Theo yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương và Ban chỉ đạo Chính phủ về chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy Nhà nước, trong 5 năm tới các bộ, ban, ngành và địa phương giảm tối thiểu 20% công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách Nhà nước.
Như vậy, sau khi tiến hành xong việc sáp nhập bộ máy, các bộ, ban, ngành và địa phương tiếp tục cơ cấu sắp xếp bên trong theo hướng giảm dần.
Sẽ có thêm khoảng 68.000 viên chức mất việc/năm
Với lộ trình như vậy, trong cuộc họp cho ý kiến về Luật Việc làm (sửa đổi) mới đây, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ cần bổ sung các quy định mang tính nguyên tắc vào dự luật để đảm bảo cân đối quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trong trường hợp có sự gia tăng số lượng lớn người hưởng chính sách BHTN do quá trình sắp xếp bộ máy.
Trước lo lắng này, Bộ Nội vụ (cơ quan chủ trì soạn thảo luật), cho biết hiện cả nước có khoảng hơn 1,7 triệu viên chức làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập, bao gồm cả các đơn vị tự chủ tài chính.
Khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy với lộ trình thực hiện là 5 năm, mỗi năm có tối đa 4%, tức khoảng 68.000 viên chức hưởng lương từ ngân sách có thể bị mất việc làm. Con số này chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng số người hưởng trợ cấp thất nghiệp (trên 1 triệu người/ năm).
Mặt khác, trong tổng số viên chức mất việc làm do sắp xếp tổ chức bộ máy nêu trên, phần lớn thuộc diện hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi. Do vậy, số viên chức nghỉ việc hưởng trợ cấp thất nghiệp và số tiền phát sinh hỗ trợ họ hằng năm không nhiều.
Về phía cơ quan quản lý quỹ, ông Đỗ Ngọc Thọ, Trưởng Ban Thực hiện chính sách BHXH, BHXH Việt Nam, thừa nhận việc sắp xếp bộ máy “có tác động” đến quỹ do người lao động giảm thời gian đóng và tăng thời gian hưởng lương hưu.
Tuy nhiên, ông Thọ cho biết Ngân sách Nhà nước đảm bảo đủ toàn bộ khoản kinh phí. Nhà nước sẽ rót tiền đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nghỉ hưu trước tuổi trong thời gian đủ từ 5 năm đến tuổi nghỉ hưu theo quy định.
Đối với người không phải cán bộ, công chức và không đủ điều kiện để nghỉ hưu sớm mà thôi việc do tinh gọn bộ máy, ông Thọ cho biết họ sẽ được hưởng trợ cấp thôi việc, trợ cấp tính theo số năm đóng BHXH. Song song đó là hưởng chế độ từ quỹ BHTN.
Với các chính sách như vậy, ông Thọ khẳng định người lao động nghỉ nhiều thì quỹ BHTN phải chi ra nhiều hơn.
Quỹ BHTN đang còn kết dư hơn 60.000 tỉ đồng. Do đó, với những viên chức, người lao động nghỉ việc khi tinh gọn bộ máy thì quỹ vẫn dư khả năng chi trả. (Ông Đỗ Ngọc Thọ)
Mở rộng đối tượng tham gia BHTN
Luật Việc làm (sửa đổi) đang đề xuất bổ sung đối tượng tham gia BHTN là người lao động có giao kết hợp đồng lao động với thời hạn từ 1 tháng trở lên (quy định hiện hành là 3 tháng), người làm việc không trọn thời gian và có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất.
Góp ý đề xuất này, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng việc mở rộng đối tượng tham gia BHTN là cần thiết. Đặc biệt, hiện nay Việt Nam đang và sẽ tiếp tục triển khai các mô hình kinh tế mới như kinh tế nền tảng công nghệ… làm xuất hiện nhóm lao động mới. Tuy nhiên, nhóm này chưa được tham gia BHTN.
Thêm vào đó, nhóm lao động nêu trên đa số là người trẻ, thu nhập tốt, nếu thu hút được họ tham gia sẽ bảo đảm chế độ cho họ và tăng diện bao phủ của BHTN.
Đồng thời, nhóm này cũng là nhóm đối diện với nguy cơ cao về mất việc làm do các biến động về kinh tế, xã hội, tổ chức lao động nên cũng rất cần được hưởng các chế độ, chính sách về việc làm.
