Báo Mỹ: Georgia có nguy cơ bị kéo vào xung đột Nga – Ukraine

Tàu Nga di chuyển ở Crimea (Ảnh minh họa: Reuters).

Nga xây dựng căn cứ hải quân mới tại Ochamchira, Abkhazia, vùng ly khai của Gerogia, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ quốc gia Liên Xô cũ bị kéo vào xung đột Ukraine, Wall Street Journal đưa tin.

Theo báo Mỹ, động thái này diễn ra trong bối cảnh Nga tìm cách bảo vệ các tài sản hải quân của mình sau những tổn thất đối với Hạm đội Biển Đen, đơn vị đóng quân ở bán đảo Crimea.

Theo phía Ukraine, kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự ở nước láng giềng vào năm 2022, Kiev đã phá hủy hoặc làm hư hại khoảng 1/3 lực lượng hải quân của Nga trong khu vực.

Địa điểm mới của căn cứ hải quân này mang lại mức độ an toàn cao hơn cho các tàu Nga vì nó nằm xa tầm tấn công của Ukraine hơn so với các cơ sở hiện tại.

Vị trí của Ochamchira (Ochamchire) trên bản đồ (Ảnh: WSJ).

Căn cứ mới đang được xây dựng tại Abkhazia, một vùng ly khai được cộng đồng quốc tế công nhận là một phần lãnh thổ của Georgia nhưng hiện do lực lượng thân Nga kiểm soát.

Điều này đặt Tbilisi vào tình thế khó xử: Bất kỳ cuộc tấn công nào của Ukraine nhằm vào các tài sản hải quân của Nga tại Abkhazia đều có thể kéo Georgia trực tiếp vào cuộc chiến.

Chuyên gia an ninh Natia Siskuriy từ Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) giải thích: “Ukraine công nhận chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Georgia. Nếu Ukraine quyết định tấn công, điều này cuối cùng sẽ khiến Georgia bị kéo vào cuộc xung đột”.

Bên cạnh những hệ lụy về quân sự, căn cứ mới còn đe dọa tới  một tuyến thương mại quan trọng đang phát triển giữa châu Á và châu Âu.

Trước khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, hơn 85% giao thương trên bộ giữa châu Âu và Trung Quốc đi qua lãnh thổ Nga. Tuyến đường phía Bắc này hiện bị gián đoạn do các lệnh trừng phạt, khiến sự chú ý chuyển sang Hành lang Trung tâm chạy qua Georgia.

Ngân hàng Thế giới dự báo tuyến đường này có thể vận chuyển 11 triệu tấn hàng hóa vào năm 2030, tăng mạnh so với mức dưới 3 triệu tấn vào năm 2023.

Cảng nước sâu Anaklia của Georgia được xem là chìa khóa để mở rộng năng lực vận tải này. Tuy nhiên, chuyên gia Siskuriy cảnh báo rằng căn cứ hải quân của Nga chỉ cách đó một giờ đồng hồ, có thể ảnh hưởng tới cảng Anaklia.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy các hoạt động cải tạo cảng Ochamchira đang diễn ra, bao gồm việc mở rộng các lối tiếp cận để phục vụ các tàu lớn hơn. Mặc dù có quy mô khiêm tốn, các chuyên gia nhận định cơ sở này có thể hỗ trợ các tàu mang tên lửa hành trình, từ đó củng cố sự hiện diện quân sự của Nga tại khu vực Biển Đen.

Từ cuối năm 2023, sau khi Nga công bố xây dựng căn cứ ở Abkhazia, Ukraine đã cảnh báo sẽ tấn công vào khu vực này.

Trong khi đó, phía Georgia gọi việc xây căn cứ là hành động vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Georgia.

Gruzia là nước láng giềng ở phía tây nam của Nga. Nam Ossetia và Abkhazia đã ly khai khỏi Gruzia để lập ra nhà nước cộng hòa tự xưng sau khi Liên Xô sụp đổ.

Căng thẳng giữa Nga và Gruzia leo thang hồi năm 2008 với việc Nga mở chiến dịch quân sự ở quốc gia láng giềng từ ngày 8/8/2008 và kết thúc sau 5 ngày giao tranh, khiến Gruzia chịu thiệt hại nặng về lực lượng và cơ sở hạ tầng quốc phòng.

Năm 2008, Nga công nhận nền độc lập của 2 vùng Abkhazia và Nam Ossetia. Nga cũng duy trì hiện diện quân sự tại hai vùng này, khẳng định đây là hành động phù hợp với nguyện vọng của người dân địa phương.