Tiết học kỹ năng sống của học sinh Trường tiểu học Đống Đa (phường Tân Hòa, TP.HCM) do nhà trường liên kết nhưng xếp cuối buổi học và không thu phí nên phụ huynh rất ủng hộ – Ảnh: HOÀNG HƯƠNG
Tiếp xúc cử tri Hà Nội mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm nói cử tri phản ảnh có tình trạng trường học liên kết với các công ty, đưa giáo viên bên ngoài vào giảng dạy và thu tiền nhiều hơn mức học phí mà Nhà nước đã miễn cho học sinh.
Theo Tổng Bí thư, Nhà nước quản lý và chịu trách nhiệm về giáo dục, về chương trình phổ cập. Trường hợp cơ sở giáo dục thiếu giáo viên phải tổ chức đào tạo, bố trí một cách khoa học, hợp lý chứ không thể đưa giáo viên bên ngoài vào dạy để thu tiền của phụ huynh.
“Không thể biến trường học thành nơi làm dịch vụ được”, Tổng Bí thư nói và yêu cầu Hà Nội phải kiểm tra, xử lý bởi việc này “không đúng bản chất giáo dục, gây bức xúc”.
Nhiều môn học liên kết, thu tiền
Chia sẻ với Tuổi Trẻ, chị Ngọc Hân (Hà Nội) nói thời khóa biểu của con trai lớp 3 ngoài các môn học chính còn nhiều môn học liên kết như tiếng Anh tích hợp STEM – robotics, tiếng Anh – toán, tiếng Anh tăng cường, giáo dục kỹ năng công dân số, kỹ năng tập luyện aerobic…
Trong đó tiếng Anh tích hợp STEM – robotics thu 150.000 đồng/tháng, tiếng Anh – toán 110.000 đồng/tháng, kỹ năng sống 120.000 đồng/tháng, aerobic 120.000 đồng/tháng…
Chị nói cộng hết lại mỗi tháng gia đình phải đóng khoảng 800.000 đồng, thêm tiền ăn, chăm sóc bán trú, nước uống… là khoảng 1,3 triệu đồng/tháng.
“Dù mang danh tự nguyện nhưng thời khóa biểu các môn học này được xếp chung với môn chính khóa nên phụ huynh không muốn cũng phải đăng ký cho con học bởi khi đó không biết ai sẽ đón con”, chị Hân nói.
Nói thêm, chị kể không riêng nhà mình mà nhiều gia đình khác cũng có nhu cầu cho con học tiếng Anh nhưng một số môn không có nhu cầu lắm vẫn phải cho học. Chị mong nhà trường xếp riêng thời khóa biểu các môn liên kết vào một buổi để những học sinh không có nhu cầu sẽ ra về khi hoàn tất chương trình chính khóa.
Trường hợp nào có nhu cầu ở lại trường vì gia đình không sắp xếp được người đưa đón, nhà trường nghiên cứu bố trí hoạt động thay thế, có giáo viên quản lý để bảo đảm an toàn cho học sinh.
Đừng thương mại hóa trá hình
Đại biểu Quốc hội Trần Khánh Thu (Hưng Yên) đồng tình với chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, không thể biến trường học thành nơi làm dịch vụ thu tiền. Không ít phụ huynh bức xúc vì Nhà nước thực hiện miễn học phí nhưng họ vẫn phải đóng nhiều khoản thu ngoài học phí.
“Phát biểu của Tổng Bí thư là sự khẳng định dứt khoát, trực diện, gọi đúng tên một vấn đề đã và đang làm tổn thương nghiêm trọng đến bản chất cao quý của giáo dục. Đừng thương mại hóa trường học, biến nơi gieo mầm tri thức và nhân cách thành không gian dịch vụ với đủ loại khoản thu chồng chéo, mập mờ”, bà Thu nêu.
Nữ đại biểu cho rằng chúng ta đều cảm nhận rõ gánh nặng của những khoản “học phí ngầm”, sự lạm dụng danh nghĩa “xã hội hóa giáo dục” để thu tiền vô tội vạ, đánh đồng chất lượng học tập với khả năng chi trả của phụ huynh.
Chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm đã chạm đúng “huyệt”, giải tỏa nỗi bức xúc lớn đang âm ỉ trong lòng xã hội với thông điệp rõ ràng: giáo dục không thể và không được vận hành theo logic lợi nhuận.
“Nhà nước đang gắng sức để tạo dựng một nền giáo dục phát triển và mang tính đột phá, mọi người dân đều có quyền đến trường, được đi học, không có lý do nào lại để các rào cản, nhất là về kinh tế như vậy.
