Tay và chân lạnh là tình trạng phổ biến ở nhiều người, đặc biệt trong thời tiết lạnh hoặc khi ngồi lâu. Theo các chuyên gia, phần lớn trường hợp không nguy hiểm và chỉ phản ánh cách cơ thể tự điều chỉnh để giữ ấm.
Tuy nhiên, đôi khi cảm giác lạnh bất thường ở đầu chi có thể liên quan đến một số bệnh lý tiềm ẩn cần được chú ý.
Vào mùa đông, nhiều người có xu hướng đốt lửa để giữ ấm bàn tay (Ảnh: Ngọc Huyền).
Khi nhiệt độ giảm, các ngón tay và ngón chân là nơi cảm nhận lạnh đầu tiên vì nằm xa vùng trung tâm cơ thể.
Giáo sư Stephen Cheung, Đại học Brock (Canada) cho biết, bàn tay và bàn chân không có các cơ lớn hay lớp mỡ dày để giữ ấm. Chúng được duy trì nhiệt độ nhờ hệ thống mạch máu nhỏ từ tim. Khi gặp lạnh, cơ thể lập tức co lại các mạch này để giảm thất thoát nhiệt và đưa nhiều máu hơn về các cơ quan quan trọng như tim, phổi và gan.
“Não bộ luôn ưu tiên bảo vệ các cơ quan sống còn. Tay và chân lúc này bị xếp sau,” ông nói.
Bên cạnh đó, một số nhóm có xu hướng lạnh tay chân hơn những người khác. Phụ nữ thường nhạy cảm với lạnh hơn nam giới vì mạch máu co nhanh hơn khi nhiệt độ giảm.
Trẻ em và người thiếu cân cũng dễ bị lạnh do có ít lớp mỡ và khối cơ để sinh và giữ nhiệt. Người cao tuổi với hệ mạch máu và thần kinh suy yếu theo thời gian nên khả năng điều hòa nhiệt kém đi.
Dù tay chân lạnh là hiện tượng phổ biến, đây đôi khi là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe.
Một trong những tình trạng thường gặp là hội chứng Raynaud. Đối với người bệnh này, khi tiếp xúc với lạnh hoặc căng thẳng, các động mạch nhỏ ở tay và chân co thắt đột ngột, khiến ngón tay, chân đổi màu sang trắng, xanh hoặc tím tùy màu da.
Hầu hết trường hợp mắc hội chứng Raynaud không nguy hiểm, nhưng đôi khi đây lại là biểu hiện ban đầu của các bệnh tự miễn như lupus hoặc xơ cứng bì.
Ngoài ra, cảm giác lạnh liên tục ở đầu chi có thể liên quan đến bệnh động mạch ngoại biên, cục máu đông, tổn thương thần kinh, suy giáp, thiếu máu hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc.
Các chuyên gia khuyến cáo người bệnh nên đi khám nếu tình trạng lạnh xuất hiện đột ngột, nặng dần, gây đau hoặc đi kèm tổn thương da như loét, nứt, vảy cứng.
Để cải thiện tình trạng tay chân lạnh, các chuyên gia nhấn mạnh việc giữ ấm toàn thân quan trọng hơn việc chỉ làm ấm bàn tay hoặc bàn chân. Khi cơ thể đủ ấm, hệ thần kinh sẽ ngừng co mạch và cho phép máu lưu thông đều đến đầu chi.
Trước khi ra ngoài trong thời tiết lạnh, mọi người nên mặc nhiều lớp áo, chọn áo có khả năng chắn gió và đội mũ để giữ nhiệt cho vùng đầu. Trang phục cũng cần thấm hút mồ hôi tốt để tránh việc mồ hôi làm mất tác dụng giữ nhiệt của áo quần.
Tăng vận động cũng là cách hiệu quả giúp làm ấm tay chân. Khi tập thể dục, cơ thể giải phóng lượng lớn nhiệt năng và đẩy máu từ vùng lõi ra tứ chi. Ngay cả đi bộ nhanh, bước tại chỗ hoặc hoạt động nhẹ cũng mang lại hiệu quả rõ rệt.
Một số người có thói quen ngâm tay, chân vào nước nóng đột ngột. Điều này có thể gây tổn thương mạch máu và tăng cảm giác đau buốt ở tay, chân.
Các bác sĩ cũng khuyến cáo, lạnh tay chân là triệu chứng thường gặp nhưng nếu xuất hiện bất thường hoặc kéo dài, bạn nên đi khám để phát hiện sớm các bệnh lý mạch máu hay nội tiết có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.
Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/dau-hieu-lanh-tay-chan-cho-thay-suc-khoe-dang-gap-van-de-20251209163318043.htm
