Báo Pháp Luật TP.HCM và những điểm nhấn với bóng đá Việt

Nhớ một ngày đầu tháng 9-2011, Ban Thể thao báo Pháp Luật TP.HCM đề xuất tổ chức buổi tọa đàm “Đối thoại – Doanh nghiệp làm bóng đá và hướng đi cho bóng đá Việt Nam”. Đề xuất trên xuất phát từ buổi tổng kết giải V-League mà các ông bầu bức xúc những chuyện mà các đội bóng chưa được đối xử công bằng và gặp nhiều cản trở để phát triển.

Từ lúc Ban Biên tập báo đồng ý với đề xuất đến khi thực hiện chỉ gói gọn một tuần nhưng tốc độ thực hiện thật nhanh và được ủng hộ hết mình.

Tưởng chừng chỉ là một hội thảo nhỏ nhưng ngay từ khi bắt tay vào cuộc, ban tổ chức đã linh cảm đây sẽ là một cuộc gặp gỡ không giống bất kỳ sự kiện bóng đá nào trước đó. Chỉ trong vài ngày chuẩn bị, toàn bộ các phòng ban của tòa soạn đã vào guồng. Tường thuật trực tiếp, truyền hình, hậu cần, lễ tân… tất cả đều sẵn sàng cho một buổi đối thoại dự kiến kéo dài 90 phút nhưng sau cùng lại phải nối dài như một trận cầu kịch tính bước sang hai hiệp phụ.

Cuộc đối thoại về bóng đá lôi cuốn chưa từng thấy

Chỉ một mẩu rao nhẹ trên báo giấy, thế mà tiền sảnh cao ốc 34 Hoàng Việt buổi chiều hôm ấy chật kín đồng nghiệp từ các đài truyền hình, báo chí, cả những người hâm mộ bóng đá háo hức ở trước cơ quan. Thậm chí Ban Thời sự của VTV còn đánh xe đến đậu trong khuôn viên báo và cử cả êkíp từ Hà Nội vào.

Không khí ở tòa soạn báo vừa hồi hộp vừa hào hứng chờ đợi, bởi ai cũng hiểu đây không phải là một cuộc gặp mặt bình thường mà có thể trở thành cú hích cho tiến trình chuyên nghiệp hóa bóng đá Việt Nam, vốn đang ngổn ngang những bất cập.

Chưa lường hết sức nóng của buổi đối thoại, phòng họp 203 của báo Pháp Luật TP.HCM trở nên quá tải. Ống kính truyền hình, ánh đèn flash máy ảnh chớp sáng liên tục. Các ông bầu nổi tiếng nhất của bóng đá Việt Nam đúng hẹn 14 giờ đã sớm tề tựu đông đủ.

Trên bàn tròn, những cái tên khi nhắc đến là quá đủ gây chấn động dư luận thời bấy giờ: Ông bầu Đoàn Nguyên Đức của HA Gia Lai, bầu Võ Quốc Thắng của Đồng Tâm Long An, bầu Nguyễn Đức Kiên của Hà Nội ACB, bầu Lê Tiến Anh của Khatoco Khánh Hòa cùng ông Lê Hùng Dũng, Phó Chủ tịch VFF kiêm Chủ tịch Eximbank.

Đây là lần đầu tiên họ ngồi cạnh nhau, sau những màn đối đầu chan chát và không ngần ngại công khai đối diện truyền thông để nói hết những điều thường chỉ trao đổi sau hậu trường. Chính vì thế, ngay từ khoảnh khắc “giao bóng”, bầu không khí đã khác lạ: Các ông bầu vừa thẳng thắn, quyết liệt, có lúc khiến cả hội trường như nghẹt thở, lại vừa mềm mỏng, khoan dung mở ra hướng đi mới cho bóng đá Việt Nam.

