Lũ chồng lũ, bão chồng bão

Thái Nguyên: “Chưa bao giờ thấy mưa lũ lụt lớn đến như vậy”

Với hầu hết người dân Thái Nguyên, đêm ngày 6/10 thật sự là một “đêm trắng”, mưa trắng trời, không ai dám ngủ vì nước dâng quá nhanh. Lượng mưa phổ biến từ 250- 400 mm, có nơi trên 500 mm. Thêm vào đó, thượng nguồn sông Cầu, khu vực Bắc Kạn cũ cũng mưa rất lớn, đổ dồn vào sông Cầu, chảy về Thái Nguyên gây lũ đặc biệt lớn, vượt lũ lịch sử.

Mực nước sông Cầu tại trạm Gia Bẩy, lũ đạt đỉnh ở mức 29,9m, trên báo động 3 là 2,9m, nước lũ ào ào chảy vào đô thị trung tâm tỉnh Thái Nguyên, làm nhiều người bất ngờ, ngỡ ngàng, ô tô, xe máy ngập hàng loạt, tài sản lềnh bềnh trong lũ. Những người 70- 80 tuổi chia sẻ, chưa bao giờ thấy mưa lũ lụt lớn đến như vậy.

Đợt mưa lũ lịch sử này sẽ ám ảnh nhiều người trong nhiều năm sau bởi sự kinh hoàng về mức độ lên nhanh, dâng cao, thiệt hại cho tỉnh và người dân Thái Nguyên. Phó Chi cục trưởng Thủy lợi Thái Nguyên Nguyễn Văn Bắc chia sẻ: “Tổng hợp sơ bộ báo cáo thiệt hại sau lũ lụt từ các đơn vị, địa phương mà xót xa”.

Toàn tỉnh có 7 người chết, trong tổng số 92 xã, phường thì có 54 xã, phường bị ngập, mất điện diện rộng; 200 nghìn hộ dân bị ngập lụt, sạt lở taluy dương, tốc mái, trong đó có gần 3.500 hộ phải di dời khẩn cấp; 115 nhà bị sập, hỏng hoàn toàn; 465 nhà bị hư hỏng nặng; 710 nhà bị hư hỏng một phần; 70 nghìn nhà bị ngập, bị lún nền, nứt tường, ước thiệt hại 1.450 tỷ đồng.

Ngập, hư hỏng khoảng 13.598 ha cây trồng, thủy sản, trong đó co 9.299ha lúa, 2.029 ha ngô, hoa màu, 533ha cây chè, 437 ha cây ăn quả, cây lâu năm, 182ha cây lâm nghiệp, 500 ha cây cảnh bị hư hỏng; 618ha thủy sản bị ngập, cuốn trôi; hơn 1 triệu con vật nuôi bị chết, bị cuốn trôi, trong đó có 13.560 con lợn, 204 con trâu, bò, ước thiệt hại 840 tỷ đồng.

Thiệt hại to lớn đối với người dân, theo thống kê sơ bộ là hơn 12 nghìn ô tô, hơn 40 nghìn xe máy các loại, tủ lạnh, ti vi, điều hòa nhiệt độ, bếp từ, bếp điện,… bị ngập, hư hỏng nặng; nhiều cửa hàng, khu thương mại, kho tàng, hàng hóa, trang thiết bị của doanh nghiệp và người dân bị ngập, hư hỏng, thống kê sơ bộ bị thiệt hại lên đến hơn 9.200 tỷ đồng, đời sống người dân bị kéo lùi nhiều năm.

Do nước đã bão hòa, địa hình miền núi nên sạt lở về giao thông diễn biến hết sức phức tạp, toàn tỉnh có 3.170 điểm giao thông bị sạt lở, ngập úng và một số thiệt hại khác. 53 hồ, đập; 3 trạm bơm; hơn 10km kênh mương bị ảnh hưởng, sự cố; 13 công trình cấp nước tập trung bị hư hỏng; 3,5 km đê phải gia cố chống tràn, 9 vị trí phải xử lý mạch đùn sủi và một số hư hỏng, thiệt hại khác, ước thiệt hại 100 tỷ đồng.

