Cử tri TP.HCM đặt vấn đề: Vì sao có tiền mà không tiêu được?

Sáng 22-12, tổ đại biểu Quốc hội số 2 TP.HCM và tổ đại biểu số 14 HĐND TP.HCM đã có buổi tiếp xúc cử tri các phường Gia Định, Bình Thạnh, Bình Lợi Trung, Thạnh Mỹ Tây, Bình Quới, sau kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV và sau kỳ họp thứ 6, HĐND TP khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026.

Tại hội nghị, cử tri các phường đã nêu những vấn đề còn tồn tại, kéo dài làm ảnh hưởng đến đời sống người dân, như nhiều dự án treo, việc đền bù tái định cư ở khu vực Thanh Đa, rạch Xuyên Tâm… Cạnh đó là các vấn đề về giải ngân vốn đầu tư công, tình trạng lãng phí các trụ sở công hay nhóm tội lãng phí chưa được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự và đề nghị cơ quan chức năng nghiên cứu, tính toán để sớm đưa vào Luật…

Vì sao có tiền mà không tiêu được?

Cử tri Võ Quốc Dũng (cán bộ mặt trận khu phố 18, phường Bình Quới) bày tỏ phấn khởi khi hàng loạt công trình hạ tầng lớn đã được khánh thành, trong đó đáng chú ý là dự án sân bay Long Thành đã đón chuyến bay đầu tiên vào ngày 19-12 vừa qua. Theo cử tri Dũng, những thành quả này là minh chứng cho một Việt Nam đang tiến bộ và cường thịnh.

Dù vậy, ông Dũng cũng bày tỏ lo lắng khi tốc độ giải ngân vốn đầu tư công còn chậm. Trong giai đoạn 2015 đến năm 2020, tỉ lệ giải ngân có lúc chỉ đạt khoảng 50% mục tiêu đề ra. “Người dân đặt câu hỏi tại sao có tiền mà không tiêu được?” – ông nói và đề nghị giải thích rõ vì sao vấn đề này lại khó giải quyết suốt 10 năm qua.

Một vấn đề khác được cử tri Võ Quốc Dũng nêu ra là tình trạng lãng phí vẫn chưa được giải quyết triệt để. Ông cho rằng hiện nay công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã được các cấp các ngành làm rất tốt. Tuy nhiên, nhóm hành vi lãng phí vẫn chưa có quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự. Ông đề nghị Quốc hội và các cơ quan tư pháp nghiên cứu sớm đưa tội lãng phí vào quy định trong luật để có cơ sở xử lý nghiêm minh khi phát hiện vi phạm.

Cử tri Lê Thanh Loan (phường Bình Quới) đề cập đến việc bồi thường, tái định cư cho 1.200 hộ dân ở 8 lô số ở bán đảo Thanh Đa. Theo bà đây là vấn đề được nêu ra từ năm 2019, đến nay đã sau sáu năm chờ đợi nhưng phương án bồi thường vẫn còn nhiều bất cập, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. “Theo phương án được duyệt, căn hộ của người dân được áp giá bồi thường khoảng 2,7 tỉ đồng dựa trên đơn giá 52 triệu đồng/m²” – bà nói và cho rằng mức giá này chưa sát với thực tế.

Bà Loan cũng nói thêm: “Với 2,7 tỉ đồng, chúng tôi đi đâu để mua được nhà mà có điều kiện như khu vực Thanh Đa? Chúng tôi đã gửi đơn đến nhiều nơi nhưng tới nay vẫn chưa được phản hồi thỏa đáng”…

Dự án rạch Xuyên Tâm dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2027

Trao đổi với cử tri, Phó Chủ tịch UBND phường Bình Quới Mai Quang cho biết thực hiện dự án cải tạo, xây dựng lại 8 lô số tại cư xá Thanh Đa cũ được thực hiện từ năm 2017, chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Phát triển nhà Thanh Đa. Tuy nhiên, quá trình thực hiện đã gặp một số vướng mắc về cơ chế, pháp lý và thời gian gần đây TP đã quyết tâm thực hiện nhằm làm cơ sở cho việc triển khai các dự án còn lại trên địa bàn.

