Doanh nghiệp dự án cao tốc Gia Nghĩa

Ngày 10.12, Công ty TNHH cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành (gọi tắt là doanh nghiệp dự án) vừa có văn bản gửi đến UBND tỉnh Đồng Nai đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư từ BOT sang BT.

Theo doanh nghiệp này, dự án thành phần 1 đầu tư xây dựng cao tốc đoạn Gia Nghĩa (Lâm Đồng) – Chơn Thành (Đồng Nai) được ký kết giữa UBND tỉnh Bình Phước (nay là tỉnh Đồng Nai) với liên danh Vingroup – Techtra (liên danh nhà đầu tư) từ ngày 29.6.2025, theo hợp đồng BOT.

Liên danh Vingroup – Techtra được chọn là nhà đầu tư thực hiện dự án, Công ty TNHH cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành là doanh nghiệp làm dự án. Dự án thành phần 1 cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành chính thức khởi công ngày 19.8, với tổng mức đầu tư gần 20.000 tỉ đồng.

Nhiều khó khăn, lo lắng lưu lượng xe giảm

Đến nay, các đơn vị tư vấn đã khẩn trương triển khai và bàn giao hồ sơ thiết kế kỹ thuật đợt 1 với chiều dài 40,6 km tuyến chính và 10 cầu trên tuyến (đạt khoảng 30% tiến độ thiết kế kỹ thuật toàn tuyến), hiện bổ sung hoàn thiện hồ sơ để trình Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai thẩm định.

Công tác thi công cũng đang được Công ty Lizen triển khai tại Km 117 (xã Nha Bích, tỉnh Đồng Nai). Giá trị chi phí mà doanh nghiệp dự án đã thực hiện đến nay là hơn 400 tỉ đồng.

Theo doanh nghiệp dự án và liên danh nhà đầu tư, cả hai cũng đang đối mặt với những khó khăn phát sinh từ các yếu tố khách quan, phát sinh sau ngày 1.7.2025 khi sáp nhập địa giới hành chính giữa các tỉnh, cùng với sự điều chỉnh quy hoạch giao thông tại Đồng Nai, Lâm Đồng, làm ảnh hưởng đáng kể đến phương án tài chính và khả năng huy động vốn cho dự án.

Theo văn bản của doanh nghiệp dự án, trước đó, ngày 8.10, Ngân hàng Techcombank (ngân hàng được đề nghị để thu xếp vốn cho dự án thành phần 1) đã có văn bản yêu cầu làm rõ một số nội dung liên quan đến dự án.

Trong đó, có những khó khăn về khả năng thu hồi vốn vay của dự án thành phần 1 căn cứ trên các yếu tố thay đổi hoàn cảnh cơ bản mà phía ngân hàng đang không thẩm định được, bao gồm: hướng tuyến, nút giao và phương án khai thác sau khi sáp nhập tỉnh; quy hoạch giao thông mới gây quan ngại về lưu lượng, doanh thu và nguồn trả nợ của dự án thành phần 1.

Quy hoạch giao thông mới theo trục Đông – Tây (hướng biển) sau sáp nhập tỉnh, đặc biệt là sự xuất hiện của dự án đường bộ cao tốc Gia Nghĩa – Bảo Lộc – Phan Thiết, dự kiến sẽ tác động đáng kể đến nhu cầu sử dụng đường cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành, tiềm ẩn nguy cơ làm giảm lưu lượng xe, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả kinh tế và trực tiếp lên nguồn trả nợ của dự án thành phần 1.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp dự án cũng cho rằng đang gặp khó khăn trong công tác mặt bằng và nguồn vật liệu xây dựng dự án như đã báo cáo đến các cơ quan quản lý trong suốt thời gian qua.

Nếu so sánh với tiến độ giải phóng mặt bằng tại Hợp đồng BOT (dự kiến trong tháng 9.2025 phải bàn giao được 30 % diện tích mặt bằng sạch cho dự án), thì dự án đã bị chậm tiến độ từ 2 – 3 tháng so với kế hoạch.

Thực tế, chỉ có đoạn qua địa phận tỉnh Đồng Nai là đã bàn giao mặt bằng đợt 1 (đoạn Km 117) để phục vụ công tác khởi công dự án trong suốt thời gian qua. Riêng mặt bằng dự án các đoạn tuyến qua tỉnh Lâm Đồng hiện còn là khu vực chồng lấn giữa dự án cao tốc với mỏ bô xít Nhân Cơ chưa được xử lý.

Đề xuất chuyển đổi từ BOT sang BT

Doanh nghiệp dự án đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai xem xét đề xuất chuyển đổi hình thức đầu tư từ xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT) sang hình thức xây dựng – chuyển giao (BT) thanh toán bằng quỹ đất tại tỉnh Đồng Nai cho toàn tuyến cao tốc Gia Nghĩa – Chơn Thành.

Cả 2 cho rằng việc chuyển đổi phương thức đầu tư là cơ hội để hai đơn vị có thể tiếp tục dự án một cách khả thi, đem lại lợi ích cho tất cả các bên.

Doanh nghiệp dự án và liên danh nhà đầu tư kiến nghị UBND tỉnh xem xét khách quan và đánh giá toàn diện tính không khả thi của dự án thành phần 1 theo phương thức BOT trong bối cảnh thay đổi địa giới hành chính hiện nay; đánh giá lại hiệu quả kinh tế phương thức BOT dự án thành phần 1 đối với doanh nghiệp dự án, cơ quan có thẩm quyền và địa phương nơi dự án đi qua.

Với đề xuất chuyển đổi, cả hai cũng cam kết chịu trách nhiệm trước cơ quan có thẩm quyền về tiến độ, chất lượng công trình và các nghĩa vụ tài chính; tối ưu hóa hiệu quả đầu tư và lợi ích xã hội; sử dụng quỹ đất khả thi và huy động vốn hợp pháp từ các đối tác chiến lược khi cần thiết nhằm đảm bảo tiến độ và chất lượng thi công.