Hội đồng Thẩm định Vietnam ESG Awards 2025 họp bàn các nội dung quan trọng

Sáng 9/12, phiên họp của Hội đồng Thẩm định Vietnam ESG Awards 2025 diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại tòa soạn báo Dân trí ở Hà Nội.

Nhà báo Phạm Tuấn Anh, Tổng biên tập báo Dân trí, Trưởng Ban tổ chức Diễn đàn ESG Việt Nam, cho biết Ban tổ chức kỳ vọng nhận được những ý kiến đóng góp sâu sát từ các chuyên gia trong hội đồng.

“Các trao đổi sẽ giúp thống nhất kế hoạch chuẩn bị hồ sơ, phương án triển khai vòng 1 của Vietnam ESG Awards 2025; phân tổ thẩm định theo chuyên môn và thảo luận về các hạng mục vinh danh bao gồm những nhóm hạng mục đã có từ mùa 1 cũng như các nhóm hạng mục liên quan đến khoa học công nghệ để phù hợp với chủ đề diễn đàn năm nay”, ông nói.

Tiêu chí ESG mở rộng sang AI, blockchain và công nghệ xanh

Tại phiên họp, GS Nguyễn Đức Khương – Giám đốc Điều hành Trường EMLV Business School (Pháp), Chủ tịch Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) – bày tỏ sự đồng thuận với quy trình và lộ trình thẩm định của Vietnam ESG Awards 2025. Ông đánh giá cao việc phân tổ chuyên môn cũng như hệ thống hạng mục đã được xây dựng.

Ông nhấn mạnh sự cần thiết của hạng mục mới về khoa học – công nghệ, coi đây là hướng mở quan trọng để thúc đẩy những giải pháp tiên tiến trong thực thi ESG.

“Nếu có một hạng mục dành cho các doanh nghiệp công nghệ mới – như AI, blockchain hay những mô hình hỗ trợ thích ứng biến đổi khí hậu – thì đó sẽ là điểm nhấn rất hấp dẫn của mùa giải năm nay”, GS Khương đề xuất. Ông cho rằng bối cảnh năm nay được dự báo xuất hiện nhiều biến động khí hậu cực đoan càng làm nổi bật vai trò của đổi mới sáng tạo và R&D (nghiên cứu và phát triển) trong doanh nghiệp.

Ông Khương lưu ý việc lựa chọn các đơn vị được vinh danh cần bám sát định hướng phát triển quốc gia. “Chúng ta phải ưu tiên những doanh nghiệp tạo ra tác động tích cực rõ rệt cho hệ sinh thái bên ngoài”, ông nói thêm.

Phiên họp của Hội đồng Thẩm định Vietnam ESG Awards 2025 diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại tòa soạn báo Dân trí (Ảnh: Thành Đông).

TS Lê Thái Hà – Giám đốc Điều hành Quỹ VinFuture, Giám đốc Điều hành Quỹ Vì Tương lai xanh – cho rằng hạng mục khoa học công nghệ nên được tiếp cận theo hướng tập trung vào các giải pháp công nghệ nhằm giải quyết những khía cạnh khác nhau của 3 trụ cột E, S, G.

Bà Lê Thái Hà nhấn mạnh rằng cần xây dựng hệ thống tiêu chí đo lường cụ thể và rõ ràng. Chẳng hạn, với trụ cột E, cần đánh giá giải pháp đó giúp tiết kiệm năng lượng hoặc giảm phát thải như thế nào. Với trụ cột S thì cần đánh giá rằng công nghệ có tạo ra môi trường làm việc bình đẳng hơn hay nâng cao chỉ số hạnh phúc của người lao động. Còn đối với chữ G, cần xem xét công nghệ giúp tối ưu thời gian và hiệu quả quản trị ra sao.

TS Hà cũng lưu ý việc đánh giá các giải pháp công nghệ phải xem xét thêm những yếu tố quan trọng khác, như việc giải pháp đó có phải là sản phẩm đặc trưng do chính doanh nghiệp phát triển hay chỉ là công nghệ tiếp thu từ bên ngoài. Đồng thời, Hội đồng cũng cần đánh giá tính bền vững của giải pháp, liên quan đến khả năng duy trì lâu dài cũng như khả năng nhân rộng sang các doanh nghiệp trong ngành hoặc mở rộng ra phạm vi khu vực.

“Tôi nghĩ việc xây dựng một bộ tiêu chí bao quát và đầy đủ là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, khi đánh giá từng doanh nghiệp, chúng ta vẫn cần sự linh hoạt để phù hợp với đặc thù và thực tế vận hành của từng đơn vị”, bà Hà nhấn mạnh.