Đây không phải là câu chuyện riêng lẻ của một địa phương hay một vài cơ sở giáo dục. Bộ Giáo dục và Đào tạo, các địa phương cần kịp thời kiểm tra, chấn chỉnh, tránh biến tướng khó lường”, đại biểu Khánh Thu đề nghị.
Đại biểu Phạm Văn Hòa, thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, chỉ rõ chính sách miễn học phí từ mầm non đến THPT công lập cho thấy sự nỗ lực rất lớn của Đảng và Nhà nước trong việc giảm gánh nặng tài chính, đảm bảo mọi học sinh đều được đến trường, yên tâm học tập.
Các chương trình giáo dục theo hình thức liên kết hiện đều là các môn học tự nguyện có trả tiền. Theo nghĩa này, việc dạy các môn ấy nếu thực hiện đúng phải theo tinh thần tự nguyện của phụ huynh.
Tuy nhiên không ít trường lại ngầm “ép” theo các hình thức khác nhau khiến phụ huynh vào thế phải đăng ký cho con học dù không muốn. Điều này hoàn toàn không phù hợp, gây tốn kém chi phí cho phụ huynh, đặc biệt với các gia đình khó khăn hay kinh tế bình thường.
Vì vậy, ông Hòa cho rằng không chỉ Hà Nội mà các địa phương trên cả nước cần xem lại việc các trường đưa chương trình liên kết vào dạy như hiện nay đã thực sự phát huy hiệu quả, tác dụng chưa. Đồng thời có gây tốn kém, lãng phí tiền bạc của phụ huynh không để có biện pháp xử lý phù hợp.
Tự nguyện cũng phải công bằng
Không phủ nhận cũng có nhu cầu cho con học thêm các môn liên kết với mục đích bổ trợ kiến thức nhưng cần đảm bảo tính công bằng, tự nguyện của học sinh. Nếu nhà trường chạy theo lợi nhuận, tìm cách “ép” phụ huynh đăng ký sẽ tạo bất bình đẳng giữa con em gia đình có điều kiện với gia đình không có điều kiện.
Cạnh đó, việc không ít trường lồng ghép hoạt động, chương trình liên kết, học hai buổi/ngày, các môn kỹ năng, STEM, tiếng Anh… xen kẽ thời khóa biểu các môn chính khóa gây khó cho phụ huynh trong việc sắp xếp thời gian đưa đón nếu không đăng ký cho con học. Điều này khiến gia tăng chi phí lại gây không ít xáo trộn, ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc của phụ huynh.
Loại bỏ các khoản thu phi lý, bất cập
GS.TS Phạm Tất Dong – nguyên phó chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam – nói các nước tiên tiến, phát triển hiện nay đều hướng tới nền giáo dục phổ thông giá rẻ, miễn phí. Trong đó ở nhiều nước, người học đến trường học tập miễn phí, thậm chí phổ cập THPT, yêu cầu bắt buộc phải học hết bậc này sau đó mới chọn nghề cho tương lai.
Từ năm học này, Đảng, Nhà nước đã quyết định miễn toàn bộ học phí cho học sinh các trường công lập từ mầm non đến THPT và hỗ trợ với học sinh các trường tư thục, dân lập. Điều này thể hiện quyết tâm, nỗ lực rất lớn nhằm chăm lo cho giáo dục, tương lai đất nước.
Nhưng Nhà nước miễn 1-2 triệu song học thêm các môn liên kết phải đóng tới 3 triệu đồng như Tổng Bí thư chỉ ra rõ ràng rất bất cập.
“Sau chỉ đạo của Tổng Bí thư, ngành giáo dục, chính quyền địa phương cần kiểm tra cụ thể vấn đề này. Trường hợp không đảm bảo phải loại bỏ các khoản thu phi lý, bất cập, gây khó cho gia đình học sinh.
Vai trò của chính quyền cấp xã với các cấp từ mầm non đến THCS, sở giáo dục và đào tạo với cấp THPT là hết sức quan trọng trong việc chủ động, thường xuyên kiểm tra chứ không chỉ đầu năm học hay khi có đơn thư, báo chí phản ánh”, GS Dong phân tích.
Đọc tiếp
Về trang Chủ đề
Nguồn: https://tuoitre.vn/dung-thuong-mai-hoa-tra-hinh-bien-truong-hoc-thanh-noi-lam-dich-vu-thu-tien-20251220234106476.htm