Thống kê chưa đầy đủ, tổng thiệt hại trên địa bàn tỉnh tính đến ngày 15/10 là hơn 12.200 tỷ đồng. Thiệt hại lớn vượt quá khả năng cân đối ngân sách của địa phương, tỉnh Thái Nguyên đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành xem xét hỗ trợ trước mắt để khắc phục hậu quả lũ lụt do bão số 11 là 1.130 tỷ đồng.

Lạng Sơn: Vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1

Do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 11, trên địa ban tỉnh Lạng Sơn vào rạng sáng ngày 6/10 đã có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa tính từ 07h ngày 6/10 – 13h ngày 7/10 tại: Quyết Thắng 285.0mm, Tân Lập 242.0mm, Tân Tri 232.0mm, Minh Sơn 217.0mm, Bắc Sơn và Hữu Lũng 208.0mm, Nhật Tiến 197.0mm, Nhất Hòa 193.0mm,…

Mưa lớn đã gây ra ngập lụt một số nơi trên địa bàn tỉnh, mực nước trên các sông lúc 08 giờ ngày 08/10/2025: Trên sông Kỳ Cùng tại trạm thủy văn Lạng Sơn là 251,41m (dưới báo động 1); Trên sông Trung tại Trạm Thủy văn Hữu Lũng 24,19 trên báo động 3 là 5,19m; Trên sông Bắc Giang tại trạm thủy văn Văn Mịch đã đạt đỉnh lúc 23 giờ ngày 07/10 là 195,73 trên báo động 3 là 5,73m.

Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn, mưa to và lũ lớn đã gây thiệt hại cho hơn 5.100 hộ dân bị ảnh hưởng (10 nhà bị sập, 2.158 nhà bị ngập nước, 2.577 nhà bị cô lập, 249 nhà bị sạt lở đất, 55 nhà có nguy cơ bị sạt lở, 42 công trình phụ bị thiệt hại) đồng thời gây ngập lụt diện rộng tại các xã: Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng, Tuấn Sơn, Cai Kinh, Thất Khê, Tràng Định, Quốc Việt…

Theo thống kê sơ bộ của các xã tại Lạng Sơn, đã có trên 3.894ha lúa và 1.028 ha hoa màu, rau màu bị ngập, 30 ha cây ăn quả bị gãy đổ, 58 ha rừng bị gãy đổ do mưa lũ. Tỉnh Lạng Sơn cũng đã thống kê có trên 5.530 con gia súc, 102.030 con gia cầm bị chết, cuốn trôi.

Thiên tai cũng đã gây thiệt hại cho 33 cơ sở giáo dục (tại các xã Yên Bình, Vân Nham, Thiện Tân, Tuấn Sơn, Tràng Định, Thất Khê, Hữu Lũng, Nhất Hòa, Quốc Khánh, …); nhiều trường bị ngập năng làm hư hỏng toàn bộ trang thiết bị (máy tính, tivi, bàn ghế, sách vở,….).

Ngành y tế tỉnh Lạng Sơn cũng ghi nhận thiệt hại về tài sản, máy móc, trang thiết bị y tế, ô tô cứu thương tại Trung tâm Y tế khu vực Hữu Lũng và các trạm Y tế xã thuộc TTYT khu vực Hữu Lũng; Trung tâm Y tế khu vực Đình Lập (đổ tường)….