Bầu Đức ngồi với dáng vẻ giản dị quen thuộc, sơmi bỏ ngoài quần, nét mặt như đang cười nhưng ánh mắt lúc nào cũng rực lửa. Ông là người mở lời mạnh mẽ nhất: “Chúng ta phải làm bóng đá đàng hoàng. Không thể cứ hôm nay thắng thì thưởng cả bao tiền, mai thua thì bỏ mặc. Nếu cứ kiểu phong bì, kiểu chắp vá thì mãi mãi không có nền bóng đá tử tế”.

Câu nói của bầu Đức bật ra như nhát búa giáng xuống bức tường im lặng khiến cánh PV lúi húi ghi chép vội vã vào sổ tay. Nó cũng là tiếng lòng của một ông bầu chịu chi hàng trăm tỉ đồng xây dựng Học viện HA Gia Lai Arsenal JMG, kiên trì đặt cược vào tương lai của lứa trẻ, thay vì chạy theo ánh hào quang tạm bợ.

Trong khi đó, bầu Thắng luôn giữ vẻ lịch lãm vốn có của một thành viên từng là đại biểu Quốc hội. Người đàn ông gắn bó suốt cả cuộc đời với Đồng Tâm Long An không nói to, cũng không dùng những từ ngữ gây sốc nhưng mỗi câu cất lên lại nặng tựa chì. “Bóng đá chuyên nghiệp không thể chỉ sống bằng túi tiền của vài ông bầu. Nếu cứ để các ông bầu tự nuôi giải, tự nuôi đội thì đến một ngày họ chán, bóng đá sẽ ra sao? Chúng ta cần một cơ chế minh bạch, công bằng để doanh nghiệp yên tâm đồng hành lâu dài”. Bầu Thắng cất giọng đĩnh đạc như một lời cảnh báo, sau những chiêm nghiệm của một người tận mắt chứng kiến bóng đá Long An đi từ đỉnh cao V-League đến vực sâu khó khăn.

Bầu Kiên, bầu Lê Tiến Anh thì đau đáu nhiều hơn đến cơ quan quản lý các giải đấu chuyên nghiệp quốc gia. Hai ông thẳng thắn chỉ ra hướng đi cho các nhà làm bóng đá Việt Nam về một cơ chế tổ chức mới, nơi CLB có tiếng nói thực sự. Người đứng đầu ban tổ chức giải không thể chỉ là cán bộ VFF, mà phải là đại diện do các CLB bầu chọn. Đó cũng chính là hạt mầm dẫn đến sự ra đời của VPF sau này, khi các đội bóng có cơ hội nắm quyền tự quyết nhiều hơn.

Từ đối thoại đến hành động…

Câu chuyện quản lý và tổ chức giải đấu được các ông bầu tranh luận sôi nổi. Vấn đề trọng tài và tiêu cực cũng trở thành tâm điểm. Bầu Đức không ngần ngại nhắc thẳng: “Nếu không cải thiện đãi ngộ, không siết chặt giám sát thì trọng tài mãi mãi là cái gai trong mắt khán giả. Đá bóng mà cứ thấp thỏm sợ sai sót, ai còn muốn đến sân nữa?”.

Bầu Thắng cũng gật gù, thêm vào: “Một trận đấu mà trọng tài xử ép thì công sức cả năm trời của cầu thủ, của doanh nghiệp đổ sông đổ biển. Phải có cách để bảo vệ sự công bằng, nếu không chúng tôi không thể tiếp tục nuôi đội bóng bằng mồ hôi nước mắt doanh nghiệp”.

Câu chuyện bản quyền truyền hình và nguồn thu tài chính cũng được đem ra tranh luận gay gắt. Nhiều ông bầu cho rằng phần lớn tiền vẫn chỉ quay vòng trong hệ thống truyền hình – quảng cáo – doanh nghiệp, còn CLB thì không có được nguồn thu bền vững. Một lần nữa, bầu Đức chua chát: “Chúng tôi bỏ tiền làm bóng đá, cuối cùng chỉ thấy tiền đi lòng vòng rồi lại quay về chỗ cũ. Vậy thì đến bao giờ mới gọi là chuyên nghiệp?”.

