Một robot của Ukraine (Ảnh: Forbes).
Cuộc đua robot giữa Nga và Ukraine
Cả Nga lẫn Ukraine đều sở hữu một hệ sinh thái đa dạng robot mặt đất. Trong 4 năm qua, lực lượng của Ukraine đã tăng trưởng đáng kể nhờ kết hợp viện trợ quân sự nước ngoài và sản xuất trong nước. Từ năm 2022, Ukraine đã vận hành nền tảng THeMIS do Estonia cung cấp để tiếp tế và sơ tán thương binh, và dự kiến nhận thêm hàng trăm hệ thống nữa.
Ukraine cũng triển khai các nền tảng chạy điện do trong nước sản xuất như Targan-300 và BRO-1409. Bên cạnh các nền tảng hậu cần này, lực lượng Ukraine đã bắt đầu đưa vào sử dụng hệ thống vũ trang như Droid TW 12.7, mang súng máy 12,7mm điều khiển từ xa.
Tương tự, Nga đã phát triển đội quân robot mặt đất riêng. Hệ thống được sử dụng phổ biến nhất là Courier, một nền tảng bánh xích mô-đun, có thể vận chuyển tiếp tế hoặc mang các tải trọng chuyên dụng tùy theo yêu cầu nhiệm vụ.
Ngoài Courier, Nga còn sử dụng hệ thống robot Omich, một phương tiện mặt đất bánh xích cỡ nhỏ, chủ yếu phục vụ hậu cần và hỗ trợ tác chiến. Cả hai hệ thống này đã được ghi nhận chở tiếp tế, trang bị, thậm chí cả binh sĩ dọc theo tiền tuyến.
Ngoài ra, hai bên còn sở hữu nhiều nền tảng robot cỡ nhỏ khác nhau, gồm loại bánh lốp, bánh xích và bốn chân. Các thiết bị này đặc biệt hữu ích cho trinh sát – thu thập tình báo, nhưng mức độ sử dụng thực tế vẫn chưa rõ.
Dù vậy, vai trò của robot mặt đất vẫn bị hạn chế bởi khó khăn khi vận hành trong môi trường đô thị, nơi phần lớn giao tranh đang diễn ra. Việc duy trì liên kết thông tin ổn định trong địa hình đô thị là thách thức lớn; các hệ thống cũng thường gặp khó khi vượt qua đống đổ nát, dây cáp và mương rãnh. Di chuyển chậm trong môi trường này, chúng trở thành mục tiêu dễ bị UAV FPV và UAV ném bom tấn công.
Tuần trước, robot Droid TW 12.7 của Ukraine đã thu hút sự chú ý rộng rãi khi giữ vững một vị trí phòng ngự của Ukraine trong 45 ngày trước đà tiến công của Nga.
Trong khi phần lớn các đoạn video trên mạng xã hội về robot mặt đất của Nga mô tả vai trò hậu cần, Nga cũng đã công bố hình ảnh các hệ thống được trang bị vũ khí tiên tiến.
Đầu năm nay, quân đội Nga đăng tải video cho thấy một Courier gắn súng máy hoạt động cùng một tổ bộ binh trong bài bắn đạn thật. Các báo cáo khác cho biết Nga đang sử dụng Courier mang module rocket nhiệt áp Shmel trên hướng Sumy. Ngoài ra còn xuất hiện hình ảnh Omich gắn cụm súng phun lửa hạng nhẹ.
Mặt khác, UAV hiện vẫn là các hệ thống mạnh và có ảnh hưởng lớn nhất trong kho vũ khí của cả hai bên, định hình phần lớn cục diện xung đột hiện nay. Ukraine đã bắt đầu tìm cách để robot mặt đất và UAV trên không bổ trợ lẫn nhau.
Ví dụ, trong một giai đoạn sương mù dày, UAV FPV của Ukraine không thể quan sát các hoạt động của Nga, tạo điều kiện để binh sĩ và trang bị Nga cơ động vào Pokrovsk và đạt thêm bước tiến. Để đối phó, Ukraine tích hợp robot mặt đất vào mạng lưới giám sát: các robot này ẩn mình dọc theo các tuyến đường để theo dõi chuyển động của Nga; khi phát hiện hoạt động, kíp vận hành UAV sẽ được thông báo để triển khai đòn tấn công.
Robot chiến đấu của Nga (Ảnh: Forbes).
Nga cũng đang theo đuổi những nỗ lực tích hợp tương tự. Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực robot quân sự, tác chiến điện tử và hệ thống tự hành, lực lượng Nga cũng có thể đang sử dụng robot mặt đất để thu thập và truyền dữ liệu tình báo cho kíp UAV. Ngoài ra, Nga gần đây đã phát triển UAV vận tải hạng nặng và có thể dùng chúng để triển khai robot mặt đất cỡ nhỏ vào lãnh thổ Ukraine.
Thay đổi cục diện chiến trường
Suốt cuộc chiến, lực lượng công binh của cả Nga và Ukraine đóng vai trò then chốt trong việc định hình điều kiện chiến trường. Tuy nhiên, lực lượng này cũng đối mặt với hàng loạt rủi ro. Để giảm bớt nguy hiểm, Nga đang tìm cách xây dựng năng lực công binh thông qua robot mặt đất. Chẳng hạn, Courier đã được trang bị để rải mìn, giúp thay thế các phương tiện rải mìn bị mất và giảm rủi ro cho công binh.
Khi Nga và Ukraine tiếp tục bị cuốn vào cuộc chiến tiêu hao, họ tìm kiếm mọi năng lực mới có thể mang lại lợi thế trên chiến trường. Robot mặt đất có tiềm năng cung cấp những năng lực tác chiến mới. Do đó, binh sĩ hai bên sẽ tiếp tục sáng tạo các cách sử dụng robot mặt đất để giải quyết các thách thức tác chiến, chẳng hạn chống UAV, quan sát tiền phương cho pháo binh, hay đột phá trong đô thị.
Các cơ sở công nghiệp quốc phòng của hai bên cũng đang nâng cao trình độ công nghệ. Năng lực sẽ tiếp tục được cải thiện nhờ kế thừa tiến bộ từ ngành UAV. Cảm biến tốt hơn và xử lý nhanh hơn sẽ nâng cao tính tự hành và khả năng phản ứng của robot mặt đất. Tương tự UAV và tác chiến điện tử, Nga và Ukraine sẽ liên tục học hỏi và phản ứng trước các đổi mới của nhau, qua đó đẩy nhanh tốc độ phát triển công nghệ.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/nga-ukraine-lot-xac-dan-robot-thanh-sat-thu-chien-truong-20251229162839270.htm