Mưa lũ cũng làm khoảng 1.000 điểm đường giao thông bị sạt lở, ngập lụt; nhiều cầu dân sinh bị  xói lở hư hỏng, sạt lở trên 50.165m³; 29 cột điện bị gãy đổ, ngập lụt gây mất điện diện rộng ảnh hưởng tới gần 46.500 khách hàng; mất mạng viễn thông (xã Vân Nham, Yên Bình, Tuấn Sơn, Quý Hòa, Thiện Hòa…)

Tỉnh Lạng Sơn cũng cho biết, đã có trên 100 công trình/hạng mục công trình thuỷ lợi (gồm: hồ chứa, đập dâng, trạm bơm, kênh mương,…), nước sinh hoạt bị hư hỏng, thiệt hại với các mức độ khác nhau như: thấm qua thân đập, sụt lún mái thượng hạ lưu đập, sạt lở mái taluy gây bồi lấp, sạt lở mương; tốc mái, đổ tường nhà trạm bơm, ngập tủ điện các trạm bơm do nước lũ lên nhanh.

Đặc biệt vào lúc 13 giờ 30 phút ngày 7/10, xảy ra sự cố vỡ một phần vai đập dài khoảng 4m, sâu khoảng 3-4m tại Đập thủy điện Bắc Khê 1, xã Tân Tiến (xã Kim Đồng, huyện Tràng Định cũ). Tỉnh Lạng Sơn hiện ước tính thiệt hại cho đợt mưa lũ này là trên 1050 tỷ đồng, không có thiệt hại về người.

Bắc Ninh: Lũ lớn nhất trong vòng 54 năm

Từ ngày 5/10, bão số 11 và hoàn lưu bão đã gây ra mưa đặc biệt lớn tại tỉnh Bắc Ninh. Do ảnh hưởng của hoàn lưu sau bão, trên địa bàn tỉnh xuất hiện lũ đặc biệt lớn xuất hiện trong 54 năm trở lại đây, gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản, đặc biệt hệ thống đê điều trên địa bàn bị hảnh hưởng nặng nề.

Theo báo cáo của Ban chỉ huy phòng thủ dân sự tỉnh Bắc Ninh, lũ lụt đã làm ngập 153 thôn, tổ dân phố của 20 xã phường với tổng số hơn 15.000 hộ dân phải di dời và cô lập; làm tràn hơn 20 km đê; hơn 60 vị trí đê bị sạt trượt rò rỉ thẩm lậu chân, mái đê; tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ bị ách tắc, sạt lở hơn 300 điểm.

Toàn tỉnh ghi nhận 5 người bị tử vong, 7 người bị thương do mưa lũ. Tổng số nhà bị hư hỏng, đổ sập 99 công trình, 20.857 nhà bị ngập và chia cắt. Hơn 10.500 ha hoa lúa, hoa màu bị ngập; 941 ha cây ăn quả bị ngập; trên 200 triệu con gia súc, gia cầm bị chết; diện tích nuôi trồng thuỷ sản bị thiệt hại 2.187 ha…. Cùng với đó, toàn tỉnh có 684 điểm bị sạt lở, hư hỏng; 64 tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ bị ngập úng không đi lại được; 17 ngầm, tràn bị hư hỏng.

Trận lũ lịch sử đã khiến 100 vị trí khu vực xảy ra sự cố trên các tuyến, 1 công trình trạm bơm bị ngập; khoảng 240 điểm trường bị ngập và cô lập; 60 trụ sở trạm y tế bị ngập và cô lập. Ước tính tổng giá trị thiệt hại do bão số 11 gây ra trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh khoảng 1.670 tỷ đồng.

Dù đã được thông tin trước về bão số 11, nguy cơ thiên tai kép, lũ chồng lũ, bão chồng bão, nhưng mưa lớn kèm nước từ thượng nguồn về nhanh khiến chính quyền và người dân tại nhiều xã phường rất vất vả trong công tác ứng phó. Tại xã Bố Hạ, điểm ngập lụt lớn nhất của tỉnh Bắc Ninh, với mức nước có nơi sâu đến 2-3, đến ngày 14/10, vẫn còn khoảng 40 hộ dân đang bị cô lập.