Các chuyên gia thảo luận sôi nổi tại phiên họp sáng 9/12 (Ảnh: Thành Đông).

PGS.TS Nguyễn Đức Trung – Hiệu trưởng Trường Đại học Ngân hàng TPHCM – bày tỏ sự đồng tình cao với bộ tiêu chí ESG và đánh giá đây là hệ thống tiêu chuẩn chi tiết và phù hợp. Tuy nhiên, ông đề xuất Hội đồng cần có cách tiếp cận linh hoạt hơn khi xem xét các giải pháp mà doanh nghiệp áp dụng trong vận hành thực tế để đáp ứng các tiêu chí ESG.

Ông nêu ví dụ về những giải pháp cụ thể, như ứng dụng AI trong thu thập hồ sơ tuyển dụng, sử dụng công nghệ cho các cuộc họp, hay áp dụng số hóa trong quản lý tiền lương và hành chính. “Nếu doanh nghiệp có thể tự phát triển các công nghệ AI, blockchain “Make in Vietnam”, thì cần có điểm cộng để khuyến khích năng lực tự chủ công nghệ”, PGS.TS Trung nhấn mạnh.

Đề xuất cụ thể hóa “điểm liệt” với doanh nghiệp vi phạm lao động, thuế trong 2 năm gần nhất

TS Bùi Thanh Minh – Phó Giám đốc chuyên môn, Văn phòng Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (Ban IV) – đánh giá bộ tiêu chí của Vietnam ESG Awards năm nay chi tiết và bám sát các chuẩn mực ESG hiện hành.

Theo ông, sau giai đoạn 2024 tập trung vào những câu chuyện nền tảng, năm nay đã bước sang giai đoạn định hình bản sắc ESG của báo Dân trí, thể hiện một lộ trình phát triển rất tích cực.

Ông ghi nhận chất lượng hội đồng thẩm định năm nay được nâng cao rõ rệt, vừa mang tính học thuật, vừa phản ánh góc độ chính sách và thực tiễn doanh nghiệp. Đồng thời, số lượng và chất lượng doanh nghiệp tham gia đều tăng lên đáng kể, trong đó có nhiều đơn vị nổi bật, nằm trong nhóm dẫn đầu về ESG toàn quốc.

TS Minh lưu ý rằng ESG là lĩnh vực phức tạp, nên một bộ tiêu chí khó có thể bao quát toàn bộ đặc thù của mọi ngành. Vì vậy, trong quá trình chấm điểm, sẽ có những trường hợp doanh nghiệp sở hữu sáng kiến vượt ngoài khung tiêu chí. Khi đó, hội đồng cần trao đổi kỹ để đưa ra đánh giá phù hợp nhất với thực tiễn.

TS Bùi Thanh Minh nhận định bộ tiêu chí của Vietnam ESG Awards chi tiết và bám sát các chuẩn mực ESG hiện hành (Ảnh: Thành Đông).

GS.TS Mạc Quốc Anh – Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội – nhận xét rằng bộ tiêu chí ESG năm nay đã bám sát xu hướng quốc tế. Ông dẫn chứng tại Singapore, các tiêu chuẩn ESG đã được áp dụng phổ biến, từ hệ thống doanh nghiệp F&B đến những doanh nghiệp chuẩn bị niêm yết.

Theo ông Quốc Anh, hệ thống tiêu chí cũng rất phù hợp với định hướng chính sách của Việt Nam và “bộ tứ nghị quyết”. Điểm nhấn quan trọng của mùa giải năm nay là sự tập trung vào khoa học công nghệ.

Ông cho rằng khi đánh giá các dự án có yếu tố công nghệ, cần xem xét kỹ đóng góp của việc ứng dụng khoa học công nghệ vào chuỗi cung ứng nội địa. Những doanh nghiệp có đóng góp nổi bật trong lĩnh vực này nên được ưu tiên cân nhắc vào nhóm xếp hạng cao.

Ông Mạc Quốc Anh và ông Nguyễn Đức Trung tại phiên họp (Ảnh: Thành Đông).

Ông Phạm Tuấn Anh – Thành viên Hội đồng Thành viên Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng quốc gia Việt Nam (PVN) – nhận xét rằng sau 2 mùa triển khai, bộ tiêu chí ESG đã có những thay đổi rõ rệt, tích cực và ngày càng hoàn thiện. Ông cho biết mình đặc biệt ấn tượng với một số tiêu chí mang dấu ấn rất riêng của Dân trí, tạo nên bản sắc riêng của hệ thống đánh giá.

PGS.TS Tạ Hải Tùng – Hiệu trưởng Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông (Đại học Bách khoa Hà Nội) – cho rằng trong nhóm tiêu chí liên quan đến blockchain, hội đồng cần linh hoạt hơn.

