã hoạt động hết công suất, trở thành cầu nối đưa dòng vốn từ các quỹ hưu trí và văn phòng gia đình vào thị trường. Khan hiếm nguồn cung sau kỳ halving 2024 cộng hưởng với nhu cầu phòng vệ tài khóa đã đẩy vị thế của bitcoin lên ngang hàng với vàng.
Đáng chú ý nhất, bitcoin chính thức trở thành tài sản dự trữ công. Texas tiên phong phân bổ 5 triệu USD vào quỹ dự trữ chiến lược thông qua ETF của BlackRock. Theo sau đó, Pennsylvania, Ohio và North Dakota cũng trình các dự luật tương tự. Thậm chí, ở cấp liên bang, các cuộc thảo luận về “kho dự trữ bitcoin chiến lược” từ tài sản tịch thu đã được Tổng thống Trump thúc đẩy.
Bitcoin năm 2025 đã vượt thoát khỏi định kiến, trở thành một loại tài sản vĩ mô được chính phủ Mỹ công nhận và tích trữ.
“Thứ sáu đen” 10/10: Cú sập đòn bẩy xóa sổ hàng tỷ USD
Niềm vui ngắn chẳng tày gang. Ngay khi đạt đỉnh 126.000 USD, thị trường đã hứng chịu cú tát mạnh nhất trong năm vào ngày 10/10. Không có tin tức vĩ mô tiêu cực, không có lệnh cấm vận, thị trường sụp đổ đơn thuần vì sự quá tải của lòng tham.
Các vị thế phái sinh sử dụng đòn bẩy trên cả sàn tập trung và phi tập trung đã căng cứng. Khi giá đảo chiều nhẹ, hiệu ứng domino kích hoạt: hàng loạt lệnh thanh lý tự động diễn ra, thổi bay hàng tỷ USD vị thế mua chỉ trong vài giờ. Đây là một cuộc thanh lọc tàn khốc của thị trường.
Hậu quả là dòng vốn rút ròng kỷ lục 1,3 tỷ USD khỏi các quỹ tài sản số ngay sau đó. Sàn Binance phải chi tới 283 triệu USD để bồi thường cho người dùng khi các sản phẩm Earn bị mất neo giá trị.
Sự kiện 10/10 là minh chứng đanh thép: Dù được các tổ chức chống lưng, quyền lực điều khiển giá ngắn hạn vẫn nằm trong tay thị trường phái sinh. Đây là bài học xương máu về quản trị rủi ro cho bất kỳ ai tham gia thị trường này.
Đại án Bybit 1,5 tỷ USD: Lỗ hổng chết người từ quy trình vận hành
Năm 2025 cũng ghi dấu vụ hack lớn nhất lịch sử ngành crypto. Sàn giao dịch Bybit bị rút ruột 401.000 ethereum (trị giá khoảng 1,5 tỷ USD thời điểm đó) từ ví lạnh vào tháng 2. Thủ phạm được xác định là nhóm Lazarus đến từ Triều Tiên.
Điều đáng sợ là hacker không tấn công vào mã nguồn blockchain. Chúng dùng kỹ thuật xã hội, cài cắm nhân sự hoặc mã độc vào máy tính của nhân viên sàn. Nhân viên Bybit đã vô tình ký duyệt giao dịch chuyển tiền cho hacker mà cứ ngỡ là hoạt động nội bộ. Vụ việc nâng tổng thiệt hại do hack năm 2025 lên 3,4 tỷ USD.
Sự kiện này gióng lên hồi chuông báo động đỏ cho các tổ chức tài chính: Ví lạnh không phải là kim bài miễn tử. An ninh crypto giờ đây không chỉ là bài toán mật mã học, mà là bài toán quản trị con người và quy trình. Sau vụ việc, hàng loạt sàn giao dịch toàn cầu buộc phải tái cấu trúc hệ thống phê duyệt đa lớp (MPC) để tồn tại.
Vụ tấn công vào Bybit gây thiệt hại 1,5 tỷ USD cho thấy lỗ hổng lớn nhất không nằm ở công nghệ, mà ở quy trình vận hành (Minh họa: Contextual Solutions).
Đạo luật GENIUS: Stablecoin trở thành “tiền được quản lý”
Một bước ngoặt pháp lý quan trọng đã diễn ra vào tháng 7 khi Mỹ ban hành Đạo luật GENIUS. Lần đầu tiên, stablecoin (đồng tiền ổn định) có một khung pháp lý liên bang rõ ràng, yêu cầu bảo chứng 100% bằng dự trữ và tuân thủ quy định ngân hàng.
Đạo luật này đã mở toang cánh cửa cho các tay to phố Wall. Ngân hàng J.P. Morgan ra mắt quỹ MONY token hóa, Ripple tung ra RLUSD phục vụ thanh toán tổ chức. Khối lượng giao dịch stablecoin on-chain vọt lên hơn 4.000 tỷ USD/năm.
Với giới kinh doanh, đây là tín hiệu tích cực nhất. Stablecoin đã thoát khỏi cái mác tiền ảo để trở thành hạ tầng thanh toán hợp pháp. Các doanh nghiệp giờ đây có thể nhìn nhận các đồng USD số này như một công cụ thanh toán quốc tế hiệu quả, được pháp luật của nền kinh tế lớn nhất thế giới bảo hộ và giám sát chặt chẽ.
Sàn phái sinh phi tập trung (Perp DEX) thách thức Binance
Năm qua chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của các sàn giao dịch hợp đồng vĩnh cửu phi tập trung (Perp DEX), tiêu biểu là Hyperliquid và Aster. Không còn chậm chạp và khó dùng như trước, các nền tảng này đã chiếm lĩnh thị phần đáng kể với khối lượng giao dịch hàng trăm tỷ USD mỗi tháng.
Hyperliquid thống trị với 64% thị phần mảng này, thậm chí token HYPE của họ liên tục lập đỉnh nhờ doanh thu phí giao dịch khổng lồ. Nhà đầu tư tìm đến DEX không chỉ vì triết lý phi tập trung, mà vì hiệu năng xử lý nhanh, thanh khoản sâu và quan trọng nhất là sự minh bạch – tiền nằm trong ví người dùng chứ không nằm trên sàn.
Sự bứt phá của Perp DEX là một tín hiệu cảnh báo cho các sàn tập trung (CEX) truyền thống. Hạ tầng blockchain đã trưởng thành đủ để xử lý các giao dịch tài chính phức tạp với tốc độ cao. Xu hướng này dự báo một tương lai nơi các giao dịch tài chính sẽ dịch chuyển dần lên on-chain (trên chuỗi), minh bạch và khó bị thao túng hơn.
Năm 2025 đã khép lại một chu kỳ thử nghiệm để mở ra kỷ nguyên ứng dụng. Từ dự trữ quốc gia, thanh toán ngân hàng cho đến cấu trúc giao dịch, mọi thứ đã được chuyên nghiệp hóa. Tuy nhiên, sự biến động khốc liệt và rủi ro an ninh vẫn hiện hữu.
Bước sang năm 2026, cơ hội vẫn rộng mở nhưng sẽ chỉ dành cho những nhà đầu tư có kiến thức, kỷ luật và biết tôn trọng rủi ro của thị trường.
Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/5-su-kien-tien-so-chan-dong-nam-2025-dinh-cao-va-vuc-sau-ty-usd-20251229010354969.htm