Còn bầu Lê Tiến Anh, với sự nhẹ nhàng quen thuộc, ông nói như nhắc nhở: “Chúng ta đừng đốt giai đoạn. Bóng đá không thể xây nhà từ nóc. Phải có nền móng vững chắc thì mới trường tồn”.

Từ những tâm tư lẫn những chia sẻ gai góc ở cuộc đối thoại của các ông bầu cùng lãnh đạo VFF, báo Pháp Luật TP.HCM đã ghi lại nhiều vấn đề nổi cộm và đem ra mổ xẻ chi tiết với nhiều chuyên gia bóng đá. Bên cạnh những lời phàn nàn, các ông bầu cũng gửi gắm ước vọng dài hạn. Bầu Đức nhấn mạnh đào tạo trẻ là con đường duy nhất để bóng đá Việt Nam đi xa.

Cũng từ sau diễn đàn này, báo đã khởi xướng ý tưởng về một giải thưởng tôn vinh tinh thần đẹp, khuyến khích cầu thủ chơi fair play. Cố nhà báo Minh Hùng sau đó hiện thực hóa ý tưởng ấy bằng Giải thưởng Fair Play – Bóng đá cao thượng, một sáng kiến duy trì trong suốt 10 năm đã tôn vinh nhiều tấm gương đẹp và tận tụy của làng bóng Việt Nam.

Đáng nhớ hơn, sự kiện “Đối thoại – Doanh nghiệp làm bóng đá và hướng đi cho bóng đá Việt Nam” hồi giữa tháng 9-2011 không chỉ gói gọn trong những cuộc tranh luận. Sau hội thảo, bóng đá Việt Nam chứng kiến một bước ngoặt khi VPF được thành lập không lâu sau đó, đưa CLB vào trung tâm của bộ máy điều hành giải.

Dẫu còn nhiều tranh cãi trong cách vận hành nhưng đây là một động thái đẹp cho thấy trọng lượng tiếng nói từ những ông bầu. Bên cạnh đó, Giải thưởng Fair Play do Pháp Luật TP.HCM chủ xướng, trở thành một cuộc chơi lớn có giá trị tinh thần hiếm hoi, góp phần làm dịu bớt những ồn ào tiêu cực trong đời sống bóng đá.

14 năm đã trôi qua, nhiều ông bầu đã rời bỏ sân cỏ, một số CLB giải thể nhưng dư âm của buổi đối thoại do báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức vẫn để lại nhiều giá trị lớn. Tiếng nói mạnh mẽ của nhiều doanh nhân đã tạo nên một bản hợp xướng đặc biệt, mở ra chặng đường mới cho bóng đá Việt Nam. Và quan trọng hơn, nó cho thấy vai trò của báo chí có thể trở thành chất xúc tác, kiến tạo diễn đàn, góp phần thúc đẩy nền bóng đá bước sang trang mới.

Giải thưởng Fair Play tôn vinh bóng đá đẹp

Năm 2012, báo Pháp Luật TP.HCM chủ xướng Giải thưởng Fair Play – Bóng đá cao thượng và được giới chuyên môn, người hâm mộ lẫn các cầu thủ hưởng ứng nhiệt liệt.

Giải thưởng Fair Play khép lại sau 10 năm tổ chức nhưng sứ mệnh lịch sử của một giải thưởng tôn vinh bóng đá đẹp luôn là tiền đề để bóng đá nước nhà xanh hơn, sạch hơn và đẹp hơn.

Giải thưởng Fair Play thành công ngoài dự đoán

Năm 2012, Giải thưởng Fair Play ra đời trong sự đón nhận của mọi giới và đã thành công ngoài dự đoán. Lần đầu tổ chức với nhiều khó khăn trong bước đi chập chững nhưng điều đáng mừng là khởi điểm của giải Fair Play do báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức đã được sự chung tay, góp sức bởi nhiều thành phần yêu bóng đá, sống với bóng đá và thở cùng bóng đá.

Các nhà chuyên môn, chuyên gia, nhà tài trợ, doanh nghiệp và giới truyền thông đã không quản ngại khó khăn, mỗi người đã góp phần tích cực cho giải này đi đến thành công với nhiều nỗ lực thật đáng trân trọng.