Vì vậy, đại diện người lao động cho rằng ngoài đề xuất trên, luật nên hướng đến các nhóm làm công không có hợp đồng lao động, lao động di cư đến các đô thị, lao động làm việc trên nền tảng công nghệ…
Ngoài ra, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đề nghị mở rộng đối tượng tham gia BHTN có thể thiết kế dưới dạng chính sách BHTN tự nguyện. Theo đó, người tham gia BHTN tự nguyện cũng được hưởng các quyền lợi tương tự như BHTN bắt buộc, bao gồm trợ cấp thất nghiệp, hỗ trợ học nghề, tư vấn và giới thiệu việc làm. Việc xây dựng chính sách này là có thể thực hiện được trên cơ sở dữ liệu có sẵn hoặc thiết kế tương tự từ nguồn lao động tham gia BHTN.
“Thêm vào đó, mở rộng đối tượng tham gia BHTN cũng cần hướng tới cán bộ, công chức, không chỉ trong bối cảnh sắp xếp lại tổ chức bộ máy hiện nay mà còn tính đến các chính sách lâu dài khi bộ máy Nhà nước tiếp tục tinh gọn…” – cơ quan đại diện người lao động đề xuất.
Ủng hộ đề xuất của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, anh Trương Hà Anh (ngụ phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội), cho biết mình thuộc diện phải nghỉ việc khi sắp xếp bộ máy. Anh đang hưởng trợ cấp thất nghiệp từ quỹ BHTN với thời hạn 12 tháng.
“Sau 12 tháng tôi có ý định sẽ chạy Grab, nhưng hiện tài xế công nghệ không được đóng BHTN, điều này đồng nghĩa với việc không được hưởng trợ cấp thất nghiệp nếu nghỉ làm. Đây là một thiệt thòi cho tôi và nhiều người khác khi họ nghỉ nghỉ việc ở khu vực Nhà nước và tham gia lao động trong khu vực phi chính thức”- anh Hà Anh chia sẻ.
Chủ động tìm việc mới sau tinh gọn bộ máy
Sau 15 năm làm việc tại một cơ quan nhà nước, anh N (39 tuổi) cho biết khi cơ quan dừng hoạt động, anh bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về việc tìm kiếm công việc mới.
Những ngày đầu nghỉ việc, anh có cảm giác bối rối khi đột ngột thay đổi nhịp sống quen thuộc. Tránh để bản thân rơi vào trạng thái chênh vênh quá lâu, anh N quyết định xin việc tại 1 doanh nghiệp tư nhân.
“Đã đến lúc phải thay đổi. Tôi muốn thử sức với những điều mới mẻ, nhưng có chút lo lắng vì môi trường tư nhân rất khác so với nhà nước.
Ban đầu tôi chưa quen nhưng cũng dần bắt nhịp được, tôi nhận ra đây là cơ hội khám phá bản thân theo một cách khác để tiếp tục đam mê của mình” – anh N chia sẻ.
Còn anh H (48 tuổi), tâm sự đã có 27 năm gắn bó với truyền hình. Khi đơn vị tuyên bố dừng phát sóng, anh nhận ra đây là một bước ngoặt lớn trong cuộc đời mình.
Hiện anh H đang ở Mỹ để trau dồi thêm kiến thức về lĩnh vực sáng tạo và giải trí, bao gồm sản xuất phim, nghệ thuật thu âm, phim hoạt họa vi tính…
“Tôi dự định đầu tháng 5 sẽ về nước để sắp xếp lại mọi thứ và chuẩn bị cho hành trình mới. Tôi định hướng mở một công ty truyền thông dựa trên kinh nghiệm sẵn có. Đây cũng là cơ hội để tôi thay đổi, biến nguy thành cơ” – anh H bộc bạch.
Cũng theo anh H, gần 30 năm làm nghề anh đã nhận ra những hạn chế cũng như sự thay đổi của khán giả trong cách tiếp nhận thông tin. “Do vậy, tôi bình thản đón nhận thay đổi chứ không lo lắng như nhiều người. Xã hội thay đổi đồng nghĩa với ta phải luôn tìm cách làm mới chính mình để thích ứng và phát triển” – anh H tâm sự.
HẢI NHI
Lao động khu vực nhà nước mất việc sẽ tạo áp lực lên thị trường lao động
Trong báo cáo gửi Chính phủ mới đây, Bộ LĐ-TB&XH (nay là Bộ Nội vụ) thừa nhận lực lượng lao động dôi dư sau khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy sẽ ít nhiều tạo áp lực trong kết nối việc làm cho các đối tượng này.
Vì vậy, cơ quan nhà nước về việc làm cần chủ động nắm bắt tình hình lao động – việc làm trên địa bàn; tăng cường thông tin thị trường lao động và kết nối cung – cầu lao động thông qua việc tăng tần suất tổ chức các phiên giao dịch việc làm và tổ chức các phiên giao dịch việc làm kết nối trực tuyến giữa các địa phương.
Nguồn: https://plo.vn/cong-chuc-vien-chuc-mat-viec-co-tao-ap-luc-len-quy-bao-hiem-that-nghiep-post838777.html
