Big4 tăng lãi suất: Dấu hiệu ‘nóng’ tiền tệ cuối năm?

Khối ngân hàng quốc doanh nhập cuộc sau nhóm tư nhân

Trong bối cảnh áp lực thanh khoản gia tăng cuối năm 2025, nhóm 4 ngân hàng quốc doanh gồm BIDV, Vietcombank, Agribank và VietinBank đã đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất huy động ở hầu hết các kỳ hạn.

Trước đó, nhiều ngân hàng tư nhân đã tăng lãi suất, khiến câu hỏi được đặt ra là: liệu đây có phải tín hiệu thắt chặt tiền tệ, hay chỉ là động thái mang tính kỹ thuật trong giai đoạn thanh khoản có phần nhạy cảm cuối năm 2025?

Theo tính toán từ chứng khoán Vietcap, các ngân hàng tư nhân đã tăng lãi suất huy động khoảng 50-64 điểm cơ bản tùy kỳ hạn trong ba tháng vừa qua.

Các ngân hàng tư nhân quy mô nhỏ (như KLB, GPBank, PVComBank, BVB, SGB…) gần đây chào lãi suất huy động (bao gồm cả các chương trình khuyến mãi) cho một số nhóm khách hàng chọn lọc ở mức khoảng 7,5-8,1% cho kỳ hạn 6-12 tháng.

Còn khối ngân hàng có vốn nhà nước đã giữ lãi suất ổn định từ năm 2023 cho đến nay. Tuy nhiên, vừa qua đã điều chỉnh tăng lên tới khoảng 50 điểm cơ bản lãi suất huy động niêm yết.

Các nhà phân tích từ Vietcap cho rằng động thái này không bất ngờ xét tới việc các ngân hàng tư nhân đã tăng lãi suất trước đó và NHNN đã nâng lãi suất OMO thêm 50 điểm cơ bản.

Quan trọng hơn, với lần điều chỉnh này, lãi suất tiền gửi 12 tháng niêm yết của VCB, BID và CTG tăng từ 4,6-4,7% lên 5,2%, vẫn thấp hơn 30-40 điểm cơ bản so với đáy thời COVID 2020-2021 và thấp hơn khoảng 160 điểm cơ bản so với mức trước COVID.

Cổ phiếu ngân hàng hụt hơi sau đỉnh tháng 10-2025

Diễn biến lãi suất có dấu hiệu nóng lên trong giai đoạn khá “nhạy cảm”, khi nhóm cổ phiếu ngân hàng vẫn đang nằm trong pha điều chỉnh.

Sau cú nước rút mạnh mẽ từ tháng 8-2025 đến tháng 10-2025, nhiều cổ phiếu ngân hàng đã không còn duy trì được thành quả tăng giá tốt nhất.

Tính đến hết phiên giao dịch ngày 17-12, có khoảng 55,5% các mã ngân hàng giảm trên 20% so với đỉnh, trong đó bao gồm cả những cổ phiếu từng phá kỷ lục giá trong năm 2025 như VPB (-28%), TCB (-22%) hay STB (-23%).

Bức tranh cổ phiếu ngân hàng bớt tích cực không còn trọn vẹn như giai đoạn quý 3-2025.

Ông lớn VCB đang ghi nhận mức giảm 6,4%. Trong khi thành tích của nhiều mã bị “bào mòn” như VPB chỉ còn tăng trưởng 50% từ đầu năm 2025, CTG tăng 34% và STB tăng 28%…

Ở chiều ngược lại, nhóm cổ phiếu ngân hàng tư nhân quy mô nhỏ lại ghi nhận mức tăng vượt trội so với mặt bằng chung của ngành.

Các mã như KLB (+130%), ABB (+112%), SHB (+99,4%) hay VAB (+73%) tăng giá mạnh, dù trong số này không ít ngân hàng được giới phân tích cho rằng đang chịu áp lực thanh khoản.

Theo báo cáo của VIS Rating công bố ngày 18-11, áp lực thanh khoản thể hiện rõ nhất tại các ngân hàng nhỏ như ABB, BAB, KLB hay VBB, và có khả năng tiếp tục kéo dài trong bối cảnh các tổ chức này ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn vốn thị trường ngắn hạn, trong khi nhu cầu tín dụng vẫn ở mức cao.

NIM của các ngân hàng có thể hồi phục?

Về triển vọng lợi nhuận, Chứng khoán Vietcap cho rằng biên lãi ròng (NIM) của ngành ngân hàng có thể tiếp tục chịu áp lực trong ngắn hạn, đặc biệt trong quý 4-2025 và quý 1-2026, do chi phí vốn tăng. 

Tuy nhiên, NIM được kỳ vọng sẽ tạo đáy trong năm 2025 và có thể ổn định hoặc nhích tăng trong năm 2026, nhờ nhu cầu tín dụng duy trì tích cực, tín dụng bán lẻ cải thiện, giải ngân trung – dài hạn gia tăng và chất lượng tài sản được cải thiện.

Ở góc nhìn thị trường, ông Nguyễn Văn Trúc – Phó trưởng phòng phân tích Chứng khoán NSI, cho rằng nhóm ngân hàng đang chịu áp lực thanh khoản mang tính mùa vụ cận Tết, song nút thắt này nhiều khả năng sẽ sớm được tháo gỡ sau ngày 15-12, khi nhu cầu vốn trong hệ thống dần cân bằng. 

Theo ông Trúc, khi room tín dụng được “reset” và động lực tăng trưởng mới được giải phóng, nhóm ngân hàng vẫn có thể quay lại vai trò dẫn dắt trong năm 2026, dù thị trường cần thời gian để làm quen với mặt bằng lãi suất cao hơn.

Trong khi đó, ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc khối nghiên cứu và phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam, nhận định lãi suất “nóng” cuối năm 2025 đến từ nhiều yếu tố như đầu tư công chưa lan tỏa mạnh, tốc độ huy động chậm hơn cho vay và yếu tố mùa vụ.

Tuy nhiên, năm 2026 có thể chứng kiến sự cải thiện khi các ngân hàng đẩy mạnh huy động vốn quốc tế khi thị trường chứng khoán đã được nâng hạng và Fed tiếp tục chu kỳ hạ lãi suất.

“Cùng với đó là việc các ngân hàng tư nhân năng động hơn trong các lĩnh vực cho vay có rủi ro cũng hỗ trợ NIM hồi phục trong năm 2026”, ông Minh cho biết.