Chị Hoàng Kim Nam, ở xã Bố Hạ, Bắc Ninh cho biết do lũ lên nhanh và nằm ngoài dự đoán nên khiến người dân không kịp trở tay. Sáng 7/10, gia đình chị được lực lượng công an xã Bố Hạ hỗ trợ sơ tán toàn bộ cây giống lên vùng đất cao, nơi nước lũ chưa từng ngập đến, tuy nhiên, đến chiều tối, nước bất ngờ dâng lên nhanh, gây ngập toàn bộ vườn ươm và nhà của gia đình, ước tính thiệt hại gần 4 tỷ đồng. Chị cùng người dân phải chạy khẩn cấp lên đồi tránh lũ, đến gần sáng mới được các lực lượng cứu hộ đến cứu đưa đến nơi an toàn. Với chị Nam và người dân Bố Hạ, đây là trận lụt lịch sử lớn nhất từ trước đến nay.

Đáng chú ý, hoàn lưu bão số 11 gây mưa kéo dài và lũ đặc biệt lớn trên các sông đã khiến hệ thống đê điều ở nhiều nơi trong tỉnh Bắc Ninh xuất hiện sự cố nghiêm trọng, đe dọa tính mạng, tài sản nhân dân, ảnh hưởng tới đô thị, khu công nghiệp, giao thông, sản xuất và đời sống dân sinh.

Trước diễn biến phức tạp, để bảo đảm an toàn công tác đê điều, ngày 13/10, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã công bố tình huống khẩn cấp đối với 27 sự cố đê điều do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 11 (tính đến ngày 10/10/2025). Các sự cố khẩn cấp có tổng chiều dài 12.805 m, thuộc các tuyến đê: Tả Thương Dương Đức, hữu Thương, tả Cầu, hữu Cầu, hữu Cà Lồ và một số tuyến đê bối quan trọng khác trong tỉnh. Các tuyến đê nêu trên thuộc địa bàn các xã, phường Hợp Thịnh, Xuân Cẩm, Vân Hà, Tam Giang, Yên Phong, Yên Trung, Nhân Hoà, Quế Võ, Đào Viên, Kinh Bắc, Phúc Hoà, Tân Yên, Đa Mai, Tiền Phong, Bắc Giang, Mỹ Thái, Tân Tiến, Tiên Lục, Yên Dũng.

Cao Bằng: Mưa lũ làm 7 người chết

2 đợt mưa lũ, ngập lụt liên tiếp xảy ra cuối tháng 9, đầu tháng 10 tại tỉnh Cao Bằng đã gây hậu quả, thiệt hại nặng nề. Theo thống kê sơ bộ, mưa lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất đã khiến 7 người chết, 5 người bị thương. Hơn 14.000 ngôi nhà bị thiệt hại, ảnh hưởng sập đổ, tốc mái, sụt nền, ngập nước. Trên 11.000 ha lúa và hoa màu, cây trồng bị ngập úng, gãy đổ, vùi lấp. Hàng vạn con gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi; nhiều khu vực dân cư chia cắt, cô lập; nhiều tuyến đường giao thông huyết mạch, các trường học, cơ sở y tế, công trình thuỷ lợi, hệ thống điện, nước… bị hư hỏng nặng nề. Tổng thiệt hại về kinh tế khoảng trên 3.000 tỷ đồng.

Trong 2 đợt mưa lũ, hạ tầng giao thông tại tỉnh Cao Bằng cũng hứng chịu thiệt hại nặng nề, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Cao Bằng Nông Tuấn Hùng cho biết, theo thống kê sơ bộ, trên các tuyến đường giao thông tại tỉnh Cao Bằng có khoảng 1.651 vị trí sạt lở taluy dương với khối lượng đất đá ước tính 770.000 m³, và 99 vị trí sạt lở taluy âm với tổng chiều dài khoảng 2.100 mét. Nhiều cây cầu bị sập đổ, hư hỏng, thiệt hại.