“Những ngôi trường ma”
Số liệu Bộ Giáo dục Hàn Quốc công bố ngày 28.12 cho thấy 4.008 trường học trên toàn quốc đã phải đóng cửa vì thiếu học sinh. Trong đó, trường tiểu học chiếm đa số với 3.674 trường, tiếp đến là 264 trường trung học cơ sở và 70 trường trung học phổ thông. Chỉ trong 5 năm gần đây, 158 trường đã đóng cửa, và 107 trường khác dự kiến sẽ ngừng hoạt động trong 5 năm tới.
Giáo viên ngồi trong một lớp học trống tại Seoul, Hàn Quốc
Xu hướng này diễn ra nhanh và mạnh hơn tại các địa phương ngoài khu vực thủ đô. Bắc Jeolla, Nam Jeolla, Gyeonggi và Nam Chungcheong là những địa phương chịu tác động nặng nề nhất. Sự sụt giảm số lượng học sinh kéo theo nguy cơ suy tàn của cộng đồng địa phương, hình thành những “vùng trũng nhân khẩu học” khó đảo ngược, theo The Korea Times.
Nguyên nhân gốc rễ nằm ở tỷ lệ sinh cực thấp, với tỷ suất sinh tổng cộng của Hàn Quốc liên tục dưới 0,8, trong khi mức tối thiểu để duy trì quy mô dân số là 2,1 con/phụ nữ. Viện Phát triển Giáo dục Hàn Quốc dự báo số học sinh sẽ giảm từ 5,07 triệu hiện nay xuống còn 4,25 triệu vào năm 2029, thấp hơn một nửa so với hơn 10 triệu học sinh vào thập niên 1980.
Bên cạnh đó, tốc độ tái sử dụng các cơ sở giáo dục đóng cửa đang chậm hơn nhiều so với tốc độ suy giảm dân số. Trong số hơn 4.000 trường đã đóng cửa, 376 trường hiện không được sử dụng, nhiều nơi bị bỏ hoang hàng chục năm. Hiện trạng này làm dấy lên lo ngại về lãng phí tài sản công và sự xuống cấp của không gian sống địa phương.
Thách thức dài hạn
Các tổ chức quốc tế và giới chuyên gia đều nhận định triển vọng nhân khẩu học của Hàn Quốc trong trung và dài hạn là đặc biệt ảm đạm. Một báo cáo gần đây của Liên Hiệp Quốc xếp Hàn Quốc vào nhóm các quốc gia có “tỷ lệ sinh cực thấp”, ước tính chỉ 0,1% khả năng nước này phục hồi được tỷ lệ sinh bền vững trong vòng 3 thập niên tới.
Các học sinh Hàn Quốc tham gia kỳ thi đại học tại một trường học ở Seoul, Hàn Quốc
Trước sức ép đó, chính quyền trung ương và địa phương đã tung ra nhiều biện pháp như trợ cấp tiền mặt, hỗ trợ chi phí sinh con, thậm chí các chương trình hẹn hò do nhà nước tổ chức. Tuy nhiên, giới chuyên gia nhận định các biện pháp này mới chỉ chạm đến phần ngọn, theo The Guardian.
Căn nguyên sâu xa của khủng hoảng nằm ở chi phí nhà ở leo thang, cạnh tranh giáo dục khốc liệt, văn hóa làm việc kéo dài và sự bất cân xứng trong vai trò giới khiến nhiều người trẻ trì hoãn hoặc từ bỏ hôn nhân và sinh con. Trong bối cảnh thất nghiệp thanh niên gia tăng, yêu cầu bằng cấp và kinh nghiệm ngày càng cao, cùng thời gian làm việc thuộc nhóm dài nhất Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) khiến việc cân bằng công việc – cuộc sống ở người trẻ Hàn Quốc trở nên xa vời, theo Al Jazeera.
Một người phụ nữ bế con nhỏ đứng trước tháp Namsan ở Seoul, Hàn Quốc
Các chuyên gia cảnh báo tác động dây chuyền của khủng hoảng dân số sẽ lan sang nhiều lĩnh vực, từ xây dựng, vận tải, dịch vụ đến hệ thống phúc lợi và quỹ hưu trí quốc gia. Nhập cư được xem là giải pháp bù đắp lực lượng lao động, nhưng khó đủ để đảo chiều xu hướng dân số và tiềm ẩn nguy cơ gia tăng căng thẳng xã hội.
Dù vậy, ông Nicholas Eberstadt, nhà kinh tế chính trị tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, nói với CNBC rằng Hàn Quốc vẫn có thể duy trì thịnh vượng kinh tế thông qua đổi mới công nghệ và điều chỉnh chính sách. Tuy nhiên, để ngăn chặn nguy cơ sụp đổ dân số, giới chuyên gia cho rằng Hàn Quốc cần cải cách sâu rộng và phối hợp, từ lao động, giáo dục, phúc lợi đến bình đẳng giới, thay vì chỉ trông chờ vào các gói hỗ trợ ngắn hạn.
Nguồn: https://thanhnien.vn/han-quoc-doi-mat-vong-xoay-suy-giam-dan-so-185251229231251845.htm
