MTại Sao đôi Rồng đá ở Thành Nhà Hồ Bị Cụt đầu?

Hàng ngàn cổ vật đã được tìm thấy tại đây, đặc biệt có các viên gạch in chữ Hán ghi rõ nơi sản xuất tại Thành nhà Hồ. Trong Hoàng thành còn giữ đôi rồng đá chạm khắc tinh xảo, mang phong cách nghệ thuật thời Trần – Hồ (thân mập, uốn khúc đều đặn, vảy to). Tuy nhiên, cả hai con rồng đều bị mất đầu. Theo dân gian, khi giặc Minh xâm lược đã chặt đầu rồng để trấn yểm, triệt long mạch của nước ta.

Thành nhà Hồ tổ chức theo 3 lớp: Hoàng thành (trung tâm quyền lực), Hào thành (hào nước khoảng 50 m bao quanh) và La thành (nơi dân sinh sống).

MTại sao đôi rồng đá ở Thành nhà Hồ bị cụt đầu?- Ảnh 2. — Cổng xây bằng đá xanh với kỹ thuật vòm cuốn múi bưởi ghép khít không dùng chất kết dính Ký họa của KTS Bùi Hoàng Bảo

Tường thành cao hơn 6 m, xây bằng đá đẽo phẳng mặt, xếp so le như cách xây gạch hiện đại. Mặt trong thành đắp đất. Trên tường thành có đường đi rộng 4 m. Theo Bảo tàng Lịch sử quốc gia, để vận chuyển những khối đá lớn, người xưa làm hẳn một con đường rộng hơn 5 m, lát bằng những phiến đá xanh lớn, phẳng. Trên mặt đường đặt các con lăn gỗ dài xen với bi đá hình cầu (đường kính khoảng 20 cm) rồi kéo bằng sức người, trâu, voi. Để đưa đá xây thành lên cao, xây đến đâu họ đắp đất tạo đường dốc thoải đến đó. Đá được kéo trượt trên đường dốc này đến đỉnh tường.

MTại sao đôi rồng đá ở Thành nhà Hồ bị cụt đầu?- Ảnh 3. — Đôi rồng đá cụt đầu ở khu di tích – ký họa của KTS Thắng Ngô

MTại sao đôi rồng đá ở Thành nhà Hồ bị cụt đầu?- Ảnh 4. — Cổng phía Nam có 3 vòm cuốn (cửa giữa rộng nhất dành cho vua) – ký họa của KTS Phan Đình Trung.

MTại sao đôi rồng đá ở Thành nhà Hồ bị cụt đầu?- Ảnh 5. — Cổng thành phía Tây – ký họa của KTS Linh Hoàng

Bốn cổng (Đông, Tây, Nam, Bắc) được xây theo theo kỹ thuật vòm cuốn múi bưởi ghép khít không dùng chất kết dính. Trong đó, cổng chính phía Nam có 3 cửa (cửa giữa rộng nhất dành cho vua). Để xếp những viên đá nặng hàng tấn lên cao, người xưa dùng đất đắp khuôn hình vòm cửa rồi xếp các khối đá lên trên. Khi vòm đá tự đứng vững nhờ lực nén, họ mới moi lớp đất bên trong, để lộ vòm cửa. Kỹ thuật này đòi hỏi sự chính xác rất cao vì chỉ cần sai số nhỏ cũng có thể khiến toàn bộ vòm cửa sụp đổ.

MTại sao đôi rồng đá ở Thành nhà Hồ bị cụt đầu?- Ảnh 6. — Cổng phía Nam là nơi thể hiện rõ nét nhất kỹ thuật xếp đá của người xưa – ký họa của KTS Phan Đình Trung

MTại sao đôi rồng đá ở Thành nhà Hồ bị cụt đầu?- Ảnh 7. — Súng thần công nhà Hồ có sức công phá lớn và tầm bắn xa do “ông tổ súng thần công” Hồ Nguyên Trừng (con của Hồ Quý Ly) chế tạo – ký họa của KTS Linh Hoàng

MTại sao đôi rồng đá ở Thành nhà Hồ bị cụt đầu?- Ảnh 8. — Cổng Đông – Tây có dạng vòm nổi – ký họa của KTS Linh Hoàng

Ngoài ra, theo truyền thuyết, khi xây cổng thành phía Đông, có con gà trắng thành tinh thường xuyên phá, nên cứ xây xong lại đổ. Vua giận, xử tử quan trông coi. Vợ quan là nàng Bình Khương uất ức ra cửa thành đập đầu vào phiến đá kêu oan cho chồng rồi chết. Vì thế, dân dựng đền Bình Khương để thờ bà. Phiến đá nơi bà dập đầu còn vết lõm, được thờ trong đền.