Bầu trời TPHCM mù mịt: Nguy cơ mắc bệnh đường hô hấp, tim mạch

Ngày 17/12, TPHCM bị bao phủ bởi lớp mù dày, nắng yếu, tầm nhìn hạn chế. 

Theo hệ thống giám sát chất lượng không khí IQAir, mức ô nhiễm tại TPHCM trong sáng ngày 17/12 chạm cảnh báo đỏ. Đây là ngưỡng gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đặc biệt với các nhóm nhạy cảm như trẻ em, người cao tuổi và những người có bệnh lý nền về hô hấp. TPHCM nằm trong danh sách các thành phố lớn ô nhiễm nhất thế giới.

Bầu trời TPHCM “đục ngầu” ngày 17/12 (Ảnh: Nam Anh).

Mối nguy âm thầm gây bệnh hô hấp, tim mạch

Theo ThS.BSCKII Lê Nhật Vinh, chuyên khoa Tai Mũi Họng, Phụ trách Liên chuyên khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn (TPHCM), PM2.5 là loại bụi có kích thước siêu nhỏ, có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và đi thẳng vào máu.

Việc tiếp xúc thường xuyên với nồng độ bụi mịn cao có thể gây kích ứng niêm mạc đường hô hấp, làm suy giảm chức năng phổi và tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm.

Trong những ngày chất lượng không khí xuống thấp, số ca bệnh liên quan đến đường hô hấp có xu hướng gia tăng, đặc biệt tại các cơ sở y tế chuyên khoa Tai Mũi Họng và Hô hấp.

ThS.BSCKII Lê Nhật Vinh phân tích, ô nhiễm không khí là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các bệnh viêm đường hô hấp trên như viêm mũi, viêm xoang, viêm họng và viêm thanh quản. Người bệnh thường có biểu hiện nghẹt mũi, sổ mũi, đau họng, ho khan hoặc khàn tiếng kéo dài.

Ở mức độ nặng hơn, bụi mịn và các chất ô nhiễm có thể gây viêm phế quản cấp và mạn tính. Triệu chứng thường gặp là ho dai dẳng, ho có đờm, thở khò khè, tức ngực, ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt hằng ngày.

Đối với những người có tiền sử hen phế quản, không khí ô nhiễm được xem là yếu tố kích phát cơn hen điển hình. PM2.5 làm co thắt phế quản, gây khó thở từng cơn, thở rít và ho nhiều, đặc biệt vào ban đêm và sáng sớm.

Người dân đeo khẩu trang và mặc trang phục kín khi ra đường những ngày qua (Ảnh: Nam Anh).

Ngoài ra, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) – thường gặp ở người lớn tuổi – cũng có xu hướng tiến triển nặng hơn khi tiếp xúc lâu dài với môi trường ô nhiễm, khiến người bệnh nhanh chóng suy giảm chức năng hô hấp.

Bên cạnh đó, các nghiên cứu y khoa chỉ ra rằng bụi mịn PM2.5 không chỉ gây hại cho phổi mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Bụi mịn khi đi vào máu sẽ gây phản ứng viêm toàn thân, làm tổn thương mạch máu và tim.

WHO cũng xếp PM2.5 vào nhóm tác nhân có khả năng gây ung thư phổi, kể cả ở những người không hút thuốc nhưng sinh sống lâu dài trong môi trường không khí ô nhiễm.

Khuyến cáo từ bác sĩ

Đài Khí tượng Thủy văn Nam Bộ ngày 17/12 cảnh báo, thời điểm này, nhiễu động gió Đông trên cao tiếp tục ảnh hưởng đến thời tiết TPHCM. Khu vực có mây, ngày nắng nhưng đêm có khả năng xuất hiện mưa rào và dông vài nơi.

Mưa trái mùa kết hợp với bụi mịn có thể khiến các hạt ô nhiễm lơ lửng lâu hơn trong không khí, làm gia tăng nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Trước tình trạng ô nhiễm không khí, bác sĩ Vinh khuyến cáo mọi người nên hạn chế ra ngoài khi chỉ số AQI ở mức cao, đeo khẩu trang đạt chuẩn khi di chuyển, giữ không gian sống thông thoáng và theo dõi sát các dấu hiệu bất thường về hô hấp.

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn thăm khám cho bệnh nhân (Ảnh: BV).

Những người thuộc nhóm nguy cơ cao cần chủ động thăm khám y tế khi xuất hiện các triệu chứng như ho kéo dài, khó thở, tức ngực hoặc mệt mỏi bất thường.

Bên cạnh hạn chế tiếp xúc với không khí ô nhiễm, ThS.BSCKII Lê Nhật Vinh cũng khuyến khích người dân chủ động vệ sinh tai mũi họng hằng ngày để giảm nguy cơ viêm nhiễm.

Việc rửa mũi bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi tiếp xúc với môi trường nhiều khói bụi giúp loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn và các tác nhân gây kích ứng trên niêm mạc mũi, hạn chế được các bệnh lý đường hô hấp trên.