Ông lưu ý blockchain là công nghệ tiêu thụ nhiều năng lượng, do đó không phải doanh nghiệp nào cũng phù hợp để ứng dụng. Trong nhiều trường hợp, những giải pháp khác như chữ ký số có thể đáp ứng nhu cầu bảo mật mà vẫn tối ưu chi phí năng lượng. “Vậy những doanh nghiệp áp dụng công nghệ thay thế đó có được tính điểm hay không?”, ông đặt câu hỏi.

Phiên họp diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại tòa soạn báo Dân trí ở Hà Nội (Ảnh: Thành Đông).

Ông Vũ Thanh Thắng – Giám đốc Trí tuệ Nhân tạo (CAIO), Founder Công ty cổ phần An ninh mạng SCS – chia sẻ quan điểm tương tự. Ông cho biết tại Việt Nam, một số doanh nghiệp đang phát triển nền tảng blockchain, nhưng công nghệ này lại mâu thuẫn ở khía cạnh chữ E do mức tiêu thụ năng lượng cao. Tuy vậy, blockchain có lợi thế lớn là không phụ thuộc bên thứ 3, vì vậy việc đưa tiêu chí về blockchain cần được tính toán kỹ lưỡng.

“Khi đọc kỹ bộ tiêu chí, tôi khá bất ngờ vì sự chuẩn bị rất bài bản và bám sát xu hướng”, ông nói. Về an ninh mạng, ông lưu ý Việt Nam đã có Nghị định 13; các doanh nghiệp lớn với hàng trăm nghìn tài khoản nội bộ phải đối mặt với rủi ro rò rỉ thông tin, nên vấn đề này cần cân nhắc trong quá trình chấm điểm.

Ông đề xuất hội đồng đặt lên bàn cân về giá trị thực tế mà blockchain mang lại so với mức năng lượng tiêu thụ. Trên thực tế, một số mô hình blockchain hiện nay đem lại hiệu quả lớn trong khi mức tiêu hao năng lượng không quá cao.

Phiên họp của Hội đồng Thẩm định Vietnam ESG Awards 2025 diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại tòa soạn báo Dân trí ở Hà Nội (Ảnh: Thành Đông).

PGS.TS Nguyễn Đức Lộc – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đời sống Xã hội (Social Life) – nhấn mạnh rằng trong toàn bộ thang đo, mọi tiêu chí đều phải có minh chứng thì mới có thể tính điểm. Riêng với trụ cột S trong hạng mục khoa học công nghệ, ông cho rằng cần đánh giá kỹ liệu công nghệ đó có đảm bảo tính công bằng, tính bao trùm hay không và đặc biệt là xem xét nguy cơ gây tổn thương cho bất kỳ nhóm xã hội nào.

Nhà báo Phạm Tuấn Anh, Tổng biên tập báo Dân trí, cho biết thêm rằng bộ tiêu chí hiện tại được xây dựng dựa trên tổng hợp góp ý của hội đồng từ mùa 1 và các cuộc thảo luận chuyên sâu đầu mùa 2. “Dự thảo này là kết quả tổng hợp ý kiến của từng thành viên. Chúng tôi sẽ tiếp tục ghi nhận các góp ý tại cuộc họp hôm nay để hoàn thiện hơn nữa”, ông nhấn mạnh. 

Dự kiến ngày 15/12, Hội đồng Thẩm định sẽ họp phiên cuối để chốt kết quả thẩm định vòng 1, hoàn thiện toàn bộ hồ sơ và thống nhất danh sách doanh nghiệp đủ điều kiện bước vào giai đoạn đánh giá chuyên sâu. Đây là mốc quan trọng trước khi Vietnam ESG Awards 2025 chính thức công bố các đơn vị nổi bật, đảm bảo quy trình lựa chọn minh bạch, nhất quán và phản ánh đúng tinh thần của bộ tiêu chí đã được hoàn thiện trong mùa giải năm nay.

Bổ sung ý kiến, GS Nguyễn Đức Khương cho rằng với nhóm doanh nghiệp khoa học công nghệ, tiêu chí đánh giá cần tập trung vào các công nghệ mới mà doanh nghiệp tự sáng tạo, đồng thời đo lường rõ tác động của những công nghệ đó đối với xã hội.

TS Lê Thái Hà bổ sung quan điểm liên quan đến điều khoản loại trừ. Bà cho biết năm ngoái hội đồng đã đề cập đến các “điểm liệt” và năm nay cần cụ thể hóa rõ hơn. Theo bà, những doanh nghiệp có vi phạm về lao động, thuế hoặc các sai phạm khác trong vòng 2 năm gần đây cần được cân nhắc kỹ trong quá trình đánh giá.