Cần tăng đầu tư công để xây trường học thích ứng thiên tai
Thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026-2035, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề xuất phải tăng vốn đầu tư công cho dự án đảm bảo cơ sở vật chất trường mầm non và phổ thông.
Ông Ngân cho rằng kinh phí 80.000 tỷ đồng dự kiến hiện nay là khiêm tốn, đặc biệt là trong tình hình biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt tác động trực diện đến các trường học.
Ông Ngân dẫn chứng tình trạng lũ chồng lũ, bão chồng bão làm thiệt hại cơ sở vật chất hàng ngàn trường học trên cả nước. Do đó, việc đầu tư xây dựng cơ sở giáo dục, trường học an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu là hết sức quan trọng.
“Tôi đề nghị cần có giải pháp dài hạn trước sự biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt như hiện nay. Việc xây dựng mới trường tại các địa phương thường bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt nên vừa vừa là cơ sở giảng dạy vừa là nơi để trú ẩn khi lũ tăng nhanh để bảo vệ sức khỏe và tính mạng nhân dân”, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề xuất.
Học sinh tiểu học tại TPHCM (Ảnh: Bảo Quyên).
Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân đề nghị, trong mục tiêu đến năm 2030, cần bổ sung xây dựng, phát triển mạng lưới trường công lập, tư thục, phấn đấu cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập 2 buổi/ngày của học sinh.
Bà Xuân khẳng định, thực tế nhu cầu người dân với việc mong muốn học tập 2 buổi/ngày trong môi trường đầy đủ cơ sở vật chất, phương tiện hiện đại, an toàn là rất lớn. Do đó, mục tiêu cần chuẩn hóa, hiện đại hóa cơ sở vật chất không chỉ ở trường công lập mà cần có giải pháp đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục ở bậc phổ thông trong giai đoạn 2026-2030.
Cũng theo bà Xuân, cần có kế hoạch phân bổ đảm bảo kinh phí, nguồn lực ngay trong năm 2026 và hằng năm để địa phương, bao gồm cấp xã quyết định đầu tư, tổ chức thực hiện chương trình theo thẩm quyền mà không cần phải trải qua nhiều thủ tục hành chính mất thời gian.
Con em công nhân cũng cần trường học như học sinh miền núi
Ở góc độ bình đẳng trong giáo dục, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân quan tâm tới người thụ hưởng là nhóm yếu thế.
Theo bà, bất bình đẳng cơ hội giáo dục hiện nay không chỉ ở miền núi mà ngay ở trong lòng đô thị. “Nhiều năm qua khi nói đến khó khăn giáo dục, chúng ta thường nhắc đến vùng sâu, vùng xa, hải đảo mà chưa quan tâm đầy đủ tới một nhóm đối tượng khác khó khăn không kém là con em công nhân trong các khu công nghiệp, chế xuất”, đại biểu Trân nói.
Đa phần học sinh là con em công nhân sống trong phòng trọ 10-12m2. Cha mẹ làm việc tăng ca liên tục, mức thu nhập bấp bênh, không đủ thời gian chăm sóc, hỗ trợ con học hành. Có nơi hơn 70% trẻ em ở khu công nghiệp không được học các môn năng khiếu, ngoại ngữ hay các hoạt động ngoài giờ vì điều kiện kinh tế gia đình không cho phép.
Từ thực trạng này, bà Trân đề nghị chương trình mục tiêu quốc gia phải xác định rõ con em công nhân lao động là một nhóm đối tượng cần ưu tiên hỗ trợ chứ không nằm trong nhóm đối tượng chung chung.
Trong đó, cần hỗ trợ xây dựng trường công lập gần khu công nghiệp kèm theo mô hình trường bán trú và bán trú linh hoạt cho con em công nhân.
“Chúng ta không thể để một bộ phận lớn con em lực lượng lao động nòng cốt của nền kinh tế phải chịu thiệt thòi về cơ hội giáo dục. Công bằng giáo dục không chỉ là chuyện vùng núi, miền xuôi mà còn công bằng ngay trong lòng các đô thị công nghiệp”, bà Trân nhấn mạnh.
Chương trình Mục tiêu quốc gia về giáo dục dự kiến chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 2026-2030, có tổng kinh phí thực hiện là 174.673 tỷ đồng. Giai đoạn tiếp theo 2031-2035 có khoảng 405.460 tỷ đồng.
Nguồn vốn được phân bổ cho đầu tư công (xây dựng, nâng cấp hạ tầng, mua sắm thiết bị) chiếm tỷ trọng lần lượt là 83,91% và 90,27% tổng vốn trong 2 giai đoạn.
Trong khi đó, kinh phí chi thường xuyên (đầu tư cho con người) chỉ chiếm lần lượt 10,9% và 5,5%.
Giáo dục mầm non và phổ thông được đầu tư 202.000 tỷ đồng, chiếm 34,82% tổng vốn 10 năm. Nguồn vốn này được sử dụng để bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông.
Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/de-xuat-truong-vung-lu-phai-kiem-them-chuc-nang-tru-an-khi-lu-ve-20251204120512878.htm
