Đồng ý trình Quốc hội xem xét tăng vốn điều lệ cho VEC

(PLO)- Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét tăng vốn điều lệ cho VEC tại kỳ họp bất thường lần thứ 9.

Chiều 10-2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp, cho ý kiến về đề xuất của Chính phủ đối với việc tăng vốn điều lệ Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC). Đây là quy trình bắt buộc trước khi trình Quốc hội xem xét quyết định.

Tăng vốn điều lệ cho VEC là cần thiết

Thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, cho biết hiện VEC làm chủ đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc, chiều dài 550 km gồm cao tốc Nội Bài – Lào Cai, Cầu Giẽ – Ninh Bình, Đà Nẵng – Quảng Ngãi, TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây và Bến Lức – Long Thành.

Tổng mức đầu tư cả 5 tuyến này lên đến 108.865 tỉ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước chiếm 44.4%, còn lại là VEC huy động.

Trong tổng số 5 tuyến cao tốc có 4 tuyến đi vào hoạt động, chỉ riêng cao tốc Bến Lức – Long Thành chưa đưa vào sử dụng.

Về mặt kinh doanh, VEC được đánh giá là “doanh nghiệp Nhà nước hoạt động hiệu quả”. Trong ba năm từ 2021 đến 2023, tổng doanh thu của VEC khoảng trên 20.556 tỉ đồng, lợi nhuận trước thuế hơn 3.469 tỉ đồng, nộp ngân sách Nhà nước hơn 2.015 tỉ đồng; không phát sinh các khoản nợ quá hạn.

Ngoài ra, doanh nghiệp này được nhận định là quản trị hiệu quả dòng tiền tích lũy, chủ động cân đối hơn 7.547 tỉ đồng thay thế nguồn vốn đầu tư công thực hiện các hạng mục còn lại của dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Bến Lức – Long Thành.

Theo kế hoạch đầu tư được các cấp thẩm quyền phê duyệt, VEC cần gần 40.000 tỉ đồng để đầu tư cao tốc.

Trong đó, trước mắt phải tự cân đối từ nguồn vốn chủ sở hữu thay thế nguồn vốn đầu tư công thực hiện dự án đường bộ cao tốc Bến Lức – Long Thành với số tiền hơn 7.547 tỉ đồng; đầu tư mở rộng đoạn TP.HCM – Long Thành tổng mức đầu tư khoảng 15.000 tỉ đồng; mở rộng đoạn Yên Bái – Lào Cai thuộc cao tốc Nội Bài – Lào Cai với vốn khoảng 7.000 tỉ đồng.

Như vậy, có thể thấy VEC cần một nguồn vốn rất lớn để đầu tư, tạo động lực phát triển nhanh cho các ngành, lĩnh vực khác và nền kinh tế.

Tuy nhiên, ông Thắng cho biết vốn điều lệ VEC rất thấp, chỉ 1.115 tỉ đồng. Điều này khiến doanh nghiệp rất khó huy động ngân hàng cũng như khó phát hành trái phiếu công trình để đầu tư dự án đường bộ cao tốc có tổng mức đầu tư lớn.

Với thực tiễn như nêu trên, Chính phủ kiến nghị Quốc hội tăng vốn điều lệ của VEC lên 38.251 tỉ đồng. Trong đó, 1.562 tỉ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp, 36.689 tỉ đồng từ nguồn ngân sách Nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng năm dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư.

Kiểm toán việc tăng vốn của VEC

Trình bày báo cáo thẩm tra sau đó, ông Lê Quang Mạnh, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách, cho biết việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương bổ sung vốn điều lệ cho VEC là đúng thẩm quyền.

Về mức vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, đa số ý kiến Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc sử dụng số tiền 1.562 tỉ đồng từ Quỹ đầu tư phát triển tại doanh nghiệp để tăng vốn điều lệ cho VEC.

Về nguồn vốn 36.689 tỉ đồng, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, đồng ý chủ trương trước khi báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

Về nguồn vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách đề nghị làm rõ việc tăng vốn điều lệ cho VEC là tăng bằng nguồn tiền hay tài sản đối với năm dự án đã đầu tư. Trong đó tách bạch quyền, trách nhiệm quản lý, sử dụng tài sản của doanh nghiệp, việc hạch toán, kế toán khi chuyển thành vốn điều lệ của doanh nghiệp, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho VEC từ nguồn vốn này.

Trên cơ sở các nội dung nêu trên, Thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách kiến nghị giao Chính phủ báo cáo cơ quan có thẩm quyền phương án tăng vốn điều lệ của VEC lên 38.251 tỉ đồng, trong đó có việc sử dụng số tiền 36.689 tỉ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc.

Sau khi được Quốc hội đồng ý về chủ trương, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan bảo đảm việc quản lý, sử dụng vốn có hiệu quả, không gây thất thoát vốn và tài sản nhà nước; xử lý các vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng, hạch toán, kế toán, phương án bảo toàn và phát triển vốn.

Thêm vào đó, cơ quan thẩm tra kiến nghị Uỷ ban Thường Vụ Quốc hội giao Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán việc tăng vốn điều lệ cho VEC.

Sau khi thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét tăng vốn điều lệ cho VEC tại kỳ họp bất thường lần thứ 9, dự kiến khai mạc vào ngày 12-2.