Đề xuất tăng 38.250 tỷ đồng vốn cho Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc

Chiều 17/2, thừa ủy quyền Thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình bổ sung 38.251 tỷ đồng vốn điều lệ cho công ty mẹ – VEC giai đoạn 2024-2026.

Khoản vốn được đề nghị bổ sung đến từ hai khoản, gồm 1.562 tỷ đồng từ Quỹ đầu tư phát triển tại doanh nghiệp được ghi trong dự án đầu tư hình thành tài sản phục vụ sản xuất kinh doanh. Còn lại, gần 36.690 tỷ đồng từ nguồn ngân sách đã giải ngân đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc mà VEC làm chủ đầu tư.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết việc tăng vốn điều lệ từ nguồn đầu tư công đã giải ngân đảm bảo nguyên tắc bảo toàn vốn. Theo đó, số tiền ngân sách đã chi ra được giao thành vốn điều lệ doanh nghiệp và VEC có trách nhiệm bảo toàn phần vốn được cấp.

“Việc này cũng không làm phát sinh khoản chi ngân sách và nợ công, nên không tác động trực tiếp tới ngân sách Nhà nước”, Bộ trưởng Thắng nêu.

Hiện vốn điều lệ của VEC là hơn 1.115 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc mà doanh nghiệp này đảm nhận rất lớn. Họ gặp khó khăn khi không đảm bảo tỷ lệ hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu. Theo tính toán của Chính phủ, doanh nghiệp này cần 30.500 tỷ đồng tới 2030 để đầu tư mở rộng các tuyến đường cao tốc.

“Việc tăng thêm vốn điều lệ giúp VEC đủ điều kiện huy động vốn từ các tổ chức tín dụng, thực hiện các dự án hạ tầng, đường bộ cao tốc lớn trong giai đoạn tới”, ông Thắng nói thêm.

Tuy nhiên, Luật Đầu tư công và pháp luật hiện hành không quy định dùng vốn đầu tư dự án chuyển thành nguồn lực ngân sách để cấp bổ sung vốn điều lệ cho doanh nghiệp Nhà nước.

Chưa kể, mức vốn dự kiến bổ sung cho VEC là 38.251 tỷ đồng, nên việc quyết định chủ trương thuộc thẩm quyền của Quốc hội, sau đó Thủ tướng sẽ quyết định đầu tư bổ sung cho doanh nghiệp này.

Ông Lê Quang Mạnh, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết khi thẩm tra, đa số ý kiến Ủy ban Tài chính ngân sách nhất trí cần tăng vốn điều lệ cho VEC.

Với đề xuất của Chính phủ, ông Mạnh cho hay cấp có thẩm quyền đã đồng ý chủ trương cho phép dùng gần 36.690 tỷ đồng nguồn vốn công đã giao cho Bộ Giao thông vận tải đầu tư dự án để chuyển thành tiền ngân sách bổ sung cho VEC.

Cụ thể, số này gồm 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách; 24.127 tỷ vốn ODA các dự án làm theo hình thức vay về cho vay lại và 2.500 tỷ đồng cấp phát dự án Nội Bài – Lào Cai và Cầu Giẽ – Ninh Bình.

Tuy vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan xác định chính xác và chịu trách nhiệm về số liệu khi thực hiện chủ trương này. Kiểm toán Nhà nước kiểm toán việc tăng vốn, cũng như quản lý, sử dụng vốn của công ty mẹ – VEC. Việc này nhằm đảm bảo sử dụng vốn hiệu quả, không thất thoát vốn và tài sản Nhà nước.

Dự kiến, Quốc hội biểu quyết thông qua việc tăng vốn điều lệ cho VEC vào ngày 19/2.

Anh Minh