Chính các hãng xe Mỹ có thể “ngấm đòn” đau từ mức thuế mới của ông Trump

Chính sách thuế mới của Tổng thống Donald Trump đối với ô tô nhập khẩu có mục đích chính là bảo vệ các nhà sản xuất ô tô trong nước và bảo vệ việc làm tại Mỹ. Nhưng trong ngành ô tô, mọi việc không đơn giản như vậy; mức thuế 25% mới áp dụng với ô tô nhập khẩu từ ngày 2/4 có thể gây thiệt hại cho các công ty như nhau, chứ không chỉ riêng cho các công ty nước ngoài.

Lý do đơn giản là các thương hiệu ô tô Mỹ không sản xuất tất cả các mẫu xe ở Mỹ. Trên thực tế, năm ngoái, GM, Ford, và Stellantis (hay còn gọi là “Tam đại gia ô tô Mỹ”) đã bán gần 1,85 triệu xe nhập khẩu tại Mỹ, tương đương 13% doanh số toàn cầu.

Trong khi đó, ba nhà sản xuất ô tô lớn nhất của Nhật là Toyota, Honda, và Nissan, đã bán 1,53 triệu xe tại Mỹ. Sự chênh lệch có vẻ không lớn, nhưng con số này chỉ chiếm 9% doanh số toàn cầu của họ.

Với các thương hiệu Đức, xe nhập khẩu của VW, BMW, và Mercedes-Benz chiếm 7% tổng doanh số, theo một báo cáo của JATO Dynamics.

Điều đó có nghĩa là các nhà sản xuất ô tô của Mỹ thực ra phụ thuộc vào việc nhập khẩu xe từ nhà máy ở các nước như Canada và Mexico, hơn là các đối thủ nước ngoài. Thêm vào đó, báo cáo trên cũng cho thấy “Tam đại gia ô tô Mỹ” phụ thuộc nhiều vào thị trường nội địa hơn so với các thương hiệu châu Âu và Nhật Bản.

General Motors (GM) sẽ cảm nhận tác động rõ nhất từ chính sách thuế mới của ông Trump, vì trong năm 2024, họ xếp ngay sau Hyundai-Kia và Toyota về tổng nhập khẩu xe vào Mỹ. Các mẫu xe nhập khẩu chiếm tới 18% doanh số toàn cầu của họ, tỷ lệ cao nhất trong 5 nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới.

Tệ hơn nữa là trên thực tế, Bắc Mỹ, Nam Mỹ và Trung Quốc là các thị trường họ đạt doanh số cao nhất, trong khi gần như vắng bóng ở châu Âu và các nước khác. Trong bối cảnh người tiêu dùng Trung Quốc có xu hướng ngày càng chuộng xe nội hơn xe ngoại, Mỹ trở thành thị trường chính và chính sách thuế mới có thể gây thiệt hại cho GM.

Tuy nhiên, không phải các thương hiệu khác không bị ảnh hưởng. Ví dụ, trong năm 2024, 343.000 trong số 1,28 triệu xe Mazda bán được tại Mỹ là hàng nhập khẩu, tương đương 27%. Trong khi đó, tỷ lệ của Subaru là 71%.

Ông Felipe Munoz, chuyên gia phân tích toàn cầu của JATO Dynamics, chỉ ra rằng Mỹ là thị trường then chốt của 14 trong số 18 nhà sản xuất ô tô lớn không phải Trung Quốc. Với các thương hiệu như Volkswagen, thị trường Mỹ đóng góp một phần rất nhỏ trong tổng doanh thu, nhưng hãng vẫn phải duy trì sự hiện diện để đảm bảo vị thế là một thương hiệu toàn cầu.

“Cùng với Volkswagen, có thể Volvo, Hyundai-Kia, Mercedes, BMW, Stellantis, Toyota, Nissan, Subaru, và GM sẽ phải sớm tăng cường sản xuất tại Mỹ. Mỹ là thị trường mà họ không thể rời bỏ”, ông Munoz nói.

Như vậy, có thể ông Trump đang “điểm trúng huyệt”. Điều ông mong muốn là các hãng sản xuất xe tại Mỹ để bán tại Mỹ, và có lẽ nếu chính sách thuế mới được giữ nguyên, hầu hết các hãng xe sẽ buộc phải tuân theo, nếu không muốn doanh số sụt giảm vì giá xe quá cao so với xe sản xuất tại Mỹ.

Tuy nhiên, từ nay tới lúc đó, các hãng xe của Mỹ cũng sẽ “trầy da tróc vảy”.