Giải Fair Play – Bóng đá cao thượng do báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức đã mang lại ý nghĩa đặc biệt cho đất nước và đi sâu vào lòng người. Từ cảm xúc Thường Châu ở vòng chung kết U-23 châu Á đến Asiad 2018 tại Indonesia rồi AFF Cup với đỉnh cao là ngôi vô địch Đông Nam Á rồi Asian Cup 2019 với thành tích vào top 8 đội mạnh nhất châu Á… Những sự kiện, thành tích của bóng đá nước nhà luôn đọng lại hình ảnh đẹp từ sự cao thượng của các cầu thủ, HLV…

Giải đấu nào, trận đấu nào, mỗi khi các cầu thủ Việt Nam ra sân là hàng triệu triệu con tim lại cùng chung một nhịp đập…

Những hình ảnh, những tấm gương dung dị nhưng hành động fair play luôn mang ý nghĩa lớn.

Còn nhớ giải lần đầu năm 2012 khi báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức tại khách sạn Rex, cầu thủ Tài Em dìu HLV Tam Lang lên sân khấu nhận danh hiệu Vinh danh Fair Play nhiều người bùi ngùi nhớ lại những hình ảnh xúc động ở Merdeka, người đội trưởng đội tuyển miền Nam Việt Nam năm 1966 Phạm Huỳnh Tam Lang giơ cao chiếc cúp. Hình ảnh không chỉ lưu lại nơi người hâm mộ Việt Nam mà ngay cả những cổ động viên Malaysia lớn tuổi cũng nhớ đến chàng cầu thủ Việt Nam tiêu biểu cho hình ảnh fair play trên sân cỏ.

Hai chữ fair play luôn lưu dấu

Giải thưởng Fair Play – Bóng đá cao thượng do báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức tuy chỉ là giai đoạn ngắn 10 năm, 10 mùa giải nhưng đã mang một sứ mệnh lớn mà đến nay việc tôn vinh bóng đá đẹp, tôn vinh hình ảnh đẹp vẫn còn được truyền đạt, nhắc nhớ các thế hệ cầu thủ vốn là điều không thể thiếu trong bóng đá đỉnh cao.

Từ những ngày đầu với quyết tâm góp phần cùng bóng đá Việt Nam xây dựng hình ảnh bóng đá đẹp, báo được sự hưởng ứng của rất nhiều ban ngành, của những người yêu bóng đá chung tay, giúp sức và đã gặt hái được những thành quả nhất định.

Không chỉ ở cấp đội tuyển, đội Olympic hay đội U-23, nhiều câu lạc bộ, nhiều HLV và cầu thủ đã ý thức được phải có bóng đá đẹp, có tinh thần fair play mới mang lại sự yêu mến và niềm tin của người hâm mộ lớn lao như những gì mà các đội tuyển của chúng ta đã thực hiện được. Nhiều CLB đã phát động về giải Fair Play cho đội bóng và cầu thủ mình xem đây là mục tiêu của đội góp phần làm đẹp bóng đá nước nhà.

Những giải thưởng Fair Play tôn vinh bóng đá đẹp không đơn thuần là những giải thưởng cho các cá nhân hay các tập thể, mà còn là dịp để các thành viên cùng ngồi lại với nhau và cùng chiêm ngưỡng lại những hình ảnh đẹp của bóng đá Việt Nam. Điều đấy cũng nhắc nhở mọi người có trách nhiệm tuyên truyền và nhân rộng qua nhiều sự kiện của bóng đá nước nhà.

Trên sân cỏ Việt Nam và cả quốc tế, những nơi có cầu thủ Việt Nam, có bóng đá Việt Nam tham dự giờ đây hai chữ fair play luôn lưu dấu và luôn nhắc nhở mọi người đấy là tiêu chí đầu tiên, tiêu chí xuất phát từ một giải thưởng được hình thành và nuôi dưỡng, nhân rộng từ Pháp Luật TP.HCM.

Minh Quang