EU không đạt được đồng thuận nhằm sử dụng tài sản Nga để cấp khoản vay cho Ukraine (Ảnh: Reuters).
Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu ngày 19/12 đã quyết định cho Ukraine vay 90 tỷ euro (khoảng 105 tỷ USD) nhằm tài trợ cho quốc phòng của nước này trong 2 năm tới, thay vì triển khai kế hoạch chưa từng có tiền lệ là dùng tài sản nhà nước của Nga đang bị phong tỏa để cấp ngân sách cho Kiev.
EU sẽ cung cấp các khoản vay không lãi suất cho giai đoạn 2026-2027, dựa trên việc EU vay từ thị trường tài chính, được bảo đảm bằng “dư địa ngân sách” của EU, tức phần chênh lệch giữa mức đóng góp tối đa mà EU có thể yêu cầu các nước thành viên đưa ra với mức cần thiết để trang trải các chi tiêu đã dự kiến.
Khoản 90 tỷ euro (105 tỷ USD) này dự kiến sẽ đáp ứng khoảng 2/3 nhu cầu tài chính của Ukraine trong hai năm tới.
Ban đầu, kế hoạch là Anh sẽ cung cấp phần lớn số còn lại, thông qua việc sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa.
Ý tưởng EU đi vay từng được xem là không khả thi vì cần sự đồng thuận tuyệt đối của các nước, trong khi Hungary phản đối. Tuy nhiên, Hungary, Slovakia và Cộng hòa Czech đã đồng ý để kế hoạch được thông qua sau khi các lãnh đạo EU cam kết rằng phương án này sẽ không gây tác động tài chính bất lợi cho 3 nước.
Trước đó, Ủy ban châu Âu từng đề xuất kế hoạch, được nhiều nước EU ủng hộ, cho phép các chính phủ EU sử dụng tối đa 165 tỷ euro (khoảng 193 tỷ USD) trong tổng số 210 tỷ euro (khoảng 246 tỷ USD) tài sản chủ quyền của Nga hiện đang bị phong tỏa tại châu Âu, để cấp khoản vay cho Ukraine.
Kế hoạch này không bao gồm việc tịch thu tài sản, vốn là hành động trái với luật pháp quốc tế. Thay vào đó, số tiền sẽ được đầu tư vào các trái phiếu không lãi suất do Ủy ban châu Âu phát hành, nhằm giúp đáp ứng nhu cầu tài chính của Ukraine trong giai đoạn 2026-2027.
Tuy nhiên, Bỉ, nơi đang nắm giữ 185 tỷ euro (khoảng 216 tỷ USD) trong tổng số tài sản Nga bị phong tỏa tại châu Âu, đã phản đối. Italy, Malta và Bulgaria cũng bày tỏ quan ngại.
Khó khăn chính nằm ở việc cung cấp cho Bỉ các bảo đảm cụ thể về rủi ro tài chính và pháp lý, trước khả năng Nga trả đũa hoặc khởi kiện liên quan đến việc giải ngân số tiền này cho Ukraine.
Dù vậy, các nhà lãnh đạo EU vẫn trao cho Ủy ban châu Âu nhiệm vụ tiếp tục nghiên cứu phương án “khoản vay bồi thường” này.
Các lãnh đạo EU cho biết tài sản Nga, tổng trị giá 210 tỷ euro (246 tỷ USD) trong EU, sẽ tiếp tục bị phong tỏa cho đến khi Moscow trả tiền bồi thường cho Ukraine. Nếu điều đó xảy ra, Ukraine có thể sử dụng số tiền này để hoàn trả khoản vay.
Tuy nhiên, khả năng đó được đánh giá là rất thấp. Việc sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa có thể khiến trái phiếu chính phủ châu Âu kém hấp dẫn hơn, đẩy chi phí vay tăng và làm nản lòng nhà đầu tư. Với một số ý kiến, việc vay 90 tỷ euro (105 tỷ USD) là cái giá tương đối nhỏ để hỗ trợ Ukraine và duy trì niềm tin của các chủ nợ.
Nguồn: https://dantri.com.vn/the-gioi/eu-cho-ukraine-vay-105-ty-usd-the-nao-khi-khong-dung-tai-san-nga-20251220102142005.htm
