Có tới 80% quyết định hành chính bị kiện ở Đắk Lắk không có người đối thoại

Ngày 25-12, lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Lắk cho biết đã có báo cáo gửi Bộ Tư pháp và giao các sở, ngành chức năng tham mưu, xử lý tình trạng nhiều bản án hành chính tồn đọng, “treo” nhiều năm chưa được thi hành dứt điểm.

Nhiều bản án hành chính chưa thể thi hành

Trong số các bản án hành chính chưa được thi hành, nhiều vụ liên quan đến thu hồi đất khu vực sân bay Buôn Ma Thuột kéo dài hơn 8 năm nay. Điển hình là tranh chấp diện tích 4,4ha dọc đường Đam San, do các hộ dân sử dụng ổn định từ trước năm 1990.

Theo hồ sơ, giai đoạn 1985 – 1989, lãnh đạo sân bay Buôn Ma Thuột giao đất cho người dân làm nhà ở. 

Đến năm 1996, toàn bộ khu đất được cấp giấy chứng nhận đứng tên sân bay; năm 2009 bàn giao cho Cảng vụ Hàng không miền Nam quản lý.

Từ đó, phát sinh quan điểm cho rằng việc giao đất trước đây là trái thẩm quyền, cần thu hồi để thực hiện dự án nhưng không bồi thường về đất, dẫn đến khiếu kiện.

Tại bản án hành chính số 23 ngày 15-8-2017, TAND tỉnh Đắk Lắk xác định việc giám đốc sân bay ký giao đất cho gia đình ông Nguyễn Hoàng Sang và nhiều hộ dân khác là hợp pháp; việc thu hồi đất mà không bồi thường là không có cơ sở pháp luật. Tòa án buộc các cơ quan liên quan lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân.

Tuy nhiên, đến nay bản án vẫn chưa được thi hành dứt điểm. Lãnh đạo TP Buôn Ma Thuột (cũ) cho biết chưa xác định được nguồn vốn bồi thường do dự án đường Đam San đã quyết toán.

Tương tự, vụ 6 giáo viên tại huyện Krông Pắk (cũ) bị chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, dù thắng kiện và được tòa buộc bồi thường hơn 2,1 tỉ đồng, nhưng nhiều năm vẫn chưa được chi trả. Hai trường liên đới trách nhiệm là Trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai và Trường THCS Ea Kly. Nguyên nhân được địa phương đưa ra là chưa bố trí được nguồn kinh phí thi hành án.

Theo Chi cục Thi hành án dân sự tỉnh Đắk Lắk, năm 2025 toàn tỉnh theo dõi 261 bản án, quyết định hành chính; mới thi hành xong 95 bản án, còn 166 bản án tiếp tục chuyển sang kỳ sau.

Nhiều vụ kiện hành chính địa phương không đối thoại, “quên” dự tòa

Không chỉ khó thi hành án, việc giải quyết các vụ kiện hành chính tại Đắk Lắk còn nhiều trở ngại. Theo bà Phạm Thị Phương Hoa – Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh – trong 3 năm qua, toàn tỉnh có 996 quyết định hành chính bị kiện nhưng đến 80% vụ việc bị đơn không thực hiện đối thoại theo quy định.

Cụ thể, có 796 vụ không tham gia đối thoại (80%) và 606 vụ không tham gia phiên tòa (61%). Riêng năm 2025, trong 339 quyết định, hành vi hành chính bị khiếu kiện, có 261 vụ không đối thoại và 256 vụ không dự tòa, cho thấy việc chấp hành pháp luật tố tụng hành chính của một số cơ quan, người có thẩm quyền còn chưa nghiêm.

Kết quả thi hành án hành chính hằng năm cũng ở mức thấp và có xu hướng giảm: năm 2023 đạt 44%, năm 2024 đạt 39% và năm 2025 chỉ đạt 36%, thấp hơn một số địa phương trong khu vực như Lâm Đồng (46%) và Gia Lai (50%).

Theo ông Tạ Anh Tuấn – Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, nguyên nhân chủ yếu do nhiều bản án liên quan đất đai, tài nguyên kéo dài, phức tạp, khó thi hành. Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng lãnh đạo một số địa phương né tránh trách nhiệm, phối hợp chưa chặt chẽ.

“Thời gian tới, tỉnh sẽ chỉ đạo quyết liệt nhằm tạo chuyển biến rõ rệt trong công tác thi hành án hành chính, bảo đảm kỷ cương pháp luật”, ông Tuấn nói.