Cục máu đông khiến cụ bà suýt mất hàng triệu tế bào não mỗi phút

Một bệnh nhân nữ 78 tuổi đã được ê-kíp can thiệp mạch của Bệnh viện Hữu Nghị cứu sống sau khi thực hiện hút huyết khối tái thông hoàn toàn động mạch não giữa bị tắc.

Cụ thể, khoảng 13h cùng ngày nhập viện, cụ bà đang đi vệ sinh thì bất ngờ té ngã. Người nhà nhận thấy bà yếu liệt nửa người trái, chậm chạp hơn thường ngày nên lập tức đưa đến bệnh viện.

Chỉ nửa giờ trước đó, bệnh nhân vẫn tỉnh táo và ăn uống bình thường. Khi nhập khoa Cấp cứu lúc 16h, tức khoảng 3 giờ kể từ khi khởi phát, bệnh nhân được đánh giá tỉnh nhưng chậm, liệt nửa người trái, thang điểm NIHSS ở mức 15 điểm.

Theo BS Nguyễn Đặng Khiêm – Trưởng khoa Cấp cứu, đây là biểu hiện của một ca đột quỵ nặng. Hình ảnh CT-scan não – mạch não chưa cho thấy ổ nhồi máu mới nhưng ghi nhận tình trạng hẹp, tắc mạn tính động mạch não giữa phải.

Nhận định đây là thời điểm quan trọng để can thiệp, các bác sĩ nhanh chóng đưa bệnh nhân vào phòng can thiệp mạch để chụp đánh giá chi tiết.

Kết quả cho thấy huyết khối đã gây tắc hoàn toàn động mạch não giữa phải đoạn M1.

Ê-kíp quyết định thực hiện thủ thuật hút huyết khối cơ học. Toàn bộ quá trình diễn ra thuận lợi, mạch được tái thông hoàn toàn và dòng chảy sau vị trí tắc được khôi phục, tạo điều kiện tối ưu cho mô não còn sống có cơ hội hồi phục.

Các bác sĩ cho biết nguyên nhân sâu xa dẫn đến đột quỵ trong trường hợp này bắt nguồn từ tiền sử rung nhĩ của bệnh nhân.

Ảnh chụp não của bệnh nhân (Ảnh: Bệnh viện cung cấp).

Ở người cao tuổi, rung nhĩ khiến nhịp tim không đều, gây ứ đọng dòng máu trong buồng tim và tạo điều kiện hình thành cục máu đông. Khi cục máu đông theo dòng tuần hoàn lên não, nó có thể làm tắc đột ngột các nhánh động mạch quan trọng, gây ra đột quỵ thiếu máu não cấp.

Người bệnh thường biểu hiện méo miệng, nói khó, yếu liệt nửa người hoặc rối loạn ý thức. Đây đều là những dấu hiệu cần được xử trí càng nhanh càng tốt.

Theo BS Khiêm, khung thời gian khoảng 4,5 đến 6 giờ sau khởi phát được xem là “giờ vàng” trong điều trị đột quỵ.

Trong giai đoạn này, bệnh nhân có thể được dùng thuốc tiêu sợi huyết để làm tan cục máu đông hoặc được lấy huyết khối cơ học như trường hợp của cụ bà.

Mỗi phút trôi qua, hàng triệu tế bào não có thể bị tổn thương, vì vậy tốc độ đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế quyết định trực tiếp đến khả năng hồi phục và mức độ tàn phế về sau.

Nhờ được phát hiện sớm và xử trí kịp thời, cụ bà 78 tuổi đã vượt qua giai đoạn nguy hiểm. Quá trình theo dõi sau can thiệp cho thấy dòng máu lên não ổn định, khả năng hồi phục vận động và ngôn ngữ của bệnh nhân được đánh giá tích cực.

Từ trường hợp này, các bác sĩ đưa ra cảnh báo quan trọng dành cho cộng đồng.

Những người có bệnh lý tim mạch mạn tính như rung nhĩ, tăng huyết áp, tiểu đường hoặc rối loạn mỡ máu là nhóm có nguy cơ rất cao gặp đột quỵ.

Người bệnh cần khám tim mạch định kỳ, tuân thủ điều trị, đặc biệt là dùng thuốc chống đông máu theo hướng dẫn. Việc bỏ thuốc hoặc tự ý điều chỉnh liều có thể làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối.