Thửa đất và căn nhà cha mẹ chị My để lại đã hình thành 39 năm nhưng đến nay vẫn chưa có “sổ đỏ” – Ảnh: TRẦN MAI
Cha mẹ mất, để lại một căn nhà nhỏ trong hẻm ở phường Nghĩa Lộ, tỉnh Quảng Ngãi. Thửa đất hình thành 39 năm, sử dụng ổn định, không tranh chấp, lại chưa đăng ký quyền sử dụng đất. Giờ đi làm thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất thì gặp vô vàn khó khăn.
Chị Nguyễn Thị Trà My (36 tuổi, trú tỉnh Quảng Ngãi) vừa nhận thông báo trả hồ sơ của Phòng Kinh tế hạ tầng và đô thị phường Nghĩa Lộ (tỉnh Quảng Ngãi), yêu cầu bổ sung những giấy tờ gốc liên quan đến thửa đất cha mẹ để lại. Khổ nỗi, đã 39 năm, các giấy tờ cũng “mất dấu” theo thời gian.
“Thửa đất có căn nhà cha mẹ tôi để lại nằm chung trong diện tích 2.000m2 mà Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Quảng Ngãi cấp cho 20 nhân viên từ năm 1987. Đến nay, 19 thửa kia điều có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Riêng tôi càng đi làm càng vào ngõ cụt”, chị My thở dài.
Mệt nhoài làm giấy tờ đất
Cầm tập giấy tờ trên tay, chị My trình bày nguồn gốc đất: Ngày 8-1-1987, UBND tỉnh Nghĩa Bình (nay là tỉnh Quảng Ngãi) có quyết định số 58 cấp 2.000m2 cho BVĐK Quảng Ngãi để xây dựng nhà ở cho cán bộ, nhân viên.
Hội đồng phân đất làm nhà của BVĐK Quảng Ngãi xét cấp cho 20 nhân viên khó khăn đang công tác tại bệnh viện. Trong đó, vợ chồng bà Phạm Thị Kim Dung (y sĩ) được cấp 1 thửa đất rộng 100m2 theo biên bản cuộc họp ngày 21-3-1987. Bà Dung sau đó làm nhà sinh sống.
Mãi đến tháng 5-1999, vợ chồng y sĩ Dung vì lý do cá nhân đã có văn bản gửi UBND phường Nghĩa Lộ xin bán thửa đất và căn nhà trên. Đại diện tổ dân phố và khối phố xác nhận bà Dung bán đất, nhà cho cha mẹ chị My (cả hai đã qua đời).
Sau khi mua nhà, cha mẹ chị My sinh sống ổn định, không tranh chấp, nhưng không đăng ký quyền sử dụng đất. Mãi đến năm 2025, chị My mới làm thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất để hoàn tất việc làm sạch và số hóa đất đai thì phát sinh rắc rối hồ sơ.
Bà Dung biết chuyện đã có giấy xác nhận căn nguyên nguồn gốc sử dụng đất và xác nhận cả việc bán nhà đất cho cha mẹ chị My. Bà cũng xác nhận thửa đất trên hiện là số nhà 1/3/8 đường Chu Văn An, tổ 7, phường Nghĩa Lộ, tỉnh Quảng Ngãi.
Còn chị My cũng cố gắng đến Trung tâm Lưu trữ tỉnh Quảng Ngãi tìm quyết định 58 ngày 8-1-1987 của UBND tỉnh Nghĩa Bình. Còn những giấy tờ như biên bản họp của bệnh viện giao đất cho y sĩ Dung, đơn xin bán nha, giấy nhận tiền… chỉ là bản photo nhòe mờ.
“Vì thời gian cấp đất đã 39 năm, giấy tờ thất lạc nhiều, chỉ còn bản photo. Tôi là bác sĩ tại BVĐK Quảng Ngãi mà tìm không ra hồ sơ lưu trữ tại bệnh viện.
Tôi tìm đến các bác lãnh đạo bệnh viện thời điểm năm 1987, nhưng một số đã qua đời, các bác còn sống thì không minh mẫn nữa. Lãnh đạo bệnh viện hiện giờ không biết để xác nhận, tôi chẳng biết phải làm sao”, chị My nói.
Bà Phạm Thị Lan (nhân viên bệnh viện, được cấp đất cùng thời điểm) xác nhận thửa đất bà Dung bán cho cha mẹ chị My được bệnh viện cấp cho vợ chồng y sĩ Dung. Sau này, một số nhân viên bệnh viện cũng bán thửa đất được cấp, những người mua như cha mẹ chị My đều làm được “sổ đỏ”.
“Đây là khu tập thể bệnh viện, chung nguồn gốc đất. Ông Võ Văn Anh, Chủ tịch Công đoàn bệnh viện năm 1987 trực tiếp ký giấy phân đất đã qua đời rồi, sao xác nhận được. Nếu phường yêu cầu các hộ sống kế cận xác nhận, chúng tôi xác nhận ngay để cháu My làm giấy tờ cho thuận tiện.
