Bác sĩ tiết lộ giới tính thai nhi sẽ bị đình chỉ hành nghề

Tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã thông qua Luật Dân số. Luật có hiệu lực từ ngày 1-7-2026.

Cấm tuyệt đối việc lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức

Đáng chú ý, luật đã đưa các chính sách nhằm giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.

Luật nghiêm cấm tuyệt đối việc lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức. Trong đó luật khuyến khích đưa nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư.

Đình chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đối với người có hành vi thông báo, tiết lộ giới tính thai nhi để phá thai. Việc đình chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh thực hiện theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.

Định kỳ hằng năm cơ quan thống kê trung ương công bố tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh để Chính phủ, chính quyền địa phương cấp tỉnh xây dựng, thực hiện biện pháp can thiệp phù hợp.

Liên quan quy định đình chỉ hành nghề khám, chữa bệnh với bác sĩ tiết lộ giới tính thai nhi, khi thảo luận tại kỳ họp thứ 10, đã có ý kiến đại biểu cho rằng đây là vô lý, khó khả thi.

Về nội dung này, trong báo cáo giải trình, tiếp thu, Chính phủ nêu rõ nguyên nhân trực tiếp dẫn đến mất cân bằng giới tính khi sinh tại Việt Nam là việc lạm dụng tiến bộ khoa học công nghệ để lựa chọn giới tính thai nhi.

Trong đó thường có liên quan đến việc cung cấp các dịch vụ y tế thông qua khám thai, siêu âm và các xét nghiệm… Do đó đây là biện pháp can thiệp trực tiếp đối với nguyên nhân này.

Chính phủ nêu rõ hành vi cung cấp thông tin giới tính thai nhi cho khách hàng là một trong những hành vi bị nghiêm cấm theo Pháp lệnh Dân số năm 2003 đã được quy định tại luật.

Đồng thời được xử lý theo Luật Xử lý vi phạm hành chính và nghị định 117/2020. Luật đã quy định tăng thêm chế tài đình chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh.

Vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh

Một nội dung khác, thay vì khuyến khích mỗi cặp đôi chỉ có từ 1 đến 2 con như quy định cũ, luật mới trao quyền tự quyết về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh.

Quyết định này phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, thu nhập và nuôi dạy con của mỗi cá nhân, cặp vợ chồng trên cơ sở bình đẳng.

Cùng với đó được bảo vệ sức khỏe, thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục, HIV/AIDS và thực hiện các biện pháp khác liên quan đến chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Việc đưa ra chính sách này nhằm nâng cao mức sinh thay thế đang ở mức thấp nhất được ghi nhận trong lịch sử – mức sinh của người Việt năm 2024 là 1,91 con/phụ nữ. Đây là năm thứ hai mức sinh tiếp tục giảm dưới 2 con/phụ nữ.

Mức sinh ở khu vực thành thị đã giảm xuống dưới mức sinh thay thế, dao động ở mức 1,7-1,8 con/phụ nữ.

Trong khi mức sinh ở khu vực nông thôn luôn cao hơn mức sinh thay thế, dao động ở mức 2,2-2,3 con/phụ nữ.

Mức sinh thấp hiện tập trung tại 21 tỉnh, thành phố (chiếm 39% dân số cả nước), thuộc các vùng Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long, Duyên hải Nam Trung Bộ. TP.HCM có mức sinh thấp nhất cả nước với tổng tỉ suất sinh chỉ đạt 1,39 con/phụ nữ.

Trong khi đó các vùng có mức sinh ổn định hoặc trên mức sinh cao gồm trung du và miền núi phía Bắc (2,34 con/phụ nữ), Tây Nguyên (2,24 con/phụ nữ).