Vào tháng 12/2025, một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã phát hiện ra một hệ sinh thái kỳ diệu dưới đáy đại dương phía Tây Greenland, nơi mà theo lý thuyết trước đây, sự sống khó có thể tồn tại, Sciencealert thông tin ngày 29/12.
Hệ sinh thái này được đặt tên là Freya Gas Hydrate Mounds (Gò khí Hydrate Freya). Gò khí này là mạch rò rỉ khí hydrat lạnh sâu nhất từng được ghi nhận.

Một trong những gò khí hydrat Freya. Ảnh: Panieri et al., Nature Communications, 2025
Phát hiện “viết lại sách giáo khoa” dưới đáy biển hơn 3.000m
“Phát hiện này viết lại toàn bộ quy tắc cho hệ sinh thái biển sâu ở Bắc Cực và chu trình carbon. Chúng tôi đã phát hiện ra một hệ thống siêu sâu vừa năng động về địa chất vừa giàu sinh học, với những tác động đến đa dạng sinh học, các quá trình khí hậu và công tác quản lý bền vững vùng Cực Bắc trong tương lai”, Giuliana Panieri, đồng trưởng đoàn thám hiểm, cho biết.
Giới khoa học cho biết, gần một phần năm lượng khí metan trên thế giới tồn tại dưới dạng khí hydrat, bị khóa trong các trầm tích biển sâu.
Việc phát hiện các gò khí Freya ở độ sâu hơn 3.500m là điều bất thường đối với một mạch nước ngầm như vậy. Bởi, hầu hết các gò khí được ghi nhận đều nằm ở độ sâu dưới 2.000 mét. Nằm ở độ sâu 3.640m trên sống núi Molloy, những gò khí này là những “mạch nước lạnh” sâu nhất được biết đến trên hành tinh.
Chuyến thám hiểm Ocean Census Arctic Deep – EXTREME24 – do các nhà nghiên cứu từ Đại học Công nghệ UiT Na Uy và các đối tác khác dẫn đầu – đã phát hiện ra hệ sinh thái chưa được biết đến này.

Các loài động vật được phát hiện tại gò Freya bao gồm giun ống (b), động vật giáp xác giống tôm (c), giun lông (d) và động vật hai mảnh vỏ (g). Ảnh: Panieri et al., Nature Communications, 2025
Các loài động vật biển sâu sống trong các gò khí hydrat Freya ăn các vi sinh vật hóa tổng hợp, chúng chuyển hóa các chất hóa học như metan, sunfua và các hydrocarbon khác thành nhiên liệu sinh học.
Với nguồn cung cấp ổn định các hóa chất này rò rỉ từ lớp vỏ Trái Đất, cư dân của các gò Freya hoàn toàn không bị ảnh hưởng bởi mực nước biển sâu 3.640 mét phía trên đầu chúng.
Tìm hiểu về sự rò rỉ khí metan
Các gò khí Freya mang đến những hiểu biết mới về chu trình carbon sâu bên trong, đóng vai trò như một phòng thí nghiệm để nghiên cứu khí metan (CH4) dưới áp suất cực cao và sự nóng lên toàn cầu.
Bằng cách ghi lại các chu kỳ này bằng phương tiện điều khiển từ xa (ROV), các nhà khoa học có thể dự đoán tốt hơn tác động của việc giải phóng khí metan ở eo biển Fram đối với sự nóng lên toàn cầu và khí hậu Bắc Cực nói chung. Hơn nữa, nó làm nổi bật mối quan hệ phức tạp giữa địa chất và sinh học ở Bắc Cực.
Ông Giuliana Panieri nhấn mạnh: “Hiểu rõ về các môi trường sống độc đáo này là điều cần thiết để bảo vệ đa dạng sinh học và hỗ trợ việc đưa ra quyết định có trách nhiệm ở các vùng cực”.
Nguồn: https://kenh14.vn/phat-hien-bi-mat-chua-tung-co-duoi-day-bien-sau-3640m-o-greenland-215251229155617971.chn