Trước lo ngại của cử tri về năng lực tài chính của chủ đầu tư, lãnh đạo phường Bình Quới khẳng định việc lựa chọn nhà đầu tư đã được các sở ngành như Sở Tài chính, Sở Xây dựng thẩm định năng lực và chứng minh tài chính rất kỹ lưỡng. Nội dung này cũng đã được nhà đầu tư trực tiếp trình bày cụ thể tại các hội nghị tiếp xúc với hộ dân trước đó.

Còn ông Vũ Ngọc Tuất, Bí thư Đảng ủy phường Bình Thạnh, cho hay với dự án rạch Xuyên Tâm, công tác bàn giao mặt bằng phải hoàn tất vào ngày 30-11-2025 để triển khai thực hiện theo chỉ đạo của Bí thư Thành ủy TP. Nhà đầu tư cũng đã tổ chức khởi công dự án này, đồng thời cam kết dự án sẽ hoàn thành vào cuối năm 2027 nếu công tác bàn giao mặt bằng đúng tiến độ.

“Hiện nay, tỉ lệ người dân đồng thuận và bàn giao mặt bằng tại các địa phương đạt khoảng 60-70%” – ông Tuất thông tin.

Liên quan đến dự án Bình Quới – Thanh Đa, đặc biệt là việc chỉnh trang các lô số tại cư xá Thanh Đa, ông Tuất cho hay do có nguy cơ sập nên khoảng 7-8 năm trước phải di dời khẩn cấp người dân ở đây sang tái định cư khu 1050 căn ở phường 12, quận Bình Thạnh cũ. Dù TP rất quyết tâm thực hiện và tái định cư cho các hộ bị di dời…, tuy nhiên do vấn đề pháp lý chưa thực sự rõ ràng nên dự án bị chậm, ảnh hưởng tới ổn định đời sống người dân.

Đại diện đại biểu HĐND TP.HCM tổ 14 cho hay sẽ ghi nhận ý kiến, kiến nghị của cử tri, báo cáo HĐND TP để có kiểm tra, giám sát cụ thể trong quá trình thực hiện.

Đặt phòng, chống lãng phí ngang hàng với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Chia sẻ với những băn khoăn của cử tri về tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công, đại biểu Đỗ Đức Hiển, Ủy viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, cho biết Quốc hội đã nhận diện và sửa Luật Đầu tư công để đồng bộ với các quy định khác, trong đó có Luật Ngân sách nhà nước. Đồng thời, tập trung vào phân cấp, phân quyền, giảm các thủ tục hành chính, giúp các địa phương chủ động hơn trong thực hiện, quyết định các chủ trương đầu tư dự án…

“Trong thời gian tới, với sự giám sát chặt chẽ của HĐND, Quốc hội và cử tri, việc giải ngân vốn đầu tư công sẽ có chuyển biến căn cơ, kết quả tốt hơn…, góp phần thúc đầy tăng trưởng kinh tế” – ông Hiển nói.

Về công tác phòng, chống lãng phí, đại biểu Hiển cho hay quan điểm của Đảng và Nhà nước hiện nay là đặt phòng chống lãng phí ngang hàng với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Về chế tài xử lý hành vi lãng phí, đại biểu Hiển cho biết Bộ luật Hình sự đã có quy định cụ thể tại Điều 179 về tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và Điều 219 về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí với khung hình phạt cao nhất lên đến 20 năm tù.

“Các cơ quan chức năng sẽ tiếp tục rà soát để bổ sung đầy đủ các chế tài hành chính, kỷ luật Đảng, kỷ luật cán bộ, công chức… cho đồng bộ hơn” – ông Đỗ Đức Hiển nói.

Liên quan đến Nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai, đại biểu đoàn TP.HCM cho biết đây là một trong những quyết sách được Quốc hội thảo luận và xem xét kỹ lưỡng nhất trong kỳ họp thứ 10.

Mục tiêu là để có những phản ứng chính sách kịp thời, xử lý ngay các vướng mắc thực tiễn đang kìm hãm sự phát triển. Sau đó trên cơ sở thực tiễn, Chính phủ và các cơ quan chức năng sẽ tổng kết, nghiên cứu để luật hóa các quy định này, đảm bảo tính thống nhất và ổn định lâu dài của hệ thống pháp luật…