Tôi nhớ mua nhà sinh sống một thời gian thì mẹ cháu My bị ung thư, vất vả lắm. Sau đó, ba cháu cũng đột ngột mất, có lẽ vì vậy mà chưa kịp làm sổ đỏ”, bà Lan nói.
Trong thông báo trả hồ sơ ngày 28-11-2025 của phường Nghĩa Lộ cho rằng những giấy tờ chị My thu thập, cung cấp đều nhòe, mờ.
Phường tiếp tục yêu cầu bổ sung bản gốc các loại giấy tờ như quyết định số 58 của UBND tỉnh Nghĩa Bình, biên bản họp hội đồng phân đất làm nhà của BVĐK Quảng Ngãi, đơn xin mua bán nhà của bà Dung, giấy nhận tiền… để đủ cơ sở xử lý hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
“Giờ tôi phải làm gì? Từ chủ ban đầu đến cha mẹ tôi đều sinh sống ổn định, không tranh chấp. Các cô chú trong khu điều xác nhận, nhưng các giấy tờ gốc làm sao tôi tìm ra. Quá khổ”, chị My nói.
Hành chính tháo gỡ để giải quyết và quản lý đất đai
Theo luật sư Trần Duyên (Đoàn luật sư TP Đà Nẵng), căn cứ quy định tại điểm n khoản 1 điều 28 và khoản 1 điều 42 nghị định số 101/2024/NĐ-CP về hồ sơ thực hiện thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất lần đầu thì “Trường hợp nhận chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, công trình xây dựng mà chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền theo quy định của pháp luật thì nộp giấy tờ về việc chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất có chữ ký của bên chuyển quyền và bên nhận chuyển quyền”.
Do đó, việc UBND phường Nghĩa Lộ yêu cầu bổ sung các tài liệu khác như quyết định số 58 của UBND tỉnh Nghĩa Bình, biên bản họp hội đồng phân đất làm nhà của BVĐK Quảng Ngãi, đơn xin mua bán nhà của bà Dung, giấy nhận tiền… là chưa thực sự phù hợp, gây phiền hà cho công dân.
Tuy nhiên, nếu giấy tờ mua bán viết tay giữa cha mẹ chị My và bà Dung không còn thì cũng không có cơ sở để giải quyết việc cấp giấy chứng nhận theo điều 42 nghị định số 101/2024/NĐ-CP cho gia đình chị My.
Để giải quyết, luật sư Duyên cho rằng cần xem xét hướng tối ưu cho công dân. Đối với trường hợp không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, cũng như không có giấy tờ viết tay về việc mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất (mất bản chính, bản photo nhòe mờ) thì gia đình chị My có thể kê khai để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền theo điều 138 Luật Đất đai 2024.
Cụ thể điều 138 Luật Đất đai 2024 nêu: “Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2014, nay được ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất”.
Từ quy định trong luật, UBND cấp xã có trách nhiệm xác nhận hiện trạng sử dụng đất, tình trạng tranh chấp.
Trường hợp không có giấy tờ quy định tại điều 137 Luật Đất đai 2024 hoặc trên giấy tờ thông tin không ghi rõ thời điểm xác lập giấy tờ, thì việc hoàn thành quản lý mục đích sử dụng đất được thực hiện trên cơ sở nội dung kê khai của người sử dụng đất và hiện trạng sử dụng đất.
Luật sư Trần Duyên:
Cần căn cứ theo quy định để xem xét cho dân thuận tiện nhất
“UBND xã có trách nhiệm niêm yết công khai các nội dung có liên quan tại trụ sở, khu dân cư nơi có đất trong thời gian 15 ngày; xem xét giải quyết nếu có phản ánh.
Nếu người dân đã sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương thì UBND phường phải căn cứ theo quy định của pháp luật, xem xét, hướng dẫn để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho người dân một cách phù hợp, thuận tiện nhất”, luật sư Duyên nói.
Luật sư Duyên cho rằng thửa đất có căn nhà mà gia đình chị My sinh sống hình thành từ 1 thửa đất ban đầu, nhiều người cùng được cấp từ 39 năm trước và đã được cấp “sổ đỏ”. Có đầy đủ cơ sở để xem xét cấp.
Việc để người dân tự bổ sung các loại giấy tờ nêu trên sẽ đi vào ngõ cụt, gây thêm rắc rối cho việc quản lý sử dụng đất và số hóa đất đai của địa phương.
Đọc tiếp
Về trang Chủ đề
Nguồn: https://tuoitre.vn/lam-so-do-thua-dat-cha-me-de-lai-kho-chong-kho-20251211102025398.htm
