Nông nghiệp và Môi trường

Phóng viên: Thưa Bộ trưởng, nhìn lại bức tranh tổng thể của ngành nông nghiệp và môi trường trong năm qua, nhất là những vấn đề môi trường, Bộ trưởng đánh giá đâu là những kết quả nổi bật nhất, những “điểm nghẽn” và thông điệp điều hành quan trọng nhất mà ngành muốn gửi tới Chính phủ và người dân?

Bộ trưởng Trần Đức Thắng: Nhìn lại năm qua, trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động, rào cản thương mại gia tăng, thiên tai và biến đổi khí hậu diễn biến cực đoan, ngành nông nghiệp và môi trường vẫn tiếp tục khẳng định vai trò là “trụ đỡ” quan trọng của nền kinh tế, đóng góp thiết thực cho ổn định vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội.

Toàn ngành đã hoàn thành và vượt 9/9 chỉ tiêu trọng tâm do Chính phủ giao; trong đó, tốc độ tăng trưởng GDP đạt 3,9-4%; tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt gần 70 tỷ USD, vượt xa mục tiêu Chính phủ giao (65 tỷ USD) và xuất siêu hơn 20 tỷ USD; nhiều nhóm hàng duy trì đà tăng tích cực, góp phần nâng vị thế nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế. Chương trình xây dựng nông thôn mới đạt mục tiêu với khoảng 80% số xã đạt chuẩn; tỷ lệ che phủ rừng đạt 42,03%; tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị đạt 95%…

Một điểm nhấn quan trọng khác là ổn định tổ chức bộ máy và cải cách thể chế sau hợp nhất. Trên cơ sở Nghị định số 35/2025/NĐ-CP, Bộ đã khẩn trương kiện toàn, giảm 25/55 đầu mối (giảm 45,45%); đồng thời đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính và chuyển đổi số, hướng tới giảm chi phí, thời gian cho người dân, doanh nghiệp và địa phương.

Cùng với đó, ngành thúc đẩy chuyển mạnh từ “sản xuất nông nghiệp” sang “kinh tế nông nghiệp”, trọng tâm là tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị. Trên tinh thần đổi mới sáng tạo, Bộ cũng khuyến khích địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã chủ động đề xuất và triển khai các mô hình tổ chức sản xuất theo hướng tích hợp, đa giá trị, gắn trồng trọt-chăn nuôi-thủy sản/lâm nghiệp với chế biến, dịch vụ; tận dụng phụ phẩm theo kinh tế tuần hoàn… nhằm nâng hiệu quả, giảm chi phí và tăng sức chống chịu.

Bên cạnh kết quả đạt được, chúng tôi cũng thẳng thắn nhìn nhận các điểm nghẽn: Rủi ro thiên tai, dịch bệnh và biến đổi khí hậu ngày càng khó lường, nhiều nơi sức chống chịu còn hạn chế; chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, phát thải thấp mới ở giai đoạn đầu, trong khi nhu cầu về vốn, công nghệ, dữ liệu và nhân lực chất lượng cao rất lớn; liên kết chuỗi giá trị và tổ chức sản xuất ở một số vùng còn manh mún, ảnh hưởng tới năng lực cạnh tranh dài hạn.

Thông điệp điều hành chúng tôi muốn gửi tới Chính phủ và người dân là: Bộ sẽ đổi mới mạnh mẽ và hành động quyết liệt hơn, kiên trì phương châm “Kỷ cương trách nhiệm-Chủ động kịp thời-Tinh gọn hiệu quả-Tăng tốc bứt phá”. Tất cả cải cách thể chế, thủ tục và chuyển đổi số đều hướng tới mục tiêu lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm; phát triển nông nghiệp phải đi đôi với bảo vệ tài nguyên, môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu, để ngành thực sự trở thành trụ cột của phát triển xanh, bền vững trong giai đoạn tới.