Bang Mỹ thu thuế ‘triệu phú’ được cả tỉ đô? Số tiền thu được thực tế còn cao hơn tin đồn

Bang Massachusetts thu thuế “triệu phú”?

Gần đây, mạng xã hội đang lan truyền thông tin cho rằng sau khi cử tri thông qua thuế “triệu phú”, bang Massachusetts (Mỹ) có thêm khoảng 1,5 tỉ USD để chi tiêu. Thông tin này được chia sẻ khắp các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram.

Theo kiểm chứng của tổ chức Snopes, việc bang Massachusetts áp thuế ‘triệu phú’ là hoàn toàn đúng sự thật, nhưng con số 1,5 tỉ USD là chưa đầy đủ.

Thực tế, nguồn thu từ thuế này đã cao hơn nhiều và đạt gần 2,2 tỉ USD, cao hơn khoảng 700 triệu USD so với con số được chia sẻ – theo số liệu chính thức của riêng năm tài chính 2024.

Thuế “triệu phú” là mức phụ thu 4% áp dụng cho phần thu nhập vượt quá 1 triệu USD, được cử tri Massachusetts thông qua bằng trưng cầu ý dân vào tháng 11-2022, với 51% phiếu ủng hộ.

Sau đó sắc thuế này có hiệu lực từ ngày 1-1-2023, và được gọi là Tu chính án “Chia sẻ công bằng” (Fair Share amendment).

Một điểm đáng chú ý là ngưỡng thu nhập chịu thuế phụ thu không cố định ở mức 1 triệu USD, mà được điều chỉnh hằng năm theo lạm phát. Ví dụ trong năm 2025, ngưỡng này tăng lên hơn 1,08 triệu USD, nhằm bảo đảm sắc thuế chỉ áp dụng với nhóm người có thu nhập cao nhất.

Theo Sở Thuế vụ bang Massachusetts, trước khi áp dụng, cơ quan này từng ước tính nguồn thu trong năm tài chính 2024 chỉ vào khoảng 1,45 đến 1,77 tỉ USD. Tuy nhiên doanh thu thực tế đã vượt kỳ vọng, đạt gần 2,2 tỉ USD.

Những năm sau đó, số tiền thu được tiếp tục tăng. Bang dự kiến thu gần 3 tỉ USD trong năm tài chính 2025 và đã thu hàng trăm triệu USD chỉ trong quý đầu của năm tài chính 2026 (từ ngày 1-7 đến 30-9-2025).

Tính chung từ khi sắc thuế có hiệu lực đến nay, bang Massachusetts đã thu được ước tính khoảng 5,77 tỉ USD từ thuế phụ thu đối với người có thu nhập cao.

Nguồn thu này dùng để làm gì?

Nguồn tiền này được sử dụng đúng theo mục tiêu ghi trong hiến pháp bang, chủ yếu cho giáo dục và giao thông.

Trong các năm tài chính 2024 và 2025, bang Massachusetts thực tế đã sử dụng nguồn thu từ thuế phụ thu này để hỗ trợ bữa ăn miễn phí tại trường công, cao đẳng cộng đồng miễn phí và các khoản đầu tư giao thông, như mở rộng các tuyến giao thông công cộng nhằm cải thiện kết nối giữa các khu vực.

Ngân sách năm tài chính 2026 tiếp tục duy trì việc sử dụng nguồn quỹ này cho chương trình bữa ăn học đường và cao đẳng cộng đồng.

Ngoài ra, bang cũng đã dùng nguồn thuế phụ thu để hỗ trợ khả năng chi trả dịch vụ chăm sóc trẻ em, chương trình mẫu giáo miễn phí cho một số thành phố, đường sá ở khu vực nông thôn, cùng nhiều chương trình giáo dục và giao thông khác.

Các nhà lập pháp bang cũng đặt trần chi tiêu cho nguồn thu này trong từng năm tài chính. Riêng năm tài chính 2026, ngân sách Massachusetts đã phân bổ khoảng 2,4 tỉ USD từ quỹ “Chia sẻ công bằng” cho các chương trình cộng đồng nêu trên.